اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس

من سعی میکنم سهام کسبوکارهایی را بخرم که آنقدر فوقالعاده هستند که حتی یک احمق هم میتواند آنها را اداره کند، چون دیر یا زود این اتفاق خواهد افتاد.
نگاه بلند مدت برای سرمایه گذاری در بورس بهتر است یا کوتاه مدت؟
نگاه بلند مدت برای سرمایه گذاری در بورس بهتر است یا کوتاه مدت؟ می خواهیم در مورد این که کدام را انتخاب کنیم صحبت کنم و کدام مناسب تر است؟ اولین موضوعی که باید به آن توجه کنیم این است که موضوع چند سمت دارد و مثل هر موضوعی اینطور نیست که بگوییم سرمایه گذاری بلند مدت همیشه بهتر است یا یک سرمایه گذاری کوتاه مدت همیشه بهتر است. چند سمت دارد که با توجه به آن سمتها و جهتها پارامترهایی که در اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس این موضوع دخالت دارند، ما انتخاب میکنیم که سرمایه گذاری بهتر است. من سمتها را میگویم که ۲ سمت دارد، یکی من شخص سرمایه گذار ، این به خود من برمیگردد، مثل روحیات و زمان من که میخواهم برای سرمایه گذاری بگذارم مثل سطح تحمل استرس، اینکه چقدر من میتوانم در بازار استرس تحمل کنم؟ من با یک فرد دیگری متفاوت هستم. مثل سرمایهای که به بازار میآورم. من چقدر سرمایه در بازار دارم و میخواهم بیاورم؟ مثل ریسک پذیری و ریسک گریزی من که چقدر من میتوانم ریسک تحمل کنم، این سرمایهای که میآورم را چقدر میتوانم روی آن ریسک کنم؟ اینها چیزهایی است که به من سرمایه گذار بر میگردد؛ اما در سمت دیگر ما بازار را داریم. شامل شکل نوسانات بازار می شود، نوع نقد شوندگی، مدتی که این بازار باز است و می شود در آن معامله کرد (خصوصیات بازار)
یک فرد سرمایه گذار مثل روحیات، زمان سطح تحمل و استرسم، ریسک پذیری، سرمایهام دو بازار که شامل شکل بازار است مثل نوسانات و نقد شوندگی. خیلی از افرادی که در بازار بورس میخواهند سرمایه گذاری کنند، می بینم که بعد از چند سال دل سرد شدهاند، این تجربه چند ساله من از سرمایه گذاری در بورس است. دنبال ریشه این موضع هستم که چرا این اتفاق میافتد، ویکی از مهمترین دلیلهای آن را میخواهیم در این فایل متنی برسی کنیم و خیلی از افرادی که در بازار موفق هستند، چندین سال (بیش از ۵ یا ۱۰ سال) که در بورس موفق هستند و نگاهی به سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلند مدت را فهمیدهاند و می خواهم در آن مورد صحبت کنم. تفاوت بسیار زیادی بین افرادی که در بازار بورس موفق هستند (برندگان و بازندگان) است، به خصوص در موضوع دید کوتاه مدت و دید بلند مدت، پس بادقت این مبحث را بخوانید. تا اینجا گفتیم ک من دو سمت دارم، من سرمایه گذار و بازار. من سرمایه گذار روحیاتم چه چیزهایی است؟ آیا من استرس را می توانم تحمل کنم؟ وقتی من به سمت سرمایه گذاری کوتاه مدت می روم، سطح استرسی که باید تحمل کنم بالا می رود، فشار روانی روی من زیاد میشود و به همین دلیل ما در بازارهای پر نوسان و بازارهایی که در آن نوسان گیری زیاد است.
نقش روانشناسی در سرمایه گذاری
در آن بازارها می بینیم که خیلی کتاب ها در مورد کنترل احساسات، روانشناسی شخصی نوشته میشود. چون به شدت احساسات شما درگیر میشود، نوسانات احساسی دارید، خوشحالی، ناراحتی، غم، غصه، طمع و. همه این احساسات در سرمایه گذاری کوتاه مدت سمت شما میآید. من چقدر می توانم این استرس ها را تحمل کنم؟ (هر آدمی یک باطری دارد) هر بار که من یک استرسی تحمل می کنم در معاملات، بخشی از این باطری تخلیه میشود. پس من آدمی نیستم که بتوانم خیلی استرس های زیاد و پشت سر هم تحمل کنم، خیلی نوسانات احساسی زیاد را پشت سر هم تحمل کنم، بهتر است از سمت سرمایه گذاری کوتاه مدت به سمت سرمایه گذاری بلند مدت بروم. من چه سرمایه را وارد بازار کردهام؟ اگر من سرمایهای وارد بازار کردهام که بخش بزرگی از زندگی من است و بخش زیادی از سرمایه من است قطعا ریسک پذیری زیادی نخواهم داشت، ریسک گریز خواهم بود ریسک سرمایه گذاری کوتاه مدت به مراتب از ریسک سرمایه گذاری بلند مدت بیشتر است.
پس من اگر سرمایه سنگینی آوردم و این سرمایه را می خواهم حفظ کنم، نگاه بلند مدت به سرمایه گذاری برای من می تواند موفقیت بیشتری به همراه آورد تا کوتاه مدت و به Investor مقایسهای اگر بخواهم من کوتاه مدت و بلند مدت را داشته باشم، معمولا به بلندمدتها میگویند Trader کوتاه مدتها می گویند:به این صورت نیست که فردی در لحظه هم تریدر هم اینوستور باشد. یک طیفی دارد؛ یعنی من بخشی ترید می کنم و بخشی اینوستوری کنم. یک طیفی است که در یک بازه (در یک نقطه) از صفر تا صد، ۱۰۰ اینوستور و ۰ تریدر است و یک بازهای این وسط من بر حسب دیدگاهی که دارم قرار می گیرم. این بازار را شما باید درست انتخاب کنید. دلیل این که خیلی ها در بازار بورس موفق نمیشوند و با ضرر خارج میشوند این است که دقیقا جای درست این بازه قرار نگرفته اند؛ و هدف ما این است که شما جای درست خودتان را پیدا کنید و چقدر به سمت هرکدام بروید. معمولا تریدرها (کسانی که معامله می کنند) دسته بندی دارند. افرادی که خیلی نوسان گیری بالا کار می کنند، افرادی که تایم بیشتری کار میکنند.
در تریدرها از کسانی که خیلی نوسان گیری میکنند تا کسانی که کمتر، بیس تحلیل شان به تحلیل تکنیکال بر می گردد. من هم تحلیلگر تکنیکال هستم و بُعد تحلیل تکنیکالم خیلی پر رنگ تر است و خودم را برتر می دانم؛ اما من که تحلیلگر تکنیکال هستم و با شما صحبت می کنم بیشتر از مزایای سرمایه گذاری بلند مدت می گویم. در سرمایه گذاری بلند مدت ما در این طیف صفر تا صد از سمت سرمایه گذاری تریدینگ به سمت اینوستینگ چیزی که داریم این است که تحلیل تکنیکال در همه این طیف است، (اینوستور هم استفاده می کند، تریدر هم استفاده می کند) اما سمت تریدرها تحلیل تکنیکال خیلی پر رنگ تر از اینوستور بلند مدت است.
پس من هنگامی که در سرمایه گذاری ابزاری استفاده می کنم، در تریدینگ معمولا تحلیل تکنیکال پر رنگ است، در تحلیل بنیادی کمرنگ تر است، در بلند مدت فاندامنتال پر رنگ تر میشود و تکنیکال کمرنگتر (هر دو همیشه لازم هستند). طوری نیست که بگوییم اصلا در سرمایه گذاری بلند مدت به تحلیل تکنیکال نیاز ندارم و در سرمایه گذاری کوتاه مدت به تحلیل فاندامانتال نیاز ندارم. از دیگر ویژگیهای سرمایه گذاری بلند مدت و کوتاه مدت می توان اشاره کرد، افرادی که سرمایه گذاری کوتاه مدت دارند (تریدرها) خیلی باید درگیر باشند، مادام باید از شرایط بازار باخبر باشند، از اتفاقات بازار باخبر باشند، نمودارها را برسی کنند، تحلیل و تحقیق کنند و تقریبا ما به آنها می گوییم که خیلی باید مستمر در بازار باشند، یعنی حالت فول تایم و درگیر بازار باشند. ولی در اینوستور نیازی به درگیری بازار بودن ندارند. شما یک سرمایه گذاری بلند مدت خواهید داشت و در بلند مدت سرمایه گذاری میکنید. نکته مهم این که اشتباه نکنید، خیلیها فکر می کنند تریدینگ سود بیشتری از اینوستینگ دارد، یعنی سرمایه گذاری بلند مدت سود کمتری دارد. اصلا چنین چیزی نیست! در خیلی موارد سرمایه گذاری بلند مدت سود بسیار بیشتری میدهد. چیزی که در تریدینگ بیشتر است شما سود بیشتر در کوتاه مدت می توانید به دست آورید و همانطور هم میتوانید ضررهایی در کوتاه مدت داشته باشید.
گرچه فردی که مستمر در حال تریدینگ است، ممکن است سود کمتری از فردی که اینوستینگ می کند به دست آورد؛ مثلا ما تحلیلگری داشتیم که مادام خرید و فروش در بازار مثبت داشته است و در بازار مثبت توانسته است در سال ۳۰ یا ۴۰ درصد سود بگیرد، از طرفی هم یک اینوستور در همین بازه یک ساله سهمی را خریده است مثلا در مدت یک سال ۱۵۰ درصد سود بگیرد (رشد خیلی خوب) الزاما این نیست که من بگویم شورتها سود بیشتری دارند، خیر! خیلی موارد لانگها سود بیشتری دارند. پس تا اینجا برسی شد که به کوتاه مدتها تریدر میگوییم و می خواهند در بازه کوتاه تری سود کنند، بلند مدتها در بازه بلند تری، کوتاه مدتها خیلی از تحلیل تکنیکال استفاده می کنند و بعد تجلیل تکنیکال در آنها پر رنگتر از فاندامانتال است، بلند مدتها تحلیل فاندامانتال پر رنگ تر از تحلیل تکنیکال است و همچنین برسی شد که چند سمت دارد، من سرمایه گذار و بازار. برسی شد بر حسب روحیات سرمایه گذار باید انتخاب کنم که اگر ریز گریز هستم و یا استرس را نمی توانم تحمل کنم باید به سرمایه گذاری بلند مدت مراجعه کنم؛ و از طرفی هم بازار هم مقصر است. بازار بورس ایران به نظر من خیلی می طلبه به سمت سرمایه گذاری لانگ رفت (بیشتر از ۱ سال، ۶ ماه و.).
پس یادمان باشد که در بورس ایران هم شرایط نوساناتش و نقد شوندگی اش شاید در سمت بلند مدت بیشتر باشد، شاید بازارهای پر نوسانی مثل بازارهای جهانی، سرمایه گذاری کوتاه مدت تر در آن جذابتر باشد. ولی فردی که در بازارهای جهانی فعالیت می کند و اگر روحیات سرمایه گذاری کوتاه مدت را ندارد بهتر است همان جا هم بلند مدت فعالیت کند. از کجا بفهمیم که ما رو این روحیات را دارا هستیم؟ اگر در بازار می بینید که در بازار غمگین، شاد، عصبانی، ناراحت و یا تصمیم میگیرید در بازار منفی بورس را رها کنید، این نشانههایی است که در جای درستی قرار نگرفته اید و باید شیوه سرمایه گذاری خود را تغییر دهید؛ مثلا اگر کوتاه مدت هستید باید به سمت بلند مدت بروید. چیزی که من فهمیدم در دانشجویان این که من می بینم بیش از ۹۰ درصد افراد در ایران مناسب این است که به سمت سرمایه گذاری میان مدتی و بلند مدتی بروند و شاید خیلی درصد کمی روحیات این را داشته باشند که در ایران سرمایه گذاری کوتاه مدت را انجام دهند؛ اما چیزی که ما در واقعیت داریم این که ۹۰ درصد افراد مایل به سمت شرتها آمدن هستند.
دو تصور اشتباه در بورس:
یک اینکه من به دنبال هیجان و سرمایه گذاری کوتاه مدت در بورس هستم، دو اینکه سرمایه گذاری بلند مدت خسته کننده است. این دو تصور باعث میشود که افراد خیلی با اینکه ۹۰ درصد باید سرمایه گذاری بلند مدت انجام دهند و بازار می طلبد که در بلند مدت باشند، اما با این ۲ تصور اشتباه به سمت سرمایه گذاری کوتاه مدت میروند و آنجا شکست می خورند. «نکته اول: بازارهای مالی جای هیجان نیست!» هر کس در این بازارها حتی در کوتاه مدت موفق است دلیل دارد، اصلا این بازارها جای اتفاقات هیجان انگیز و هیجان (هیجان منفی) نیست. افراد باید خیلی نسبت به سودهایی که می کنند باید بی احساس باشند؛ مثلا من اگر سود یا حتی ضرر می کنم باید بی احساس باشم. چون این احساسات وقتی نوسان زیادی می کند، وقتی خیلی در سودها خوشحال میشوم، در ضررها خیلی ناراحت خواهم شد و این تاثیر زیادی روی معاملات من خواهد داشت. پس تصور اشتباه اول، من به دنبال هیجان هستم، در بازار جای هیجان نیست. کسی با هیجان در بازار بورس موفق نمیشود. مورد دوم، سرمایه گذاری بلند مدت خسته کننده است، شما نیامده اید که سرمایه گذاری برای هیجان کنید که خسته نشوید و. سرمایه گذاری فعالیتی است که نیاز به زمان دارد، به خصوص سرمایه گذاری بلند مدت.
از ویژگیهای مثبت سرمایه گذاری بلند مدت هدیه دادن وقت آزاد بسیاری است که شما دور از استرس باشید و فرصت داشته باشید به زندگی شخصی خودتان با کیفیت برسید، حتی اگر دنبال هیجان هستید در بازار بورس جایی ندارد. دیگر جاهایی دیگر زندگی که سرمایه درگیر نیست به دنبال هیجان باشید. توی بورس اصلا نباید به دنبال هیجان بود، اتفاقا سرمایه گذاری بلند مدت، ویژگی بسیار خوبی دارد که مدام شما را درگیر نمی کند. تریدینگ نیاز به مدام پای سیستم بودن، معامله و خرید و فروش با ذهن درگیر دارد. ولی اگر من به سمت سرمایه گذاری بلند مدت می روم، یعنی مثلا اگر سهمی خریداری می کنم، تحلیل فاندامنتال انجام دادهام، یا تحلیل تکنیکال انجام دادهام و میخواهم این سهم را ۳، ۴، ۶ نگهداری کنم و می دانم که روند رو به رشد خوبی دارد و سودهای خیلی خوبی معمولا بالای ۱۰۰ درصد در این نوع سرمایه گذاری است. ممکن است من سهمی را خریداری کنم، ۶ ماه یا ۱ سال رشدی نکند ولی در ۴ یا ۵ ماه رشد ۱۰۰ درصدی داشته باشد. معمولا این سودها را تحلیلگرهای فاندامنتالی که توی قیمت مناسب تکنیکالی خرید کرده اند میبرند.
برسی کردیم که سرمایه گذاری کوتاه مدت چند سمت دارد، من سرمایه گذار و بازار، بیشتر افراد روحیات، زمان، سطح توان، استرس و. به نوعی است که باید به سمت سرمایه گذاری بلد مدت بروند و می طلبد که از تحلیل فاندامانتال بیشتر استفاده کنیم (در کنار تحلیل تکنیکال) و به همین دلیل ما در دوره نخبگان بورس تحلیل فاندامانتال در کنار تحلیل تکنیکال آموزش می دهیم. هر چند خیلیها می گویند که تحلیل تکنیکال بسیار با هیجان تر است. ما می گوییم اگر می خواهید در بازار بورس بمانید و از این بازار واقعا سود بدست آورید باید از تحلیل فاندامانتال استفاده کنید، چون روحیات اکثر شماها به سمت یک اینوستور می روند نه یک تریدر و اگر بخواهید جایگاه یک تریدر باشید خسته میشوید، روزی خسته میشوید و از این بازار بیرون می روید. من همیشه از این بازار ناراحت بودم و هستم که چرا عدهای وارد بازار بورس میشوند و جایگاه تریدر نیستند و در جایگاه تریدر قرار می گیرند و بعد از مدتی بورس را رها می کنند و از طرفی می بینم افرادی که توانسته اند جایگاه درستی انتخاب کنند، به سمت سرمایه گذاری میان مدت و بلند مدت رفته اند و در این بازار موفق هستند.
آن دسته از افرادی که موفق نیستند همین نکته را نمی دانند که جای درستی قرار نگرفته اند، یعنی تریدر نیستند و دارند تریدر می کنند و باید به سمت اینوستورها بروند. امیدوارم این تجربه که یکی از با ارزش ترین تجربههای من در بازار بورس است و خودم این تجربه را بسیار ارزشمند می دانم به گوش بیشتر سرمایه گذارهایی که کمتر از ۲ یا ۳ سال است که وارد بورس شده اند و به خاطر اتفاقات، پتانسیل این را دارند که بورس را کنار بگذارند و این اتفاق برسد و آنها هم جز برندههای این بازار قرار بگیرند. امیدوارم که این فایل متنی کمک کند که ما بازار سرمایه گذاری بهتری داشته باشیم و سرمایه گذارهای بسیار بهتری در این بازار داشته باشیم.
راهنمای کامل سرمایه گذاری در بازار بورس
طی سالها مقداری پول پسانداز کردهام و حالا میخواهم آن را سرمایه گذاری کنم. شنیدهام باید مقداری از آن را در بازار سهام سرمایهگذاری کنم، اما راستش هیچچیزی در مورد سرمایه گذاری در بازار بورس نمیدانم. چطور باید سرمایه گذاری در بازار بورس را شروع کنم؟ چه چیزهایی را باید یاد بگیرم؟ اگر اینها پرسشهایی هستند که شما هم در ذهن دارید، این مقاله را تا انتها بخوانید.
حتما بخوانید:
هر چند سرمایه گذاری در بازار سهام کاملا امکانپذیر و حتی بسیار آسان است، اما اگر ندانید چه کار میکنید، این امکان وجود دارد که در چشمبرهمزدنی همه چیز را از دست بدهید. قبل از هر اقدامی، تحقیق کنید و آماده باشید تا بهموقع وارد معرکه شوید.
بعضی از سرمایهگذاران تازهکار شاید نخواهند از همان قدم اول مستقیما وارد سرمایه گذاری در بازار بورس شوند. شما میتوانید سهامِ صندوقهای قابل معامله در بورس یا ETF ها را بخرید که منابع مدیریتشدهای از پول هستند که شرکت دیگری با آن در بازار سهام سرمایهگذاری کرده و شما مقدار مشخصی از سود را دریافت خواهید کرد. بعدا به این میرسیم، اما ابتدا بیایید نگاهی بیندازیم به اصول اولیهی چگونگی عملکرد سهام و اینکه چطور از سرمایهگذاریتان به سود میرسید.
چند اصطلاح اولیه را بیاموزید
بیشتر آدمها از قیمت سهام آگاهی دارند. سرمایهگذاران و تحلیلگران در مورد بالا و پایین رفتنِ قیمت سهام شرکت در فلان روز صحبت میکنند. اما قیمت سهم به خودیِ خود اطلاعات بسیار اندکی دربارهی سلامت یا ارزشِ شرکت ارائه میدهد. برای درک درست از اینکه هر سهم چه شرایطی دارد، باید چندین عامل را بررسی کنید. ابتدا به چند تعریف نیاز داریم.
۱. سهام واریزنشده (Outstanding Shares)
این اصطلاح به تعداد کل سهام یک شرکت که در دست همهی سرمایهگذاران است اطلاق میشود. از این عدد برای محاسبهی سایر معیارهای مهم مانند سود هر سهم و نسبت قیمت به درآمد استفاده میشود.
۲. سود سهام (Dividends)
وقتی شرکتی به سطح مشخصی از ثبات و بازدهی میرسد، میتواند شروع به پرداخت سود سهام کند. سود بهدستآمده در طی دورهی رشد، معمولا دوباره در شرکت اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس سرمایهگذاری میشود تا بتواند رشد بیشتری بههمراه بیاورد (که بهنفع سرمایهگذاران هم هست)، اما وقتی رشد به ثبات رسید، شرکت میتواند سود سهام را به صاحبان آن پرداخت کند. آن وقت صاحبان سهام میتوانند تصمیم بگیرند که سود سهامشان را دوباره سرمایهگذاری کنند تا چه بسا سهام بیشتری دریافت کنند.
۳. سود هر سهم (Earnings Per Share)
این مقدار پولی است که شرکت بهازای هر سهم عادی بهدست میآورد. این مقدار از درآمد خالص شرکت منهای سود سهام از سهام ممتاز، تقسیم بر میانگین سهام واریزنشده محاسبه میشود. بنابراین اگر شرکتی مثلا ۵۰ میلیارد تومان درآمد خالص داشته و ۱۸ میلیارد تومان سهام ممتاز وجود داشته باشد، ارزش هر سهم با کمکردنِ ۱۸ از ۵۰ میلیارد، و تقسیم عدد بهدستآمده بر تعداد کل سهام بهدست میآید.
۴. ارزش بازار (Market Capitalization)
ارزش بازار عبارت است از قیمت کنونی سهم ضربدر تعداد کل سهم واریزنشده. این عدد ایدهای کلی از اندازهی شرکت به شما میدهد. اگر چه رسیدن به ارزش دقیق شرکت کمی پیچیدهتر از صرفا محاسبهی ارزش بازار است، اما برای بررسیهای اولیه، مقایسهی دو مقدار ارزش بازار شرکت، نسبت به قیمت هر سهم، میتواند دید بهتری به شما بدهد.
۵. نسبت قیمت به درآمد (Price to Earnings Ratio)
بهطور خلاصه، قیمت به درآمد یا PE قیمت کنونی سهام شرکت تقسیم بر سود هر سهم است. این مقدار به شما نشان خواهد داد که سرمایهگذاران بهازای هر تومان از درآمد، چه مقدار حاضر به پرداخت هستند. بهعنوان معیاری برای تعیین اینکه یک شرکت چقدر بیشتر یا کمتر از ارزش خود برآورد شده هم استفاده میشود.
چگونگی انتخاب یک شرکت (یا اگر باهوش باشید چند شرکت)
خب، پس حالا برای برخورد با این حجم واژههای مالی که به سمت شما هجوم میآورند، حداقل کمی آمادهتر هستید. البته این آگاهی کمکی در انتخاب شرکت برای سرمایهگذاری نمیکند. در مورد شرکت دنبال چه چیزی باید باشید؟
هنگام تصمیم در مورد اینکه روی کدام سهام سرمایهگذاری کنید، بیشتر راهکارها میتوانند در یک یا دو دسته خلاصه شوند (که البته سرمایهگذاران آگاه هر دو را در سبد خود خواهند داشت): سهام رشدی و سود سهام.
۱. سهام رشدی
فکر اصلی پشت سهام رشدی، این است که وقتی ارزش چندانی ندارد بخرید و وقتی ارزشش زیاد شد بفروشید (پایین بخرید، بالا بفروشید). شاید وقتی دیگران در مورد خریدوفروش فلان سهام به این خاطر که خیلی خوب هستند و بیشترین تغییر را در طی روز، ماه یا سال داشتهاند صحبت میکنند، شما هم دربارهی این سهام شنیده باشید.
استراتژی سرمایه گذاری سهام رشدی تلاش میکند شرکتهایی را بیابد که در حال تجربهی رشد بالا هستند و انتظار میرود در آینده هم به این رشد خود ادامه دهند. برای سرمایهگذارانی که علاقهمند به سرمایهگذاری در این حرکت هستند، رشد سریع بهمعنای افزایش سریع و پایداری در قیمت سهام است که منجر به انباشت سریعتر ثروت میشود.
بهطور کلی، سهام رشدی ایدهی بدی نیست. اگر سرمایهگذاری مثلا در سال ۲۰۰۹ روی نتفلیکس سرمایهگذاری میکرد، تا سال ۲۰۱۳ افزایشی ۶۶۰ درصدی را در سرمایهگذاری شاهد بود. اگر آن موقع ۱۰۰ دلار سرمایهگذاری کرده بود، در سال ۲۰۱۳ ششصدوشصت دلار داشت. برای کسی که طی این سه سال هیچ کاری نکرده عدد بدی نیست. این همان چیزی است که سرمایهگذاران هنگام انتخاب سهام رشدی انتظارش را دارند؛ شرکتهایی که فضای گسترش و رشد را دارند و صرفا بر اساس ارزش شرکت، بازگشت سرمایه ارائه میکنند.
سهام رشدی میتواند بسیار نوسان داشته باشد. وقتی میشنوید کسی همهی پول خود را در بازار سهام از دست داده، معمولا به این خاطر است که روی شرکت پرخطری بیشازحد سرمایهگذاری کرده است. این امر طی دورهی حباب داتکام (حباب اقتصادی در طی سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰) بسیار اتفاق افتاد، اما امروزه هم اتفاق میافتد. برای مثال گروپون در نوامبر ۲۰۱۱ شروع به عرضهی عمومی سهام به ارزش ۲۰ دلار بابت هر سهم کرد. طی چهار ماه، برای آخرین بار به پایینتر از آن قیمت رسید و بعد هم به بالای ۲۰ دلار رشد کرد. اکنون سود هر سهم ۰/۱۵- ایپیاس است، یعنی این شرکت در حال ازدستدادن پول بهازای هر سهم است. عجلهی دیوانهوار برای خرید گروپون پیش از آنکه سهام بتواند خودش را در بازار تثبیت کند، در نهایت برای سرمایهگذاران اولیه بد تمام شد.
اما خوشبختانه رشد در ارزش کلیِ یک شرکت، تنها راه پولدرآوردن در این بازار نیست.
۲. سود سهام
راه مطمئنتری برای پولدرآوردن از طریق سهام، سرمایهگذاری در شرکتی است که سود سهام پرداخت میکند. برخی شرکتها از منظر رشد به نقطهی اوج خود رسیدهاند. شاید در طول زمان شاهد مقداری رشد هم باشید، اما مزیت اصلیِ این سهام ثبات آن و سود سهام است. مثلا میتوان اطمینان داشت که مکدونالد به این زودیها از کار بیکار اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس نمیشود. از آنجایی که این شرکت پول کافی برای سرمایهگذاری مجدد درمیآورد و همچنان مقداری هم باقی میماند، سود سهام پرداخت میکند. به عبارت دیگر، این شرکت به شما بهعنوان سرمایهگذار پول پرداخت میکند.
از آنجا که بسیاری از سهامی که سود سهام پرداخت میکنند ریسک کمتری دارند، این سهام سرمایهگذاری جالب توجهی است هم برای جوانترهایی که به دنبال راهی برای پولدر آوردن در بلندمدت هستند و هم کسانی که به دوران بازنشستگی نزدیک میشوند یا اصلا بازنشسته هستند و میخواهند منبع درآمدی برای دوران بازنشستگی داشته باشند.
دوباره از مکدونالد بهعنوان مثال استفاده میکنیم. تصور کنید شخصی سهامی به ارزش ۱۰۰۰۰ دلار (یا تقریبا ۲۹۱/۰۳ سهم) در تاریخ ۳۱ مارس ۲۰۰۶ از این شرکت خریداری کرده است. این شرکت از آن موقع تا کنون (با فرض اینکه هیچ برنامهی سرمایهگذاری مجدد سود سهامی وجود نداشته باشد، که به آن خواهیم پرداخت)، فقط از محل سود سهام مبلغ ۴۶۰۰ دلار به سرمایهگذار پرداخت کرده است. این علاوهبر ارزش خود سهام است که تا تاریخ ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۳، حدودا ۲۸۲۰۰ دلار ارزش دارد. اگر رشد تنها عامل مدنظر بوده، سرمایهگذاری وی طی هفت سال و نیم فقط ۱۸۲ اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس درصد رشد کرده است. اما با محاسبهی سود سهام، نزدیک به ۳۲۹ درصد رشد داشته است.
البته این اعداد و ارقام کاملا نمود زندگی واقعی نیستند، زیرا بسیاری از سرمایهگذاران سود سهامشان را دوباره سرمایهگذاری میکنند. این یعنی شما میتوانید با سود سهامی که شرکت پرداخت کرده، سهام بیشتری خریداری کنید. هر قدر سهام بیشتری داشته باشید، پول بیشتری در قالب سود سهام دریافت خواهید کرد و کل سرمایهگذاریتان ارزش بیشتری خواهد داشت.
شرکتها را برای ساخت سبد سهام بررسی کنید
سرمایهگذاری فقط در یک شرکت، یکی از سریعترین راهها برای شکست مالی است. حتی یک شرکت سالم هم ممکن است مشکلات خودش را داشته باشد. همانطور که پیش از این دربارهی نتفلیکس گفتم، این شرکت در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ که قیمتش اوج گرفت و تلاش کرد خدمات دیویدی خود را هم راه بیندازد، به مشکلاتی برخورد. اگر کسی در سال ۲۰۰۹ به امید رشد فراوان سرمایهگذاری کرده بود و مجبور میشد در سال ۲۰۱۲ سهامش را بفروشد، سود اندکی دریافت کرده بود، اما نه به اندازهای که اگر امروز همچنان صاحب آن سهام بود.
از این سناریو چند درس میتوان گرفت:
۱. صرفا روی یک شرکت سرمایهگذاری نکنید
این اشتباه تازهکارانهای است که میتواند مشکلات فراوانی را بهوجود بیاورد. یک سرمایهگذار کاربلد، سبد سهام متنوعی ایجاد میکند. این یعنی در چندین سهام با اهداف مختلفی پول خواهید داشت. نیازی نیست بین سهام رشدی و سودی یکی را انتخاب کنید. هر دو را بخرید.
۲. حتی ارزش شرکتهای سالم هم کم میشود
وقتی قیمت سهام نتفلیکس در سال ۲۰۱۱ سقوط کرد، این شرکت در معرض ورشکستگی نبود. فقط وقتی قیمتهایش را افزایش داد، ۸۱۰۰۰۰ نفر از مشترکانش را از دست داد، اما همچنان ۲۳ میلیون نفر مشترک داشت. امروزه این شرکت ۳۷/۶ میلیون مشترک دارد و محتوای اورجینال ارزشمندی تولید میکند. اما باز هم سهام طی فقط چند ماه تا ۶۰ درصد کاهش یافت. در نهایت، این بازارِ پرنوسانی است، حتی برای شرکتهایی که اعداد و ارقام خوبی دارند.
۳. خرید برای کوتاهمدت بسیار خطرناکتر از سرمایهگذاری بلندمدت است
سهام نتفلیکس طی چند سال گذشته بالا و پایین زیادی داشته است. سرمایهگذاران بلندمدت بازگشت سرمایهی خوبی داشتهاند، اما اگر کسی هدفش پول درآوردنِ سریع بوده، حتما روزهای سختی را گذرانده است. اگر نمیتوانید با نوسان قیمت سهام کنار بیایید، روی شرکتهای رشدی سرمایهگذاری نکنید.
البته شما میتوانید این درسها را از هر شرکتی که عملکرد خوبی داشته بیاموزید، چون همان داستان است که بارها و بارها تکرار میشود. اپل هم سهام دیگری است که در کل عملکرد بسیار خوبی داشته، اما همچنان پس از مرگ استیو جابز و انتشار محصولات متعاقب آن، مقداری افت قیمت داشته است. با وجود این، علیرغم این شوک منفی، قیمت این شرکت همچنان بالاتر از آن چیزی است که در ابتدای سال ۲۰۱۲ بود، و شروع به پرداخت سود سهام کرد. همیشه پیش از خرید سهام، سلامت شرکت را بررسی کنید و وقتی هم سهام را خریدید، برای مدت طولانی حفظش کنید.
اگر چه دنیای اینترنت پر از توصیههای مختلف برای سرمایهگذاری است، اما وارن بافت معروف نکتهی عالمانهای بیان میکند:
من سعی میکنم سهام کسبوکارهایی را بخرم که آنقدر فوقالعاده هستند که حتی یک احمق هم میتواند آنها را اداره کند، چون دیر یا زود این اتفاق خواهد افتاد.
در نهایت، این ذهنیت میتواند در هدایت همهی سرمایهگذاریها کمکتان کند. آیا برای باور اینکه فلان کسبوکار خاص میتواند درآمدزا باشد دلیلی دارید؟ آیا نیازی را برآورده میکند که دنیا در آینده همچنان دارد؟ آیا این شرکت فضایی برای گسترش به بازارهای جدید را دارد (یا بهطور مداوم سود سهام پرداخت میکند)؟ اگر چنین است، احتمالا این همان شرکتی است که باید به سبد سهامتان اضافه کنید. اما برای خرید عجله نکنید. برای بررسی کامل و جامع وقت بگذارید و شرکت مورد نظر را انتخاب کنید.
اولین سرمایهگذاری خود را شروع کنید
خب تا اینجا ایدهی اولیهای از چگونگی کارِ سهام بهدست آوردید و حالا میخواهید سرمایه گذاری را شروع کنید. اما از کجا؟ همانطور که پیشتر گفتیم، صندوق سرمایهگذاری قابلمعامله در بورس (ETF) و صندوق سرمایه گذاری مشترک (mutual fund) راههای خوبی برای شروع هستند، زیرا هر دو سرمایهگذاری در سبد سهام متنوعی هستند که پیش از آن آدمهای دیگری آنها را دقیقا بررسی کردهاند. این که کدام بهتر است بحث خودش را میطلبد، اما آنطور که کارشناسان میگویند:
صندوقهای سرمایهگذاری قابلمعامله در بورس همچنان بهعنوان شکلی از سرمایهگذاری که منافع خوبی برای سرمایهگذاران شخصی دارند مطرح هستند. صندوقهای سرمایهگذاری قابلمعامله در بورس بهعنوان راه مؤثری برای دستیابی به سبد سهام بسیار گسترده است. بر همین اساس، تقریبا هر سرمایهگذاری متوجه میشود که صندوقهای سرمایهگذاری قابلمعامله در بورس میتوانند نقش مفیدی ایفا کنند، خواه بهعنوانِ یا در میان مجموعهای از سبد سهام اوراق قرضه.
خوشبختانه این روزها راهاندازی سبد سهام سرمایهگذاری بسیار آسان است. وبسایتهایی هستند که میتوانید در آنها ثبتنام کنید و به کمک آنها سهام بخرید یا در صندوق سرمایهگذاری قابل معامله در بورس یا صندوق سرمایهگذاری مشترک سرمایهگذاری کنید. کافی است کمی از طریق گوگل جستجو کنید.
وقتی میدانید چه میکنید و عجلهای برای سرمایه گذاری های پرخطر ندارید، بازار سهام مطمئنتر از آن چیزی است که فکر میکنید. اگر چه در این بازار هیچ چیزی ۱۰۰ درصد تضمین نمیشود، اما اصل اساسی این است که وقتی شرکتی پول درمیآورد، در واقع شما پول درمیآورید. بسیاری از شرکتهایی که سهام عرضه میکنند خوب پول درمیآورند. فقط باید بفهمید کدامها.
اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس
![]() | ![]() |
![]() | ![]() |
با استفاده از سامانه خانه پارسیان می توانید بدون نیاز به مراجعه حضوری به شعبه، نسبت به فعالسازی/غیرفعالسازی و دریافت رمزهای ورود و انتقال وجه مربوط به سامانه های اینترنت بانک، همراه بانک، تلفن بانک و پارسیار اقدام کنید.
برای بهره برداری از این سامانه علاوه بر داشتن حساب، کارت مرتبط با آن و رمز دوم کارت در بانک پارسیان، می بایست داده های مربوط به شماره تلفن همراه شما ( برای فعالسازی رمز ورود) و تلفن ثابتتان ( برای دریافت رمز انتقال وجه) در بانک ثبت شده باشد.
الزام تمامی سهامداران به ثبت نام در سامانه سجام
مشتریان بانک پارسیان که سهامدار شرکتهای بورسی هستند، می بایست نسبت به ثبتنام و معرفی حساب بانک پارسیان خود در سامانه سجام اقدام کنند تا امکان پرداخت سود سهام سنواتی آن ها از طریق سامانه مذکور فراهم شود.
پیام تسلیت کورش پرویزیان به مناسبت درگذشت حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی
رئیس کانون بانک های خصوصی و مدیرعامل بانک پارسیان در پیامی درگذشت حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی، نماینده ولی فقیه و سرپرست موسسه مطبوعاتی اطلاعات را تسلیت گفت.
برندگان مرحله دوم قرعهکشی" جشنواره کارتخوان برنده بانک پارسیان"مشخص شدند؛
میلیاردها ریال جایزه نقدی برای پذیرندگان کارتخوانهای بانک پارسیان
آیین مرحله دوم قرعهکشی "جشنواره کارتخوان برنده بانک پارسیان" با شعار" اگر کارتخوان پارسیان داری، درهرحال برندهای" صبح روز چهارشنبه 11 خردادماه سال جاری همزمان با ولادت با سعادت کریمه اهل بیت .
بانک پارسیان پیشگام در ارائه خدمات غیرحضوری؛
آنلاین حساب بازکرده و خدمات دریافت کنید
بانک پارسیان زیرساختها و ابزارهای لازم برای ارائه غیرحضوری خدمات بانکی شامل افتتاح حساب و دریافت تسهیلات قرضالحسنه را بهصورت آنلاین فراهم ساخته است.
سامانه پل (پرداخت لحظهای) در بانک پارسیان عملیاتی شد
سامانه پرداخت لحظهای «پل» در بانک پارسیان راهاندازی و امکان انتقال وجه بینبانکی با سهولت، سرعت و امنیت بیشتر و بهصورت لحظهای فراهم شد.
برای سرمایه گذاری در بورس باید بدانیم
سهامدار مبتدی مطالب زیادی را باید فرا گیرد و آموزش بورس بهترین نقطه آغاز یک سرمایه گذاری موفق است.
اگر در ابتدای راه هستید، مهمترین نکات را رعایت کنید.
در سراسر جهان میلیونها نفر در بورسها سرمایه گذاری میکنند.
اما فقط کسانی موفق خواهند بود که اصول سرمایه گذاری صحیح را بدانند و بکار گیرند.
اگر در ابتدای راه هستید، مطمئن باشید در بهترین موقعیت قرار دارید.
کافیست ذهن خود را با اطلاعات صحیح برنامه ریزی کنید.
هر آنچه درباره بورس بصورت غیر علمی و کارشناسی بیان میشود، بی ارزش است.
تنها اطلاعات ارزشمند را به ذهن خود بسپارید و موفقیت در بورس را برای خود قطعی کنید.
شما بهترین بازار را برای سرمایه گذاری انتخاب کردهاید.
بازار بورس یکی از بهترین گزینهها برای سرمایه گذاری در همه دنیاست.
کافیست اصول را بیاموزیم، سرمایهگذاری اصولی یعنی عمل به قوانین این بازار که بسیار هم آسان است.
تجربه ما در سالهای گذشته قوانین زیادی را به ما گوشزد میکند و اجازه دهید تعدادی از آنها را با شما در میان بگذاریم.
قوانین موفقیت در بازار بورس
سهامدار مبتدی فعالیت سرمایه گذاری خود را با اصول مهم زیر شروع کند.
ماندگاری رمز موفقیت است
تنها کسانی در بورس میمانند که سود کنند. پس افراد زیان دیده در بازار ماندگار نخواهند بود. راز ماندگاری بزرگان بورس همان سود کردن است. پس بیایید بیاموزیم که چگونه باید سود کنیم.
بلند مدت راز موفقیت است.
تمام سودهایی که شرکتها میسازند، در بازهای از زمان ساخته شده اند و نه یک روزه.
هر سهامدار مبتدی باید دقت داشته باشد که شرکتها برای سود سازی احتیاج به زمان دارند.
پس ما هم باید برای رسیدن به سود، مدت زمان لازم را بدانیم و بیاموزیم. هیچ سود پایداری در کوتاهمدت وجود ندارد.
فقط در کف قیمت خرید نمایید.
تلاش کنیم مهارت شناختن کف قیمت را کسب کنیم. اولین فرصت سود کردن، کسب سود در هنگام خرید است.
سبدی از سهام تشکیل دهید.
سهامدار مبتدی باید بداند تک سهم شدن بزرگترین ریسک یک سهامدار است.
با تک سهم شدن سریعترین راه ممکن برای شکست را خواهیم پیمود.
تخصص تحلیل شرکتها را کسب نمایید.
با تحلیل درست، نیروهای آینده را بهتر شناسایی کنیم.
تحلیل ابزار کمی کردن شرایط و اوضاع احساسی بازار است. تحلیل قطب نمای سهامدار است.
استراتژی داشته باشید.
هر سهامدار مبتدی موظف است استراتژی شخصی خود را بیاموزد، بسازد و دنبال نماید.
بدون استراتژی باید دنباله رو باشیم و این یعنی شکست حتمی.
اسیر شایعات نشوید.
سهامدار مبتدی باید بداند شایعات بهترین ابزار برای جهت دادن به بازار و گمراهی بازار است.
بین اخبار و شایعات باید تفاوت قائل باشیم.
آموزش راز آگاهیست.
بدون آموزش حتی به فکر ورود به بازار نیز نباشیم. آموزش بورس، مطمئن ترین راه ورود موفق به بازار بورس است.
مفاهیم این علم را بیاموزید.
شناخت بازار بورس یک علم است و برای آموختن آن در ابتدا باید مفاهیم آن را به خوبی بیاموزیم.
بدون شک هر سهامدار مبتدی فقط با آموزش صحیح و رعایت اصول و قوانین به اهداف خود در بورس خواهد رسید.
استراتژی سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلند مدت در ارزهای دیجیتال
سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلند مدت در ارزهای دیجیتال؟ کدام یک بهترین گزینه برای سرمایه گذاری می باشد؟ ما در این مقاله بهترین استراتژی سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلند مدت در ارزهای دیجیتال را مورد بحث قرار داده ایم، بهترین گزینه را متناسب با نیاز خود انتخاب کنید.
سرمایه گذاری بلند مدت در ارزهای دیجیتال:
سرمایه گذاری بلند مدت یکی از روش های سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال است که بسیاری از افراد به این روش سرمایه گذاری می کنند. در این روش مدت زمان حداقلی برای سوددهی چیزی حدود 6 ماه تا یک سال است. بسیاری از افراد زمانی بیش تر از 5 سال برای سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال را انتخاب می کنند. این موضوع کاملا به شما بستگی دارد که به چه دلیل می خواهید در این زمینه سرمایه گذاری کنید.
استراتژی در سرمایه گذاری بلند مدت:
مجددا، در صورتی که قصد سرمایه گذاری بلند مدت دارید بهتر است هدف و دلیل خود برای سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال را روشن کنید.
آیا پس از مدتی از سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال قصد فروش آن را دارید؟
آیا تمام سرمایه ی خود را به صورت یک جا می فروشید و یا این کار را به صورت متناوب انجام می دهید؟
در چه صورتی نسبت به فروش سرمایه گذاری بلند مدت خود در ارزهای دیجیتال را می فروشید؟ به عنوان مثال اگر قانون جدیدی به وجود آید که بر سرمایه ی شما تاثیر بگذارد نسبت به این عمل اقدام می کنید.
بعد از این سوالات بهتر است سعی کنید تا نسبت به گزینه ی مناسب جهت سرمایه گذاری بلند مدت در ارزهای دیجیتال اطلاعات به دست آورید. بهتر است در این موضوع به نکات زیر توجه کنید.
آیا ارز دیجیتال موردنظر تکنولوژی بهتری دارد؟
آیا تیم استخراج کننده و توسعه دهنده ی قوی برای این ارز دیجیتال وجود دارد؟
برنامه و پلن کلی ارز دیجیتال موردنظر شما چیست؟
این ارز دیجیتال مشکل خاصی را در دنیای غیرمجازی حل می کند؟
درصورتی که نسبت به سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال واقف شده اید، باید چگونگی و روش سرمایه گذاری برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال را شناسایی کنید. در صورتی که نسبت به چگونگی سرمایه گذاری اطلاعاتی ندارید، سرمایه ی شما در معرض خطر قرار دارد.
دلایل سرمایه گذاری بلند مدت در ارزهای دیجیتال:
سرمایه گذاری بلند مدت این امکان را برای شما فراهم می آورد تا دیگر نیازی به بررسی متعدد بازار نداشته باشید. از طرفی این موضوع را نباید فراموش کرد که آینده سرمایه گذاری بلند مدت در ارزهای دیجیتال سودآور تر است.
سرمایه گذاری کوتاه مدت در ارزهای دیجیتال:
سرمایه گذاری کوتاه مدت همان طور که از اسم آن نیز پیدا است جزو آن دسته از سرمایه گذاری هایی است که اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس بازگشت سود و موفقیت را برای شما سریع تر می کند. به طور کل مدت زمان سرمایه گذاری کوتاه مدت از چند ثانیه تا نهایتا چند ماه است.
آیا سرمایه گذاری کوتاه مدت در ارزهای دیجیتال اثر گذار و کارآمد است؟
همانند سرمایه گذاری بلند مدت، در این زمینه نیز باید اهداف خود را مشخص کرده باشید:
چه انتظاراتی از سرمایه گذاری کوتاه مدت در ارزهای دیجیتال دارید؟
به چه میزان ریسک و ضرر پذیر هستید؟
آیا می توانید تحلیل های تکنیکی از بازار ارزهای دیجیتال داشته باشید؟
آیا سرمایه گذاری کوتاه مدت در زمینه ی ارزهای دیجیتال برای شما سودآور تر از سرمایه گذاری بلند مدت است؟
باید ارز و زمینه های مناسب برای سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال کوتاه مدت را به طور مطلوب بدانید و نسبت به سرمایه گذاری در زمان مناسب اقدام کنید.
برای سرمایه گذاری کوتاه مدت در ارزهای دیجیتال بهتر است از این مسائل اطلاعات کافی داشته باشید:
- میزان کشش بازار
- حجم معاملاتی ارز دیجیتال موردنظر
- میزان معروفیت ارز دیجیتال موردنظر
با وجود این که از بیت کوین و اتریوم نیز برای سرمایه گذاری کوتاه مدت در ارزهای دیجیتال می توان استفاده کرد اما این نکته را نباید فراموش کرد که ارزهای دیجیتال جدید تری نیز برای این موضوع وجود دارند که می توانید در کم ترین زمان از آن ها سود زیادی دریافت کنید. سرمایه گذران بسیار زیادی در ارزهای دیجیتال جدید مانند استلار، NEO و . . . توانستند سود بسیار زیادی را کسب کنند.
مهم ترین ویژگی سرمایه گذاری کوتاه مدت در ارزهای دیجیتال این است که می توانید به راحتی و در مدت زمان بسیار کوتاهی از سرمایه گذاری خود سود دریافت کنید.
با این وجود این نکته را نباید فراموش کرد که سرمایه گذاری کوتاه مدت در زمینه ی ارزهای دیجیتال مشکلات خاص خود را نیز دارد. به عنوان مثال سرمایه گذاری کوتاه مدت در زمینه ی ارزهای دیجیتال نیازمند آگاهی از تحلیل های تکنیکال بازار است. از طرفی قیمت ارزهای دیجیتال در این روش سرمایه گذاری بسیار سریع تغییر کرده و همین موضوع می تواند درصد شکست و ضرر مالی شما را تا میزان قابل توجهی افزایش دهد.
از طرفی عدم شناخت اصولی و کاربردی و اساسی درباره ی ارزهای دیجیتال برای سرمایه گذاری کوتاه مدت می تواند برای شما مشکل ساز شود.
انتخاب روش صحیح و مناسب برای سرمایه گذاری کمی سخت است اما موضوعی که اهمیت دارد این است که اهداف خود برای سرمایه گذاری را مشخص کنید.
کلام آخر:
به طور کل اگر اقدام به سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال را دارید، پیشنهاد ما روش بلند مدت آن است. از طرفی این موضوع را نباید فراموش کرد که در دنیای اقتصاد مجازی نمی توان به صورت مطمین پیش بینی کرد و باید خود را برای شکست و ضرر همیشه آماده بدانید.
بسیاری از سرمایه گذاران و افراد برجسته در بازار اقتصاد مجازی بر این باورند که باید پولی را در این زمینه سرمایه گذاری کنید که ترسی برای از دست دادن آن نداشته باشید.
امیدواریم که این مقاله به شما کمک کند تا بتوانید بهترین روش برای سرمایه گذاری ارزهای دیجیتال در سال 2019 را انتخاب کنید.