اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟

اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) — آموزش کاربردی و به زبان ساده
در ادامه آموزش مباحث بازار سهام، اینبار به معرفی نوعی دیگر از اندیکاتورها پرداختهایم. اندیکاتور استوکاستیک یکی از پرکاربردترین ابزارها در تحلیل تکنیکال است. در این نوشتار به بررسی مفاهیم پیرامون اندیکاتور استوکاستیک، فرمول محاسبه و سیگنالهای بوجود آمده توسط آن میپردازیم.
اندیکاتور استوکاستیک چیست ؟
«اندیکاتور استوکاستیک» (Stochastic Indicator) رابطه بین قیمت بسته شدن سهم و بازه قیمتی آن را در طی دوره زمانی میسنجد. تا به امروز، این اندیکاتورها از محبوبترین ابزارهای تحلیل تکنیکال بودهاند. این اندیکاتورها قابل فهم هستند و در نشان دادن زمان خرید یا فروش یک سهم، دقت بالایی دارند. اندیکاتور استوکاستیک بر این فرض بنا شده که در هنگام صعودی شدن روند قیمت یک سهام، قیمت بسته شدن نزدیک به کران بالای بازه قیمتی است.
به عنوان مثال، اگر قیمت باز شدن، قیمت بالا، قیمت پایین و قیمت بسته شدن یک سهم به ترتیب ۱۰۰۰۰، ۱۰۷۵۰، ۹۷۵۰و ۱۰۵۰۰ تومان باشد، بازه قیمتی بین قیمت پایین (۹۷۵۰تومان) و قیمت بالا (۱۰۷۵۰تومان) است. اگر روند قیمت نزولی باشد، به صورت مخالف، قیمت بسته شدن مقداری نزدیک به کران پایینی بازه قیمتی را به خود میگیرد.
در حقیقت، اندیکاتورهای استوکاستیک یا «استوکاستیکهای لین» (Lane’s stochastics) در اواخر دهه ۱۹۵۰ میلادی توسط «جرج لین» (George Lane) بوجود آمدند. به عقیده لین، استوکاستیکها «شتاب روند» (Momentum) قیمت را میسنجند. در سال ۲۰۰۷ میلادی، یک مقاله به نقل قولی از لین درباره اندیکاتور مشهورش پرداخت. طبق گفته لین، اگر یک موشک در حال صعود را مجسم کنید، باید از سرعت خود قبل از فرود آمدن بر سطوح بکاهد. طبق نظر لین، تغییر جهت شتاب روند همیشه قبل از تغییر جهت قیمت رخ میدهد.
فرمول اندیکاتور استوکاستیک
اندیکاتور استوکاستیک عموماً از دو خط تشکیل شده است و با آنها سنجیده میشود. یکی از آنها (خط K) مقدار استوکاستیک برای هر دوره و دیگری (خط D) میانگین متحرک ۳دورهای را نمایش میدهد. خط D نشاندهنده سیگنالهای مهم در نمودار است در نتیجه معاملهگران به شدت موقعیت آن را پیگیری میکنند. ممکن است در محاسبه فرمول اندیکاتور استوکاستیک از ۵، ۹ یا ۱۴ دوره استفاده شود. این اعداد بسته به میزان حساسیت اندیکاتور استوکاستیک نسبت به حرکتهای روند قیمت انتخاب میشوند.
محاسبه خط K چگونه است ؟
درصد K به صورت زیر محاسبه میشود.
$$K= 100\times\frac$$
- $$«CP»$$: آخرین «قیمت بسته شدن» (Closing Price)
- $$«L14»$$ : پایینترین قیمت در ۱۴ دوره زمانی معین
- $$«H14»$$: بالاترین قیمت در ۱۴ دوره زمانی معین
خط D چگونه محاسبه میشود ؟
به روش زیر خط D را محاسبه میکنیم.
$$D= 100\times\frac$$
- $$«H3» $$: بالاترین قیمت ۳ دوره معاملاتی اخیر
- $$«L3 »$$: کمترین قیمت معامله شده درطی ۳ دوره
توجه داشته باشید که این فرمولها برای اهداف آموزشی نگاشته شدهاند. نرمافزارهای معاملاتی امروزی تمام محاسبات را انجام میدهند و نیازی به محاسبه فرمول اندیکاتورها به صورت دستی نیست.
بررسی خط K و D در نمودار
درصد K، اندیکاتور استوکاستیک سریع و D نشاندهنده درصد اندیکاتور کند است زیرا در بین دو خط K و D، به ترتیب، اولی سریعتر حرکت میکند. همانطور که بالاتر بیان کردیم، نظریه بوجود آورنده این اندیکاتور بیان میکند که در بازار با روند صعودی قیمت بسته شدن نزدیک به قیمت بالا و در یک روند نزولی قیمت بسته شدن نزدیک به قیمت پایین است.
سیگنالهای معاملاتی زمانی بوجود میآیند که خط K از میانگین متحرک سهدورهای (یا ۵ دورهای) خط D عبور کند. خط D در واقع میانگین متحرک Nدورهای (معمولاً ۳دورهای) از خط K است. با توجه به اینکه قیمت، شتاب روند را دنبال میکند، نقطه تقاطع دو خط K و D به عنوان سیگنال معکوس شدن قیمت در نظر گرفته میشود.
تفاوت بین اندیکاتور استوکاستیک کند و سریع چیست ؟
مهمترین تفاوت بین اندیکاتور استوکاستیک کند و سریع (یا همان خطوط D و K) میزان حساسیت آنهاست. استوکاستیک سریع در مقایسه با استوکاستیک کند نسبت به تغییرات قیمت حساستر است بنابراین سیگنالهای معاملاتی بیشتری نیز تولید میکند.
برای آشنایی بیشتر با ابزارهای بکار رفته در تحلیل تکنیکال میتوانید به آموزش ویدئویی تهیه شده توسط «فرادرس» مراجعه کنید.
- برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی +اینجا کلیک کنید.
مثال اندیکاتور استوکاستیک
در نمودار زیر که نشاندهنده روند طی شده سهام «EBAY» در بورس نزدک است، فرصتهای خرید در طی ماههای بهار و تابستان سال ۲۰۰۱ میلادی را مشاهده میکنیم. در این نمودار همچنین تعدادی موقعیت فروش مشاهده میشود که میتواند مورد توجه معاملهگران کوتاهمدت قرار بگیرد. در تصویر زیر، سیگنال قوی خرید در اوایل ماه آپریل مشاهده میشود و در ۱۲ روز پس از آن افزایش قیمت (از میانه ۳۰ دلار تا میانه ۵۰ دلار) ادامه دارد.
بیش خرید چیست ؟
عبارت «بیشخرید» (Overbought) یا اشباع خرید را زمانی بکار میبریم که سهام معینی در قیمتی بیشتر از ارزش ذاتیاش معامله شود. در تحلیل بنیادی، بر ارزش ذاتی یک سهم برای انتخاب و سرمایهگذاری در آن تکیه میکنند. بیشخرید عموماً به حرکت اخیر یا کوتاهمدت روند قیمت اشاره میکند و انعکاس دهنده انتظار معاملهگران برای اصلاح قیمت است. همانطور که در ادامه اشاره میکنیم، بعضی معاملهگران امکان دارد سهام قرارگرفته در موقعیت بیشخرید را بفروشند.
بیش فروش چیست ؟
اشباع فروش یا «بیشفروش» (Oversold) تعریفی مخالف بیشخرید دارد و به موقعیتی گفته میشود که سهام در قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی آن به فروش برسد. توجه داشته باشید که ممکن است تعاریف بیشفروش و بیش خرید بسته به دیدگاه معاملهگر، متفاوت باشند. در واقع، هر معاملهگر ارزش ذاتی متفاوتی را برای سهام معینی تعریف میکند و بسته به آن سطوح بیشخرید و بیشفروش مختلف هستند. یکی از کاربردهای شناختهشده اندیکاتور استوکاستیک، تشخیص سطوح بیشخرید و بیشفروش است.
معاملهگر باید در نمودار توجه کند که چه زمانی خط D و روند قیمتی تغییر میکنند و وارد موقعیتهای بیشفروش و بیشخرید میشوند. در واقع معاملهگر باید هنگامی که اندیکاتور سطوح بالای ۸۰ را نشان میدهد، سهام را بفروشد. برعکس، هنگامی که اندیکاتور نشاندهنده سطوح کمتر از ۲۰ و حجم آن در حال افزایش است، معاملهگر باید سهام را خریداری کند.
اندیکاتور استوکاستیک RSI چیست ؟
«استوکاستیک RSI» یا «StochRSI» در تحلیل تکنیکال استفاده میشود و در بازه بین صفر تا یک – یا صفر تا صد – حرکت میکند. این اندیکاتور بجای استفاده از دادههای قیمتی استاندارد، از بکار بردن فرمول اسیلاتور استوکاستیک برای مجموعهای از «شاخصهای قدرت نسبی» (Relative Strength Index | RSI) بوجود میآید.
استفاده از مقادیر RSI در این فرمول به معاملهگران قدرت تشخیص بیشفروشی یا بیشخریدی RSI فعلی را میدهد. اسیلاتور استوکاستیک RSI به عنوان یک اندیکاتور حساستر بوجود آمده است. این اندیکاتور استوکاستیک به نحوی تنظیم شده که بجای تحلیل کلی تغییرات قیمت به عملکرد تاریخی یک سهم توجه کند.
بعضی از معاملهگران از استوکاستیک RSI میانگین متحرک میگیرند تا این ناپایداری را کاهش و کارایی این اندیکاتور را افزایش دهند. برای مثال گرفتن میانگین متحرک ده روزه از استوکاستیک RSI می تواند اندیکاتور هموارتر و ثابتتری را بوجود بیاورد. بیشتر پلتفرمهای معاملاتی امکان اعمال یک اندیکاتور روی اندیکاتور دیگر را در اختیار معاملهگر قرار میدهند.
استوکاستیک RSI مشتق دوم از قیمت است. به عبارت دیگر، نتیجه استوکاستیک RSI دو گام از قیمت دارایی مورد تحلیل فاصله دارد. این باعث میشود که استوکاستیک RSI در زمانهایی با قیمت اصلی سهام همخوانی نداشته باشد. با توجه به تعداد بالای سیگنالهای تولید شده توسط استوکاستیک RSI، اگر آن را به همراه سایر اندیکاتورها استفاده کنیم، کاراییاش افزایش خواهد یافت.
فرمول محاسبه استوکاستیک RSI
- $$«RSI»$$: $$«RSI»$$ فعلی
- $$«minRSI»$$: کمترین $$RSI$$ مشاهده شده در طی ۱۴ دوره اخیر
- $$«maxRSI»$$: بیشترین $$RSI$$ مشاهده شده در طی ۱۴ دوره اخیر
گام های محاسبه استوکاستیک RSI
استوکاستیک RSI بر پایه مشاهدات اندیکاتور قدرت نسبی بدست میآید. RSI برای محاسباتش از ۱۴ دوره زمانی بهره میگیرد. در ادامه به ترتیب گامهای محاسبه استوکاستیک RSI را شرح می دهیم.
- سطوح بدست آمده از RSI را برای ۱۴ دوره ثبت کنید.
- در دوره چهاردهم، RSI فعلی، بالاترینRSI و پایینترینRSI را مدنظر قرار دهید. حال به تمام دادهها برای محاسبه استوکاستیک RSI دسترسی داریم.
- در دوره پانزدهم، به RSI فعلی، بالاترین RSI و پایینترین RSI توجه کنید (اما فقط برای ۱۴ دوره اخیر نه دوره پانزدهم). استوکاستیک RSI جدید را محاسبه کنید.
- با پایان هر دوره، استوکاستیک RSI جدید را با استفاده از مقادیر ۱۴ RSI قبلی محاسبه کنید.
استوکاستیک RSI توسط «توشار چنده» (Tushar S. Chande) و «استنلی کرول» (Stanley Kroll) در سال ۱۹۳۴ میلادی بوجود آمد. با اینکه در آنزمان اندیکاتورهای تکنیکالی برای تشخیص موقعیتهای بیشخرید و بیشفروش وجود داشتند، این دو، استوکاستیک RSI را بوجود آوردند تا حساسیت بالایی داشته باشد و سیگنالهای بیشتری را در مقایسه با اندیکاتورهای قدیمیتر تولید کند.
وقتی مقادیر کمتر از ۰٫۲۰ میشوند و استوکاستیک RSI آنرا به صورت بیشفروش تشخیص میدهد به این معنی است که اندیکاتور RSI کمتر از کران پایین بازه تعریف شده خود است. همچنین اگر استوکاستیک RSI بالاتر از ۰٫۸۰ شود، یعنی اندیکاتور RSI در حال رسیدن به نقاط بالای جدید است و میتواند به عنوان سیگنال پولبک تلقی شود.
استوکاستیک RSI همچنین برای تشخیص روندهای کوتاهمدت بکار میرود. اگر استوکاستیک RSI را مانند یک اسیلاتور با خط مرکزی واقع شده در ۰٫۵۰ در نظر بگیریم، زمانی که این اندیکاتور استوکاستیک در بالای خط قرار میگیرد، روند قیمتی در حال افزایش است و اگر استوکاستیک RSI پایینتر از این خط باشد، روند قیمتی در حال کاهش یافتن است.
واگرایی
یکی از کاربردهای اندیکاتور استوکاستیک تشخیص «واگرایی» (Divergence) است. حرکت قیمت اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ یک سهم در خلاف جهت اندیکاتور یا سایر دادهها را واگرایی مینامیم. واگرایی نشاندهنده ضعیفشدن خط روند فعلی قیمت و در بعضی زمانها بیانگر تغییر جهت قیمت است.
واگرایی در دو نوع مثبت و منفی وجود دارد. واگرایی مثبت نشاندهنده احتمال صعودی شدن روند قیمت است و برعکس. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، بین روند قیمتی و حرکت اندیکاتور استوکاستیک واگرایی وجود دارد.
معرفی فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی
برای آشنایی بیشتر با اندیکاتور استوکاستیک در تحلیل تکنیکال میتوانید به آموزش بالا مراجعه کنید. این آموزش ویدئویی توسط «فرادرس» و در قالب دورهای ۱۱ ساعته و ۴۴ دقیقهای و در ۱۲ درس تدوین شده است. این آموزش برای رشتههای مدیریت و علوم اقتصادی و سایر علاقمندان به تحلیل تکنیکال مفید به شمار میرود.
در آموزش پیشرو، درسهای اول و دوم به ترتیب به فلسفه تحلیل تکنیکال و ساختار نمودارها میپردازند. درس سوم حاوی مباحث پیرامون مفاهیم مقدماتی است. الگوهای مهم برگشتی و ادامهدهنده به ترتیب در دروس چهارم و پنجم مطرح شدهاند. در درس ششم، میانگین متحرک و در درس هفتم اسیلاتورها را میآموزید.
مدرس در درس هشتم به آموزش نمودارهای شمعی ژاپنی و در درس نهم به تدریس سریهای فیبوناچی پرداخته است. مطالب پیرامون برخی از استراتژیهای متداول معاملاتی در درس دهم مطرح میشود. در درس یازدهم به مدیریت سرمایه در معاملات پرداخته شده و درس دوازدهم حاوی مباحث تکمیلی است.
- برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی + اینجا کلیک کنید.
جمع بندی
در این مطلب به تعاریف، تاریخچه و فرمولهای محاسبه اندیکاتور استوکاستیک پرداختیم و آموختیم که میتوان از آن برای شناسایی نقاط بیشفروش و بیشخرید (بیشترین کاربرد)، واگرایی، پولبک، روند کوتاهمدت قیمت و معکوس شدن آن بهره گرفت. با اینکه اندیکاتور استوکاستیک بسیار کاربردی و محبوب است اما از معایب آن میتوان به ناپایدار بودن و حرکت سریع از نقاط بالایی نمودار به نقاط پایینی آن اشاره کرد.
برای دریافت نتایج بهتر، بعضی از معاملهگران بسته به تحلیل مورد نظر خود از اندیکاتورهای دیگری به همراه اندیکاتور استوکاستیک استفاده میکنند. طبق نظر لین، پایهگذار این اندیکاتور، اندیکاتورهای استوکاستیک را میتوان بهمراه موج الیوت و بازگشت فیبوناچی بکارگرفت.
سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایهگذاری، تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آنها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهرهبرداری از این نوشتار با هدف سرمایهگذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، میتوانید فهرست این مطالب را ببینید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
آموزش اندیکاتور استوکاستیک به صورت کاربردی
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) اطلاعاتی راجع به مومنتوم و قدرت روند را در اختیار شما قرار میدهد. در واقع این اندیکاتور، سرعت و قدرت حرکات قیمتی را مشخص میکند. اما این اندیکاتور چطور این کار را انجام میدهد و به هنگام استفاده از آن باید چه نکتههایی را رعایت کرد؟ در این قسمت از خانه سرمایه به تمام این پرسشها پاسخ میدهیم. اگر شما نیز در مورد اندیکاتور استوکاستیک کنجکاو شدهاید، تا پایان این گفتار با ما همراه باشید.
فهرست این مقاله
منظور از اندیکاتور استوکاستیک چیست؟
شاید بتوانیم بهترین تعریف از اندیکاتور استوکاستیک را از زبان مخترع آن بشنویم. «گئورگ لین» که مبدع اندیکاتور استوکاستیک است در اینباره میگوید: «اندیکاتور استوکاستیک، مونتوم حرکت قیمت را اندازهگیری میکند. تصور کنید یک موشک به هوا پرتاب میشود. اگر این موشک بخواهد فرود بیاید باید خاموش شود و اگر میخواهد خاموش شود باید سرعت خود را کم کند. به همین ترتیب، وضعیت مومنتوم همیشه قبل از خود قیمت تغییر میکند.» از گفتههای گئورگ لین به این نتیجه میرسیم که جهت حرکت قیمت، ناگهان تغییر نمیکند. بلکه در ابتدا روند غالب کند میشود و سپس جهت آن به مرور و طی چند مرحله تغییر میکند. این رفتار بازار اغلب در تحلیل موج قیمتی قبلی هر نمودار کاملا قابل مشاهده است.
چگونه استوکاستیک، مونتوم قیمت را اندازه گیری می کند؟
اندیکاتور استوکاستیک بر اساس تنظیمات دورهای پیشفرض ۵ یا ۱۴ تدوین شده است. در بیشتر موارد به هنگام تحلیل نمودار قیمت، خودمان را به تنظیمات دورهای ۵ محدود میکنیم. اما استفاده از آن تفاوت چندانی با دوره ۱۴ ندارد. اندیکاتور استوکاستیک کف و سقفهای مطلق – بالاترین و پایینترین نقاط – نمودار را بررسی کرده و آنها را نسبت به قیمت بسته شدن دوره انتخابی مقایسه میکند.
نمونهای از استوکاستیک در ناحیه بالا
رسیدن استوکاستیک به ناحیه بالایی بدان معنی است که قیمت در نزدیکی سقف ۵ یا ۱۴ کندل اخیر بسته شده است. در نمودار تصویر زیر، بالاترین قیمت در طول ۵ کندل اخیر ۱۰۰ دلار، پایینترین ۶۰ و قیمت بسته شدن در نزدیکی ۹۵ دلار بوده است. همچنین استوکاستیک نیز عدد ۸۸ (درصد) را به ما نشان میدهد. بنابراین قیمت فقط ۱۲ درصد (۸۸-۱۰۰) کمتر از سقف قیمتی این دوره بسته شده است. به واسطه چنین اطلاعاتی میتوانیم استوکاستیک را به شیوه بسیار بهتری درک کنیم. در واقع، قرار گرفتن استوکاستیک در ناحیه بالا به معنی بسته شدن قیمت در نزدیکی سقف مطلق – در طول یک دوره عددی – خود بوده و اینکه در حال حاضر، خریداران کنترل روند بازار را به دست گرفتهاند.
محاسبات
- پایینترین سطح قیمتی در جریان پنج کندل اخیر: ۶۰ دلار
- بالاترین سطح قیمتی در جریان پنج کندل اخیر: ۱۰۰ دلار
- قیمت بسته شدن: ۹۵ دلار
فرمول محاسبات فوق
اندیکاتور استوکاستیک، قدرت حرکات قیمت در جهت روند غالب را اندازهگیری میکند و چگونگی بسته شدن قیمت، بالاتر از سقف یا پایینتر از کف روند جاری را نشان میدهد.
نمونه ای از استوکاستیک در ناحیه پایین
برعکس شرایط بالا، قرار گرفتن استوکاستیک در ناحیه پایین است و این یعنی «بسته شدن قیمت در نزدیکی پایینترین ناحیه نموداری در جریان ۵ کندل اخیر.» در تصویر زیر مشاهده میکنیم که استوکاستیک به عدد ۱۷ (درصد) رسیده و این مقدار استوکاستیک نشانهای از نزدیک شدن به آخرین کف قیمتی نمودار است.
محاسبات
- کمترین قیمت در جریان پنج کندل اخیر: ۵۰ دلار
- بیشترین قیمت در جریان پنج کندل اخیر: ۸۰ دلار
- قیمت بسته شدن: ۵۵ دلار
فرمول محاسبات فوق
در این مثال نموداری، مقدار استوکاستیک به ۱۷ درصد رسیده است. این شرایط نشان میدهد که قیمت در نزدیکی آخرین کف خود در جریان روند نزولی بسته شده است.
ماجرای اشباع خرید در مقابل اشباع فروش
خطاهای تفسیری رایج در مورد نواحی اشباع خرید و فروش در مورد اندیکاتور استوکاستیک نیز صادق هستند. به طور کلی، استوکاستیک بالاتر از ۸۰ به عنوان اشباع خرید و کمتر از ۲۰ اشباع فروش در نظر گرفته میشود. اما نباید شانس بازگشت قیمت در این نواحی را بیشتر فرض کنیم. کمی قبلتر دیدیم که استوکاستیک در ناحیه پایین فقط به معنی حرکات نزولی قویتر است. به طور مشابه، ناحیه اشباع خرید نیز فقط به معنی بازگشت قیمت نیست و تنها روند صعودی قوی را نمایش میدهد. بر اساس شرایط موجود در تصویر زیر، معمولا حرکات قوی روند، زمانی انجام میشوند که استوکاستیک در ناحیه اشباع خرید یا فروش است. بنابراین معاملهگرانی که فقط به دلیل ورود استوکاستیک به ناحیه اشباع خرید در تلاش برای اتخاذ یک موقعیت معاملاتی فروش در جریان روند صعودی هستند، به زودی سرمایه خود را به خاطر تصمیمهای معاملاتی اشتباه از دست خواهند داد. زیرا فهم کاملا اشتباهی از ابزار معاملاتی تحت اختیار خود دارند. همواره توجه داشته باشید، که ایجاد نواحی اشباع خرید و فروش طولانیمدت هیچگاه دور از ذهن نخواهد بود.
نواحی اشباع خرید و فروش، سیگنالهای بازگشت روند قیمت نیستند. شاید صعود یا سقوط قیمت برای طولانیمدت ادامه پیدا کند. زیرا استوکاستیک در ناحیه بالا و پایین فقط روند قوی شدید را نشان میدهد.
با سیگنال های معاملاتی اندیکاتور استوکاستیک آشنا شوید
تفسیر سریع و درست اندیکاتور استوکاستیک نیازمند دانستن چند نکته است که در ادامه برایتان میگوییم:
- شکست قیمتی: بر اساس تصویر زیر اگر استوکاستیک خیلی شدید و به طور ناگهانی افزایش پیدا کند و دو خط موجود در اندیکاتور از یکدیگر فاصله بگیرند در بیشتر موارد، نشانه احتمالی شروع روند قیمتی جدید خواهد بود. در واقع آن سیگنال به ما خاطرنشان میکند که مومنتوم روند صعودی در حال افزایش بوده و قیمت در حال رسیدن به نقاط بالاتر از سقف قیمتی خود در جریان ۱۴ کندل اخیر است. اگر این شرایط با شکست قیمت از نواحی خنثی نموداری همراه باشد سیگنال معاملاتی اولیه را تقویت میکند. همانطور که در تصویر نشان داده شده است، رسم خطوط روند در پنجره اندیکاتور به منظور دریافت تایید شکست به عنوان یک سیگنال معاملاتی، امکانپذیر است.
شکست قیمتی فاز تثبیت با شکست خط روند در اندیکاتور استوکاستیک همراه بوده و افزایش مومنتوم قیمت را تایید میکند.
- معاملهگری بر اساس روند: تا زمانی که استوکاستیک در یک جهت به حرکت خود ادامه دهد، روند قیمت ادامه خواهد یافت. به عبارت دیگر، نباید در فرآیند تحلیل تکنیکال با استوکاستیک جنگید! در واقع استفاده از این اطلاعات برای گرفتن موقعیتهای معاملاتی با احتمال برد بیشتر، راهکار هوشمندانهتری به نظر میرسد.
- روندهای قوی: اگر استوکاستیک در ناحیه اشباع خرید یا فروش قرار بگیرد، باید موقعیت معاملاتی خود را حفظ کنید. زیرا امکان وجود یک روند بسیار قوی دور از انتظار نیست. حتی اگر قیمت در انتهای ناحیه اشباع خرید یا فروش نیز باشد، به معنای تغییر کامل جهت روند نخواهد بود. در برخی استراتژیهای معاملاتی متداول، از مناطق اشباع خرید یا فروش به عنوان نواحی احتمالی ورود استفاده میشود. مثلا یکی از تئوریهای فرضی این است که اگر قیمت از ناحیه اشباع خرید یا اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ فروش خارج شود با ارزیابی سایر شرایط، ورود به معامله مناسب است. تصویر زیر شرایطی را به تصویر میکشد که استوکاستیک در حاشیه بازه نوسانی خود قرار دارد. در این نمودار مشاهده میکنید که پتانسیل ادامه طولانیمدت روند بازار در نواحی اشباع خرید و فروش چقدر زیاد است.
حتی اگر در نهایت یک روند پس از قرار گرفتن در نواحی اشباع خرید یا فروش معکوس شود، قیمت برای مدت طولانی در حال افزایش یا کاهش بوده است. معاملهگران هرگز نباید بر اساس احتمال تغییر روند به دلیل ورود استوکاستیک به نواحی اشباع خرید یا فروش، موقعیت معاملاتی جدیدی بگیرند. در نقطه مقابل، معاملهگری بر اساس سیگنالها در جهت روند هنگام ورود اندیکاتور به این نواحی، اقدام مناسبتری است.
واگراییها
همانند سایر اندیکاتورهای مومنتوم، واگرایی اندیکاتور استوکاستیک نیز نشانه مهمی برای تشخیص سناریو احتمالی بازگشت روند است. اگر قیمت و اندیکاتور، سیگنالهای متضادی نشان دهند این شرایط نشان از وجود یک واگرایی است. تصویر زیر، اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ چنین سناریویی را نشان میدهد:
«اگرچه قیمت در سمت چپ، یک کف پایینتر ایجاد کرده است. اما همزمان استوکاستیک با ایجاد یک کف بالاتر، کاهش قدرت روند نزولی را نشان میدهد.»
بنابراین معاملهگران نباید موقعیتهای معاملاتی فروش بگیرند یا تمام تمرکزشان را روی موقعیتهای فروش باز بگذارند. در عوض باید منتظر نشانههایی برای بستن معاملات خود در زمان مناسب باشند. در این شرایط، معاملهگران برخلاف روند صبر میکنند تا قیمت، یک سقف جدیدتر ثبت کند و سیگنال ورود لازم را دریافت کنند. واگراییها در ترکیب با شکست سطوح سقف و کف میتوانند سیگنالهای قدرتمندی از بازگشت روند ارائه دهند.
نتیجه گیری
این اندیکاتور امکان اینکه نقاط حمایتی و مقاومتی در روند سهم را شناسایی کنیم مورد استفاده قرار می گیرد و در همین محدوده است که به شناسایی نقاط اشباع خرید و نقاط اشباع فروش مورد بررسی کامل قرار می گیرد. تنظیمات این اندیکاتور بستگی به دید معاملاتی معامله گران دارد. زمانی که تایم فریم کوتاه مدت را انتخاب می کنیم، نوسانات زیادی را در نقاط اشباع (خرید و فروش) مشاهده می کنیم. اما اگر تایم فریم های بلند مدت تری را انتخاب می کنیم، نوسانات به صورت کمتری قابل لمس می باشند چون بازه زمانی معاملاتی بلند مدت تر شده است. و در آخر اینکه این اندیکاتور این امکان را به معامله گر می دهد که سرعت و شتاب قیمت را اندازه گیری کند.
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
نام صرافی | تخفیف کارمزد | IP خارج از ایران | لینک ثبت نام |
---|---|---|---|
![]() | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
بیت ۲۴ | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
آبان تتر | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
اندیکاتور stochastic چیست | آموزش گام به گام اندیکاتور استوکاستیک
این نوع از اندیکاتورها را راحت میشود فهمید و برای اینکه بفهمید چه زمانی برای خرید و فروش مناسب است، باید کمی دقتتان را زیاد کنید. در واقع این اندیکاتور این را بیان میکند که در زمان صعودی شدن روند قیمتها در بازار، نرخ بسته شدن سهام مورد نظر هم در کران بالای رنج قیمتی است..
مثلاً، اگر نرخ باز نمودن، قیمت پایین ، قیمت بالا و نرخ بسته شدن یک سهم به صورت متوالی ۱۰۰۰۰، ۱۰۷۵۰، ۹۷۵۰و ۱۰۵۰۰ تومان تعیین شود، بازه قیمت این سهام بین قیمت پایین سهم (۹۷۵۰تومان) و قیمت بالای این سهم (۱۰۷۵۰ تومان) است.
اندیکاتور استوکاستیک چیست؟ در اصل، اندیکاتورهای استوکاستیک یا به عبارت دیگر استوکاستیکهای لین در انتهای دهه ۱۹۵۰ میلادی توسط فردی به نام جرج لین حاصل شد. به نظر لین، استوکاستیکها شتاب روند در قیمت یک سهم را میسنجند. در سال ۲۰۰۷ میلادی، یک مقاله درباره صحبتهای او من باب اندیکاتور مشهورش چاپ شد. طبق صحبتهای لین، اگر یک موشک که در حال صعود به بالا است را تجسم نمایید، میبایستی از سرعت خودش پیش از فرود آمدن بر هر نوعی سطحی کم کند. طبق نظر او، تغییر جهت شتاب روند اغلب پیش از تغییر جهت قیمت اتفاق میافتد.
نحوه استفاده از اندیکاتور stochastic
فرمول اندیکاتور استوکاستیک چیست؟ اندیکاتور استوکاستیک اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ عموماً از دو خط تشکیل شده است و با آنها سنجیده میشود. یکی از آنها (خط K) در اصل مقدار استوکاستیک به صورت قابل تغییر است (خط D هم در اصل میانگین بازه متحرک را بیان میکند. خط D سیگنال ویژهای را در این بخش نشان میدهد، به همین خاطر هم افراد حاضر در بازار این قبیل از موقعیتها را دنبال میکنند. این احتمال موجود است که در محاسبه فرمول این نوع از اندیکاتورها از ۵، ۹ یا ۱۴ دوره بهرهبرداری گردد. این اعداد باتوجه به مقدارحساسیتی که اندیکاتور استوکاستیک در برابر حرکتهای خط روند قیمت دارد مشخص میگردد.
بررسی خط K و D در نمودار
درصد K، اندیکاتور استوکاستیک سریع و D نشاندهنده درصد اندیکاتور کند است زیرا در بین دو خط K و D، به ترتیب، اولی سریعتر حرکت میکند. همانطور که بالاتر بیان کردیم، نظریه به وجود آورنده این اندیکاتور بیان میکند که در بازار با روند صعودی قیمت بسته شدن نزدیک به قیمت بالا و در یک روند رو به کاهش قیمت بسته شدن نهایی سهم همسو به قیمت کف است.
آموزش اندیکاتور استوکاستیک
مهمترین تفاوت بین اندیکاتور استوکاستیک کند و سریع یا همان خطوط D و K در آموزش اندیکاتور استوکاستیک میزان حساسیت آنهاست. استوکاستیکی که تند است در سنجش با نمودار استوکاستیکی که در اصل کند است، در برابر اینکه نرخ تغییر کند بسیار حساستر است بنابراین سیگنالهای معاملاتی بیشتری نیز تولید میکند.مطالعه مقاله "فیلتر الگوی تیک صعودی" می تواند مفید باشد.
مثال اندیکاتور stochastic
در نمودار زیر که نشان دهنده روند طی شده سهام «EBAY» در بورس نزدک است، فرصتهای خرید در طی ماههای بهار و تابستان سال ۲۰۰۱ میلادی را مشاهده میکنیم. در این نمودار علاوه بر این تعدادی فرصت برای فروش سهام نیز مشاهده میگردد که به راحتی میتواند مورد توجه معاملهگران در بازار در طول کوتاه مدت باشد. در عکسی که در این پایین آمده، سیگنال حایز اهمیت خرید در ابتدای ماه آپریل آمده است و در ۱۲ روز بعد از این سیگنال خرید در اصل افزایش قیمت (از حدود ۳۰ دلار تا حدود نرخ قیمتی ۵۰ دلار) یک رنجی را زده است.
بیش خرید چیست؟
عبارت پیش خرید (Overbought) یا اشباع خرید را زمانی بکار می بریم که سهام معینی در قیمتی بیشتر از ارزش ذاتی اش معامله شود. در تحلیل بنیادی، بر ارزش ذاتی یک سهم برای انتخاب و سرمایه گذاری در آن تکیه میکنند. بیش خرید در اصل به جهش پیشین یا به عبارتی کوتاه مدت قیمت یک سهام در یک رنج خاص اشاره دارد و نمایان کننده انتظار کلیه معاملهگران حاضر در بازار در جهت اصلاح نمودن نرخ است. همانطور که در ادامه اشاره میکنیم، بعضی معامله گران امکان دارد سهام قرار گرفته در موقعیت بیش خرید را بفروشند.
بیش فروش چیست؟
اشباع فروش یا بیشفروش (Oversold) تعریفی مخالف بیشخرید دارد و به موقعیتی گفته میشود که سهام در قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی آن به فروش برسد. این را هم باید در نظر بگیرید که احتمال دارد این قبیل از تعاریف در ذهنیت کسی که در بازار معامله میکند بسیار متمایز با این موارد باشد. در اصل، هر معاملهکننده ارزش ذاتی بسیار متمایزی را برای سهامش مشخص و توصیف مینماید و باتوجه به آن سطوح بیشتری را خریداری میکند. یکی از کاربردهای شناختهشده اندیکاتور استوکاستیک، تشخیص سطوح بیش خرید و بیش فروش است.
در این جا شخص حتما باید به این نکته توجه شایانی که کند نمودار d چه زمانی برای پیش خرید یا حتی پیش فروش آماده معامله شده است. در اصل این شخص باید زمانی که اندیکاتور سطوح بالاتری از ۸۰ را نمایان میکند، سهامی را که خریده است به فروش رساند. برعکس، هنگامی که اندیکاتور نشاندهنده سطوح کمتر از ۲۰ و حجم آن در حال افزایش است، معاملهگر باید سهام را خریداری کند.
اندیکاتور stochastic مدل RSI چیست؟
استوکاستیک RSI یا «StochRSI» در تحلیل تکنیکال استفاده میشود و در بازه بین صفر تا یک – یا صفر تا صد – حرکت میکند. این اندیکاتور در اصل زمانی به کارتان میآید که بخواهید در بازار قیمتها را باهم دیگر بسنجید و یک سقف یا کف قیمتی برای سهمی که خریدهاید به دست آورید که همچنین نیازمند پیش زمینه و کمی دانش بورسی است.
این اندیکاتور بسیار حساس است و به همین نام هم شناخته میشود. این اندیکاتور در اصل جوری برنامه ریزی شده که بهجای تحلیل کردن تغییرات کلی قیمت سهم به عملکرد تاریخی آن توجه میدارد. برای افزایش کارایی اغلب میانگین متحرک را در استوکاستیک تا حدودی دستکاری میدهند.
استوکاستیک RSI مشتق دوم از قیمت است. به عبارت دیگر، نتیجه استوکاستیک RSI دو گام از قیمت دارایی مورد تحلیل فاصله دارد. این منجر میگردد که استوکاستیک RSI در بعضی مواقع از نظر نرخ سهم اصلاً باهم مساوی نباشند. زمانی این اندیکاتور قدرت محاسبه گریاش افزایش پیدا میکند که در واقع به کمک سایر اندیکاتورها استفاده شود.
گام های محاسبه استوکاستیک RSI
این اندیکاتور بر طبق قدرت نسبی تشکیل میشود و شامل 14 دوره کلی میشود که در زیر آمده است. در این بخش قرار است که کلیه این مراحل را با همدیگر مقایسه کنیم.
- سطوح به دست آمده از RSI را برای ۱۴ دوره ثبت کنید.
- در بازه چهاردهم، RSI فعلی، بالاترینRSI و پایینترینRSI را مدنظر اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ قرار دهید. اینجا تمامی اطلاعات برای حساب و کتاب برایمان نمود یافته است.
- در دوره پانزدهم، به اندیکاتور فعلی، بالاترین RSI و پایینترین RSI توجه کنید (اما فقط برای ۱۴ دوره اخیر نه دوره پانزدهم). استوکاستیک RSI جدید را محاسبه کنید.
- با پایان هر دوره، استوکاستیک RSI جدید را با استفاده از مقادیر ۱۴ RSI قبلی محاسبه کنید.
اندیکاتور cci از ابزارهایی است که در اختیار تکنیکالیست ها قرار دارد تا با استفاده از آن سیگنالهای مناسب و قدرتمند خرید یا فروش را شناسایی کنند. برای اطلاعات بیشتر در مود این نوع اندیکاتور مقاله " اندیکاتور CCI چیست " را مطالعه کنید.
در آخر خوب است گفته شود که، استوکاستیک RSI توسط توشار چنده (Tushar S. Chande) و استنلی کرول (Stanley Kroll) در سال ۱۹۳۴ میلادی به وجود آمد.
زمانی که نسبتها کمتر از ۰٫۲۰ گردند و استوکاستیک RSI این نسبتها را به شکل بیشفروش نمایان کند بدین عبارت هست که اندیکاتور RSI کمتر از چیزی است که کران پایین بازه تعریف نموده است. همین طور اگر استوکاستیک RSI بیشتر از ۰٫۸۰ شود، یعنی به عبارتی اندیکاتور RSI در زمان رسیدن به نقاط بالای تازه است و این توانایی را دارد تا به عنوان سیگنال برگشت به کانال قبلی مشخص گردد.
این اندیکاتور برای بازدههای کوتاه مدت در بازار هم مورد استفاده قرار میگیرد. اگر استوکاستیک RSI را مانند یک اسیلاتور با خط مرکزی واقع شده در ۰٫۵۰ در اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ نظر بگیریم، زمانی که این اندیکاتور استوکاستیک در بالای خط لحاظ شود، نرخ قیمتی در حال بالا رفتن است و اگر استوکاستیک RSI پایینتر از این خط واقع گردد، روند قیمتی نیز در حال کم شدن است. به دلیل تخصصی بودن این بخش، حتما به شما پیشنهاد میکنیم که به چندین کتاب و مقاله گوناگون برای دریافتن اطلاعات گوناگون رجوع کنید تا بتوانید محاسبه بهتری داشته باشید.
اندیکاتور استوکاستیک چیست؟ آموزش اندیکاتور Stochastic
اندازهگیری مومنتوم حرکت یکی از مهمترین شاخصهایی است که در تحلیل تکنیکال مورد توجه قرار میگیرد. اندیکاتور استوکاستیک یکی از اندیکاتورهایی است که برای ای منظور ابداع شده است. منظور از مومنتوم حرکت نیز میزان نیرویی است که یک سهم برای ادامه دادن یک روند صعودی یا نزولی دارد. اگر تحلیلگری بتواند پیشبینی درستی از روندها در تحلیل تکنیکال داشته باشد، قطعا موفقیت زیادی در خرید و فروشهای خود در بازار به دست خواهد آورد. در ادامه با ما همراه باشید تا به آموزش اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) بپردازیم.
اندیکاتور استوکاستیک چیست؟
برخلاف اندیکاتورهایی مانند مکدی و RSI که رابطه مستقیم با قیمت سهم و حجم معاملات دارند، اندیکاتور Stochastic روی جنبه دیگری از تغییرات قیمت سهام متمرکز میشود. به عبارت دیگر این اندیکاتور، سرعت تغییرات قیمت در یک بازه زمانی را مورد بررسی قرار میدهد. اگر بخواهیم تعریف سادهای از استوکاستیک ارائه کنیم، میتوانیم این طور بگوییم که نشاندهنده رابطه بین قیمت بسته شدن سهم و بازه قیمتی (کمترین و بالاترین قیمت) در یک دوره است. برای آشنایی بیشتر با مفهموم اندیکاتور پیشنهاد می کنیم مقاله اندیکاتور چیست را مطالعه کنید.
رابطه استوکاستیک چگونه محاسبه میشود؟
در ادامه بحث آموزش اندیکاتور استوکاستیک باید به روابط ریاضی که پیرامون آن وجود دارد، اشاره کنیم. در حالت کلی این اندیکاتور از 2 خط تشکیل شده است که با نامهای K و D شناخته میشوند. مفهوم هریک از این دو خط عبارتاند از:
1. خط K
خط K مقدار استوکاستیک برای هر دوره معاملاتی را نشان میدهد. رابطه مورد استفاده برای خط K عبارت است از:
- CP: آخرین قیمت بسته شدن
- L14: پایینترین قیمت در 14 دوره زمانی معین
- H14: بالاترین قیمت در 14 دوره زمانی معین
در رابطه فوق میتوان از 5، 9 یا 14 دوره زمانی معین استفاده کرد. انتخاب بین این سه عدد بسته به استراتژی معاملاتی افراد و همچنین میزان حساسیت اندیکاتور دارد.
2. خط D
خط D میانگین متحرک 3 دوره معاملاتی را نشان میدهد. اگر بخواهیم در خصوص اهمیت این دو خط مقایسهای داشته باشیم، معمولا تحلیلگران حرفهای برای خط D جایگاه بالاتری در نظر میگیرند. به همین دلیل عمده معاملهگران شرایط این خط را در تحلیل تکنیکال به دقت رصد میکنند. رابطه محاسبه خط D به شرح زیر است:
- H3: بالاترین قیمت 3 دوره معاملاتی اخیر
- L3: کمترین قیمت معامله شده در طی 3 دوره معاملاتی
بررسی مفهوم خطوط K و D
نکته مهمی که باید در اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ آموزش اندیکاتور استوکاستیک اشاره کنیم، مفاهیمی است که پشت دو خط K و D وجود دارد. روابط ریاضی که امروزه با استفاده از نرمافزارهای پیشرفتهای که برای تحلیل تکنیکال وجود دارد، به صورت خودکار محاسبه میشود. وقتی به نمودار دو خط K و D نگاه کنید متوجه خواهید شد که سرعت حرکت و تغییر روندهای خط K بیشتر است. به همین جهت اصطلاحا به خط K، اندیکاتور استوکاستیک سریع و به خط D، اندیکاتور استوکاستیک کند اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ یا آرام گفته میشود.
سیگنالهای این اندیکاتور زمانی صادر میشود که دو خط K و D با یکدیگر تقاطع داشته باشند. در واقع زمانی که این دو خط یکدیگر را قطع میکنند، سیگنال معکوس شدن روند قیمت سهم صادر میشود که باید توسط تحلیلگران تکنیکال مورد توجه قرار بگیرد.
دریافت سیگنال از اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)
استوکاستیک یک اندیکاتور از نوع اسیلاتور یا نوسانگر است. اما نکته مهم درباره این اندیکاتور وجود دارد که در ردیف اندیکاتورهای پیشرو قرار میگیرد. فرض مبدع این اندیکاتور بر یک اصل استوار است؛ در روند صعودی قیمت سهم تمایل دارد که به سمت بالاترین قیمت در یک دوره معاملاتی حرکت کند و بالعکس در روند نزولی قیمت سهم به سمت پایینترین قیمت در یک دوره معاملاتی نزدیک میشود.
نوسان این اندیکاتور بین دو عدد 0 و 100 رخ میدهد. محدوده تعادلی آن نیز بین 20 تا 80 قرار میگیرد. وقتی نمودار به زیر عدد 20 برسد، سهم وارد محدود اشباع فروش میشود. در نمودار اندیکاتور استوکاستیک دو خط K و D وجود دارد. در زمانی که هر دوی آنها زیر شاخص 20 قرار میگیرند و خط K از پایین به بالا خط D را قطع میکند، سیگنال خرید صادر میشود.
وقتی هر دو خط به بالای 80 برسند، سهم در محدوده اشباع خرید قرار میگیرد. در زمانی که خط K از بالا به پایین خط D را قطع کند، سیگنال فروش سهم صادر خواهد شد. بار اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ دیگر لازم است به این نکته اشاره کنیم که خط D در مقایسه با خط K ارزش و اهمیت بیشتری دارد و برای دریافت سیگنال خرید و فروش از آن استفاده میشود.
مفهوم واگرایی با استفاده از اندیکاتور استوکاستیک
نکته مهم دیگری که در آموزش اندیکاتور استوکاستیک باید اشاره کنیم، مربوط به تشخیص واگرایی در سهم است. هر چند که واگرایی با استفاده از این اندیکاتور در موارد معدودی رخ میدهد اما باید توجه داشته باشیم که در زمان وقوع این اتفاق سیگنالهای بسیار قوی صادر میشود. به طور کلی زمانی که روند نمودار قیمت دارایی با نمودار استوکاستیک در تضاد باشند، نکته مهمی که باید دریافت کنیم این است که روند قیمت در حال ضعیف شدن است و احتمالا باید در آینده نزدیک شاهد تغییر روند باشیم.
سؤالات متداول
1. اندیکاتور استوکاستیک توسط چه کسی ابداع شد؟
این اندیکاتور در پایان دهه 1950 کیلادی توسط فردی به نام لین که از چهرههای سرشناس علم تحلیل تکنیکال است، ابداع شد.
2. بهترین اندیکاتور برای ترکیب با استوکاستیک کدام است؟
نکته مهمی که در خصوص استفاده از اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال وجود دارد این است که نباید صرفا به سیگنالهایی که از یک اندیکاتور صادر میشود، اعتماد کرد. بلکه باید دو یا سه اندیکاتور را که در حالت کلی مشترکات خوبی با هم دارند، در کنار یکدیگر مورد بررسی قرار داد تا نقاط ضعف یکدیگر را پوشش دهند. در همین راستا اندیکاتورهایی مانند اندیکاتور مکدی و اندیکاتور RSI بهترین گزینه برای ترکیب با استوکاستیک هستند.
کلام پایانی
در این مقاله به بررسی مهمترین نکات آموزش اندیکاتور استوکاستیک پرداختیم. آنچه در مقام آموزش درباره این اندیکاتور باید بدانید در همین حد و اندازه است. اما طبیعتا برای استفاده صحیح و اصولی از آن باید مثالهای آموزشی و تمرینهای عملی متعددی را بگذرانید.
اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟
اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic برای نخستین بار توسط دکتر جورج لین در اواخر دهه 1950 به عرصه تحلیل نموداری سهام معرفی شد. دکتر لین یک معاملهگر بورس، مولف، سخنران و مدیر یک شرکت سرمایهگذاری بود. او در طول نیم قرن فعالیت مفید خود تاثیرات مثبت فراوانی را بر گسترش دانش معاملهگری حرفهای گذاشت که از مهمترین دستاوردهای او میتوان به سرپرستی گروهی از محققین در شیکاگو اشاره نمود که در نهایت موفق به طراحی اندیکاتور استوکاستیک شدند. این اندیکاتور هنوز هم جزو محبوبترین اندیکاتورهای تکنیکال محسوب گشته و بطور گسترده مورد استفاده عموم قرار میگیرد. Stochastic یک اسیلاتور متقدم است و سعی میکند نقاط بازگشت روند را پیشبینی نموده و بر مبنای آنها، سیگنال خرید و فروش صادر نماید. در ادامه به معرفی این اندیکاتور سودمند و پرطرفدار خواهیم پرداخت.
فلسفه و روانشناسی اندیکاتور استوکاستیک :
فلسفه استوکاستیک بر مبنای محاسبه مومنتوم و سرعت حرکت قیمت است. فرض کنید قطعه سنگی را به هوا پرتاب کرده باشیم. قطعه سنگ پس از مدتی به نقطه اوج رسیده، لحظهای متوقف گشته اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ و مجددا به سمت زمین سقوط میکند. آیا راهی وجود دارد که بتوانیم تغییر جهت حرکت سنگ را قبل از وقوع پیشبینی نماییم. پاسخ این است که اگر تمرکز خود را بر روی اندازهگیری سرعت حرکت بگذاریم قاعدتا میتوانیم اندکی قبل از آنکه جهت حرکت عملا معکوس بشود ، آنرا پیشبینی نماییم. کاهش سرعت و مومنتوم حرکت میتواند بهترین نشانه برای نزدیک شدن سنگ به نقطه اوج و تغییر جهت آتی آن باشد. دکتر لین به همین منوال تصمیم میگیرد اندیکاتوری را ابداع نماید که مرتبا سرعت حرکت قیمت را اندازهگیری نموده و وقوع تغییرات در مومنتوم حرکتی بازار را بعنوان آلارم بازگشت روند اعلام نماید.
میدانیم که «در روندهای صعودی، قیمت تمایل دارد خودش را به سقف بازار برساند». و همینطور میدانیم که «در روندهای نزولی، آخرین قیمت به کف بازار نزدیک میشود». بنابراین درصورتیکه موقعیت قیمت پایانی را مرتبا از سقف و کف بازار اندازهگیری نماییم، میتوانیم از نحوه تغییرات آن، به تغییر جهت روند پی ببریم. بعنوان مثال در تصویر مقابل، پس از عبور قطعه سنگ از نقطه اوج، به تدریج فاصله سنگ از سقف محدوده انتخابی افزایش یافته و قطعه سنگ به کف این محدوده نزدیکتر میشود. این میتواند بوضوح نشانهای بر بازگشت جهت روند باشد.
فرض کنید بازه انتخابی توسط استوکاستیک شامل N کندل متوالی باشد. سقف و کف این محدوده را با H و L نمایش میدهیم. اگر C قیمت آخرین کلوز در این محدوده باشد در اینصورت (C-L) فاصله آخرین قیمت از کف محدوده و (H-L) ارتفاع محدوده انتخابی خواهد بود. اگر این دو عدد را بر یکدیگر تقسیم کنیم، حاصل ارتفاع نقطه کلوز را نسبت به کف محدوده نشان خواهد داد که میتواند معیاری برای سرعت و جهت حرکت قیمت باشد.
فرض کنید محدوده مورد بررسی توسط استوکاستیک را به صورت نمادین با یک کندل مطابق تصویر، نمایش دهیم. استوکاستیک درواقع ارتفاع نقطه کلوز را از کف کندل اندازهگیری میکند و هرچقدر که این فاصله بیشتر باشد، و کلوز به سقف کندل نزدیکتر شده باشد، یعنی روند صعودی قویتری بر بازار حاکم است. قدرتمندترین کندل صعودی که میتوان تصور نمود یک الگوی مارابوزوی صعودی است، که هیچ شاخی در بالای آن وجود نداشته باشد، و نقطه کلوز کاملا به سقف کندل چسبیده باشد. در اینصورت مقدار استوکاستیک به 100% خواهد رسید. برعکس، هرچقدر که استوکاستیک کاهش یافته و به 0% نزدیکتر بشود یعنی اندیکاتور استوکاستیک یا Stochastic چیست؟ نقطه کلوز به کف کندل نزدیکتر شده است و با الگویی شبیه به مارابوزوی نزولی مواجه خواهیم بود، و نتیجتا روند نزولی قویتری در بازار حکمفرما است.
معمولا دوره تناوب استوکاستیک برابر با 5 روز، یعنی معادل یک هفته، در نظر گرفته میشود. و میتوان تصور نمود که استوکاستیک درحال بررسی وضعیت روند در یک هفته اخیر است. استوکاستیک سعی میکند بر مبنای اندازه شاخ و دم کندل یک هفته اخیر، و بسته به میزان شباهتی که کندل هفتگی با الگوی مارابوزوی ایدهآل دارد، به قدرت روند جاری پی ببرد. بعنوان مثال فرض کنید در تایمفریم هفتگی با یک الگوی مارابوزوی صعودی مواجه باشیم. در اینصورت مقدار استوکاستیک در تایمفریم روزانه برابر با 100% خواهد بود، زیرا در الگوی مارابوزوی صعودی، نقطه کلوز کاملا به سقف بازار میچسبد. یا بطور مشابه فرض کنید در تایمفریم هفتگی با یک الگوی مارابوزوی نزولی مواجه باشیم، در اینصورت استوکاستیک در تایم فریم روزانه برابر با 0% میشود زیرا نقطه کلوز کاملا به کف بازار خواهد چسبید. نهایتا اگر استوکاستیک برابر با 50% باشد یعنی در یک هفته اخیر هیچ روند مشخصی در بازار وجود نداشته است و با یک بازار کاملا خنثی و بدون جهت مواجه بودهایم.
اندیکاتور استوکاستیک از دو متغیر با نامهای %K و %D تشکیل شده است. متغیر %K اصطلاحا استوکاستیک نامیده میشود و آنرا با یک خط آبی نمایش میدهند. متغیر %D اصطلاحا خط سیگنال نامیده میشود و معمولا آنرا با یک خطچین قرمز نمایش میدهند. فلسفه طراحی استوکاستیک بر مبنای قاعده زیر استوار است:
در روندهای صعودی، قیمت تمایل دارد خودش را به سقف بازار برساند.
در روندهای نزولی، قیمت تمایل دارد خودش را به کف بازار برساند.
اندیکاتور استوکاستیک، فاصله قیمت را از سقف و کف بازار محاسبه نموده و بر همین مبنا، قدرت و جهت روند را مشخص میکند. فرض کنید بازه زمانی انتخابی شامل N کندل متوالی باشد. اگر سطوح H و L به ترتیب سقف و کف این محدوده را نمایش بدهند در اینصورت استوکاستیک بصورت زیر تعریف میگردد:
: مقدار استوکاستیک
: بازه زمانی انتخابی شامل N کندل متوالی
: آخرین قیمت بسته شدن
: کمترین قیمت در محدوده انتخابی
: بالاترین قیمت در محدوده انتخابی
: میانگین متحرک اعمال شده بر روی متغیر %K
متغیر N نشانگر دوره تناوب استوکاستیک میباشد. برای استوکاستیک (%K) معمولا از پریودهای 5 یا 9یا 14 استفاده میشود. متغیر %D یک میانگین متحرک ساده یا نمایی است که بر روی استوکاستیک اعمال میگردد. دوره تناوب این میانگین متحرک معمولا 3 انتخاب میشود. در تصویر مجموعه اجزای %K و %D را در اندیکاتور استوکاستیک با دو خط آبی و قرمز مشاهده میکنید.
معامله گری با اندیکاتور استوکاستیک :
نواحی اشباع خرید و فروش در استوکاستیک بر مبنای سطوح 20 و 80 درصد تعریف میگردند. همانند آنچه در مورد RSI تاکید شد، مجددا تذکر میدهیم که ورود اندیکاتور به درون ناحیه اشباع خرید مطلقا نکته منفی نبوده و اتفاقا به معنی افزایش قدرت روند صعودی است. به همین ترتیب ورود اندیکاتور به درون ناحیه اشباع فروش نه تنها به معنی اتمام روند نزولی نیست بلکه به معنی افزایش قدرت روند نزولی در بازار میباشد. آنچه که میتوان بعنوان سیگنال خرید و فروش از آن نام برد درواقع «خروج» اندیکاتور از درون نواحی اشباع است که ذیلا به توضیح کامل آن خواهیم پرداخت.
- سیگنال فروش استوکاستیک (Sell): اگر استوکاستیک (خط آبی) درون ناحیه اشباع خرید، قله ای مرتفع بسازد، سپس بازگشت نموده و با خط سیگنال (خط قرمز) تلاقی کرده و به زیر آن برود، در لحظه ای که خطوط آبی و قرمز هر دو از درون ناحیه اشباع خرید خارج میشوند، یک سیگنال فروش صادر خواهد شد.
- سیگنال خرید استوکاستیک (Buy): اگر استوکاستیک (خط آبی) درون ناحیه اشباع فروش، دره ای عمیق بسازد، سپس بازگشت نموده و با خط سیگنال (خط قرمز) تلاقی کرده و به بالای آن برود، در لحظه ای که خطوط آبی و قرمز هر دو از درون ناحیه اشباع فروش خارج میشوند، یک سیگنال خرید صادر خواهد شد.
استوکاستیک نسبت به سایر اندیکاتورها معمولا تعداد سیگنالهای بیشتری تولید میکند و البته احتمال خطای سیگنالها نیز به همان نسبت بیشتر است. بنابراین بهتر است در کنار استوکاستیک حتما از یک اندیکاتور روندنما نیز استفاده گردد و سیگنالهای خلاف روند را بوسیله اندیکاتور اضافی فیلتر نمود. استوکاستیک مانند همه اسیلاتورهای دیگر، معمولا بهترین سیگنالهای خود را در بازارهای رنج و نوسانی صادر میکند، درحالیکه سیگنالهای خلاف روند استوکاستیک، اغلب Fail میگردند. در تصویر زیر، نمونهای از سیگنالهای استوکاستیک را در یک بازار نوسانی مشاهده میکنید.
یکی از انواع هشدارهای مهم که میتواند توسط استوکاستیک تولید گردد، وجود تضاد رفتاری است که ممکن است بین قیمت و اندیکاتور پدید بیاید. به چنین تضادی بین قیمت و اندیکاتور اصطلاحا دیورژانس یا واگرایی میگوییم. بعنوان مثال همانطور که قبلا در مورد RSI بیان شد، اگر در انتهای یک روند صعودی، شاهد تشکیل قلههای نزولی بر روی استوکاستیک باشیم، میتوان از آن بعنوان یک سیگنال منفی نام برد، که حاکی از اتمام روند صعودی و احتمال منفی شدن بازار خواهد بود. همچنین درصورتیکه در انتهای یک روند نزولی، شاهد تشکیل درههای صعودی بر روی استوکاستیک باشیم میتوانیم از آن بعنوان یک سیگنال مثبت استفاده کنیم، که حاکی از اتمام روند نزولی و احتمال مثبت شدن بازار خواهد بود. در تصویر زیر وقوع دیورژانس منفی را بر روی قلههای استوکاستیک ملاحظه میکنید. این دیورژانس موجب اتمام روند صعودی زوج ارز EURUSD و منفی شدن جهت بازار شده است. نکته جالب توجه این است که دیورژانس مذکور بطور همزمان بر روی هردو اندیکاتور استوکاستیک و بولینگر قابل مشاهده بوده است.
مقایسه استوکاستیک و RSI :
اندیکاتورهای استوکاستیک و RSI علیرغم تفاوت جدی که در نوع تعریف و محاسبات درونی دارند اما به لحاظ ظاهری اغلب رفتار مشابهی را از خود به نمایش میگذارند و بر روی نمودارها معمولا شاهد صدور سیگنالهای همزمان توسط این دو اندیکاتور هستیم. بویژه در مورد RSI میتوان گفت بعید است این اندیکاتور، نقطه ای را بعنوان سیگنال خرید یا فروش اعلام نماید بدون اینکه استوکاستیک نیز چنین سیگنال مشابهی ارایه نکرده باشد. در مورد تفاوت دو اندیکاتور میتوان گفت استوکاستیک نسبت به RSI بسیار سریعتر و پرنوسانتر است. و تعداد سیگنالهای استوکاستیک و البته همچنین میزان خطای آنها، به مراتب بسیار بیشتر از RSI است. بنابراین استفاده از استوکاستیک در مقایسه با RSI در مواقعی معقول به نظر میرسد که روند جاری از قدرت مناسبی برخوردار باشد و معامله گر نیاز به تعداد سیگنالهای بیشتری جهت ورود به بازار داشته باشد. در تصویر زیر نمونهای از رفتار دو اندیکاتور RSI و Stochastic را در کنار یکدیگر بر روی نمودار قیمت جهانی طلا ملاحظه میکنید.