نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب

نمونه ای از یک سبد محافظه‌کارانه

سبد سهام متنوع و کم ریسک

برای کسب یک سود قابل قبول در بازار بورس و همچنین موفقیت در سرمایه گذاری، نیازمند داشتن یک استراتژی و شیوه عملکرد مناسب هستیم. جستجوی دقیق، قدرت تحلیل بالا، تصمیم‌گیری مناسب و صبر کردن از مولفه‌های اصلی این عملکرد است. تنوع در انتخاب سهام، یکی از راهکارهایی است که ریسک سرمایه گذاری را کاهش می دهد؛ البته برخورداری از یک پرتفوی متنوع، مدیریتی فعال را نیز طلب می‌کند و در نظر داشته باشید که سبد متنوع کمک می‌کند تا یک بازده سرمایه گذاری در سطح بازده کل بازار داشته باشید. گاهی یک شرکت و یا صنعت خاص دچار مشکل می‌شود و اگر شما سهام مرتبط با آن شرکت و یا صنعت خاص را داشته باشید، به یکباره ممکن است با افت قیمت سهام و زیان در سرمایه مواجه شوید. اینگونه ریسک ها، تاثیر مستقیمی بر کل بازار ندارند و شما با تنوع بخشیدن در خرید سهام خود، تا حدودی ریسک‌ غیر سیستماتیک را کم می‌کنید. به همین دلیل در ادامه مقاله به معرفی سبد سهام متنوع و کم ریسک می پردازیم.

سبد سهام متنوع و کم ریسک چه ویژگی هایی دارد؟

ضرورت تشکیل سبد سهام متنوع و کم ریسک بر کسی پوشیده نیست و اکثر فعالان بازار به این نتیجه رسیده اند که همواره باید از تک سهم شدن دوری کنند؛ اما سوالی که پیش می آید این است که برای تشکیل یک سبد سهام متنوع و کم ریسک، چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟ این سوال، یک پاسخ مشخص ندارد؛ چراکه استراتژی هر فرد در بازارهای مالی مختص خود اوست. اما باید خاطر نشان کرد که اگر به هنگام تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری، یک سری از نکات و ویژگی ها را لحاظ کنیم، می توانیم از بسیاری از ریسک های غیرسیستماتیک جلوگیری کنیم و در بلندمدت، این موضوع خود را در بازدهی و عملکرد افراد نشان می دهد.

تعداد سهام داخل سبد سرمایه گذاری

یک سبد سهام متنوع و کم ریسک متشکل از چندین سهم است و بسیاری از افراد معتقدند که هرچقدر تعداد سهام داخل پرتفو بیشتر باشد، ریسک سرمایه گذاری پایین می آید؛ در طرف مقابل، برخی از سرمایه گذاران بر این باورند که تعداد سهام داخل پرتفو نباید از یک حد مشخص فراتر رود و با توجه به شرایط بازار سرمایه و روندهای صعودی و نزولی، توصیه می کنند که سهامداران بین 3 تا 7 سهم را در سبد سرمایه گذاری خود قرار دهند.

گروه و صنایع مختلف

برای تشکیل یک سبد سهام متنوع و کم ریسک، سعی کنید از شرکت ها و گروه های مختلف استفاده کنید و توجه داشته باشید که از هر صنعت یا گروه فقط یک سهم انتخاب کنید.

به عنوان مثال، اگر تصمیم گرفته اید که در سبد سرمایه گذاری خود، 3 سهم قرار دهید، با توجه به شرایط بازار و چشم انداز سودآوری شرکت ها می توانید از 3 گروه فرآورده های نفتی، فلزات اساسی و بانک و موسسات اعتباری استفاده کنید و توجه داشته باشید که از هر گروه فقط یک سهم انتخاب کنید؛ بر فرض مثال، در گروه بانکی، اگر بین 2 نماد «وبملت» و «وتجارت» هردوی آن ها را مناسب برای سرمایه گذاری تشخیص دادید، نباید هر 2 بانک را در سبد سرمایه گذاری خود قرار دهید.

تشکیل سبد مبتنی بر ارزش بازار

در انتخاب سهم ها به این روش باید به ارزش بازار نگاه کنیم؛ در واقع، هر شرکت بورسی یک ارزش بازار مشخص دارد که از حاصل ضرب تعداد سهام شرکت در قیمت فعلی هر سهم، حاصل می‌شود. نکته مهم این است که باید نسبت ارزش بازار هر سهم را در مقایسه با سایر سهم های سبد در نظر بگیرید و به هر سهمی، وزنی متناسب با این ارزش اختصاص دهید.

به عنوان مثال، اگر ارزش بازار سهام شرکت «الف» 20 درصد بیشتر از ارزش بازار سهام شرکت «ب» باشد، وزن آن در سبد سهام نیز، باید 20 درصد بیشتر باشد. یعنی باید نسبت وزن این سهم ها در سبد، با نسبت ارزش بازار هر سهم، هماهنگ باشد.

تشکیل سبد با روش سبد هم وزن

در این شیوه، وزن همه سهم های موجود در سبد سرمایه گذاری با یکدیگر مساوی است. تفاوت این روش با روش قبلی در این است که در این شیوه، ارزش بازار مبنا قرار نمی گیرد و وزن یکسان به همه شرکت ها داده می شود. به عنوان مثال، اگر شخص سرمایه گذار 5 سهم را برای سبد خود در نظر گرفته باشد، بدون در نظر گرفتن ارزش بازار شرکت ها، 20 درصد از ارزش سبد سهام خود را به هر کدام از این شرکت ها اختصاص می دهد.

سهم های ریالی و دلاری

همانطور که می دانید، سهام شرکت های فعال در بازار سرمایه را می توان به 2 دسته سهم های ریالی و دلاری تقسیم کرد؛ سهم های دلاری قیمت گذاری جهانی دارند و سودآوری آن ها با افزایش نرخ دلار بالا می رود. در طرف مقابل، سهم های ریالی قیمت گذاری دستوری دارند و هرچند وقت یکبار افزایش نرخ می گیرند. لازم به ذکر است که فعالان بازار سرمایه معتقدند در سیکل های تورمی و زمانی که انتظارات تورمی در جامعه بالا است، سرمایه گذاری در سهم های دلاری می تواند استراتژی مناسبی باشد و در طرف مقابل، وقتی که اوضاع اقتصادی آرام است، سرمایه گذاری در سهم های ریالی می تواند گزینه بهتری باشد.

بنابراین در تشکیل یک سبد سهام متنوع و کم ریسک، می نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب توانید از هر 2 نوع سهم های دلاری و ریالی استفاده کنید تا ریسک سرمایه گذاری شما کاهش پیدا کند.

سهم هایی با ریسک متنوع

بازار سرمایه متشکل از سهم هایی با ریسک متنوع است و سرمایه گذاران بایستی این موضوع را در نظر بگیرند و سبد سرمایه گذاری خود را به گونه ای تشکیل دهند که علاوه بر سهام شرکت های پر ریسک، از سهم های کم ریسک نیز استفاده شده باشد و افرادی که به دنبال بازدهی و سود بیشتر هستند، در تشکیل سبد سرمایه گذاری خود، ریسک بیشتری را نیز اعمال می کنند.

به عنوان مثال، ممکن است یک شخص سرمایه گذار، علاوه بر خرید شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران که صورت های مالی بهتری دارند، از سهام شرکت های موجود در بازار پایه فرابورس که صورت های مالی دقیقی ندارند نیز استفاده کند.

تشکیل سبد مبتنی بر سهام سودساز

یکی دیگر از نکات مهم در تشکیل سبد سهام متنوع و کم ریسک، استفاده از سهام شرکت های سودساز است و تجربه ها نشان داده است شرکتی که عملکرد و سودآوری مناسب دارد، در بازه های بلندمدت می تواند بازدهی خوبی را برای سهامداران به همراه داشته باشد. از طرف دیگر، یکی از مزیت های سهام سودساز، استفاده از سود مجامع است؛ در واقع وقتی که شما از سهم های سودآور در پرتفوی خود استفاده می کنید، در فصل مجامع می توانید از سود تقسیم شده این شرکت ها نیز استفاده کنید.

نکاتی در خصوص تشکیل سبد سهام متنوع و کم ریسک

• هیچ گاه تک سهم نباشید؛ همیشه سبد سرمایه گذاری خود را متنوع بچینید.
• به اخبار مربوط به بازار جهانی توجه داشته باشید؛ چراکه سودآوری و عملکرد بخش زیادی از شرکت های فعال در بورس و فرابورس به قیمت های جهانی وابسته است.
• صنایع پر بازده را شناسایی کنید و درصد مناسبی از آن ها را در سبدتان قرار دهید.
• در انتخاب سهام درون سبد از تحلیل های بنیادی و تکنیکال استفاده کنید.
• نسبت به تحلیل های سیاسی و اقتصادی حساس باشید.
• براساس شایعات و اخباری که منابع معتبری ندارند، تصمیم نگیرید.
• بدون دلیل منطقی نسبت به سهمی تعصب نورزید.

جمع بندی

تشکیل سبد سهام متنوع و کم ریسک یکی از مهمترین کارها در بازار سرمایه است و فعالان بازار باید از تک سهم شدن دوری کنند. برای تشکیل سبد سهام متنوع و کم ریسک، اختلاف نظرهایی بین فعالان بازار سرمایه وجود دارد؛ اما به طور کلی رعایت کردن نکاتی همچون تعداد سهام داخل سبد سرمایه گذاری، استفاده از سهام شرکت های فعال در گروه ها و صنایع مختلف، تشکیل سبد مبتنی بر ارزش بازار، استفاده از سهم های ریالی و دلاری و. می تواند در تشکیل یک سبد سهام متنوع و کم ریسک به فعالان بازار کمک کند.

نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب

یکی از توصیه‌هایی که بسیاری از متخصصان بازارهای مالی به سرمایه گذاران برای موفقیت در بورس می‌کنند، تشکیل سبد سهام و تنوع بخشی به آن است که نقش ارزنده‌ای در سود کسب شده توسط شما در آینده و در چشم انداز بلند مدت خواهد داشت.

برای همین است که باید به طور حتم با در نظر گرفتن یک استراتژی مناسب نسبت به تشکیل پرتفوی یا سبد سهام پر بازده (با توجه به فاکتورهایی که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد)، اقدامات لازم را انجام دهید.

اما سوال اینجا است که چه اقداماتی برای دست یافتن به یک سبد سهام پر بازده باید انجام شود و چه قدم‌هایی باید در این راه برداشته شود؟ با ما همراه باشید تا در مورد سبد سهام و نحوه تشکیل و تنوع بخشی به آن بیشتر برای شما توضیح بدهیم.

۱. تعیین نحوه تخصیص دارایی

نکات بسیار مهمی هستند که در پورتفوی یا سبد سهام شما باید به آن توجه شود. اول از همه اینکه چه میزان سرمایه برای سرمایه گذاری وجود دارد؟ و نیز چه مدت فرصت دارید تا شاهد رشد سرمایه خود باشید؟

میزان سرمایه شما یا پولی که قصد دارید وارد بازار بورس کنید نقش تعیین کننده‌ای در میزان سهام قابل خرید دارد. اینکه تا چه مدت می‌توانید سرمایه خود را برای رشد سهام مورد استفاده قرار دهید نیز بسیار مهم است.

ممکن است شما قصد داشته باشید تا بر روی یک سهام برای بیش از یک سال سرمایه گذاری کنید تا شاهد رشد آن باشید. این مدت می‌تواند تا ده سال یا بیشتر هم باشد.

اما ممکن است که شما مدت زیادی برای سرمایه گذاری وقت نداشته باشید و به دنبال سهام‌های زود بازده برای خرید باشید. برای همین است که گفته می‌شود سبد سهام یک فرد بازنشسته با سبد سهام یک فرد جوان که به تازگی وارد بورس شده است باید متفاوت باشد.

ریسک پذیری نیز یکی از عوامل مهمی است که در تشکیل سبد سهام مهم خواهد بود. زیرا که ممکن است یک فرد دارای شخصیت ریسک پذیر باشد و برای او خرید سهام‌هایی که ممکن است در آینده رشد بالا و یا برعکس ضرر بیشتری داشته باشند, جذاب باشد.

از طرف دیگر ممکن است که یک فرد علاقه‌ای به ریسک نداشته باشد و سهام‌هایی که شاید کم سود اما در عین حال مطمئن هستند را برای خرید ترجیح بدهد.

در اولین قدم سعی کنید موارد ذکر شده در بالا را در نظر داشته باشید. پس از آن بهتر خواهید توانست به انتخاب سهام‌های مناسب برای تشکیل یک سبد سهام متناسب با شخصیت خود شوید.

سرمایه گذاری ریسک‌پذیر و سرمایه گذاری محافظه کارانه

در صورتی که شما به یک سود ثابت و شاید نسبتا کم در سهام خود راضی باشید (که با آن تنها شاهد حفظ سرمایه خود و کسب مقداری درآمد باشید)، میتوان شما را یک سرمایه گذار محافظه کار دانست که با استفاده از سهام شرکت‌های دارای سود ثابت (که دارای ثبات ارزش هستند)، سعی در مشارکت در بازار بورس و اوراق بهادار داشته‌اید.

اما در صورتی که به سمت شرکت‌هایی بروید که ممکن است ریسک بالایی داشته باشند و در آینده با رشد بالایی همراه باشند (یا البته ممکن است آینده روشنی نداشته باشند)، می‌توانیم شما را یک سرمایه گذار ریسک پذیر در بازار بورس دانست که به دنبال ماجراجویی برای کسب سود بیشتر با تشکیل یک سبد سهام پرریسک می‌باشد.

در پایان این بخش به طور خلاصه مطالبی را که تا به حال برای شما ذکر کرده‌ایم در این بخش تکرار خواهیم نمود. زیرا که قدم اول در تشکیل سبد سهام در نظر گرفتن فاکتورهای مهمی است که در قدم‌های دیگر باید از آنها استفاده کنید.

این فاکتورهای مهم که باید در قدم اول در نظر بگیرید در زیر برای شما خلاصه شده‌اند:

• ریسک پذیری شما به عنوان یک سرمایه گذار در بازار بورس و اوراق بهادار
• میزان سرمایه‌ای که قصد دارید برای خرید سبد سهام و تنوع بخشی به آن اختصاص دهید.
• مدت زمانی که قصد دارید صبر کنید تا سرمایه شما به سود برسد.

این نکات مهم هستند و به طور حتم نقش تعیین کننده‌ای در قدم‌های بعد خواهند داشت و برای همین تنها پس از در نظر گرفتن این نکات می‌توانید وارد مرحله دوم شوید.

۲. دست‌یابی و انتخاب سبد سهام یا سبد اوراق بهادار

در این مرحله باید سرمایه خود را به طبقات و زیر طبقات مختلفی تقسیم کنید تا موفق به مدیریت سهام و اوراق بهادار خریداری شده خود در بازار بورس شوید.

برای آشنایی بیشتر شما با طبقات و معنی آنها مثالی میزنیم. فرض کنید که شما سرمایه خود را در دو بخش تقسیم و برای خرید سهام داخلی و سهام خارجی صرف کنید.

با این کار بازار بورس داخلی یک طبقه و بازار بورس کشورهای خارجی طبقه دیگری را تشکیل خواهند داد که هر یک از آنها دارای زیر طبقه‌های خود خواهند بود.

یا اینکه ممکن است سرمایه خود را در بازار بورس تهران و بازار فرابورس تقسیم کنید و بخشی از سرمایه خود را نیز در بورس کالا قرار دهید. در این صورت هر یک از بازارهای مالی ذکر شده یعنی بازار بورس، بازار فرابورس و بازار بورس کالا یک طبقه را به خود اختصاص خواهند داد که ممکن است هر یک از آنها نیز از زیر طبقات خاص خود نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب برخوردار باشند.

در هر یک از این طبقات میزان سرمایه‌ای که در بخش قبل به آن اشاره کردیم یا میزان پولی که قصد سرمایه گذاری در هر طبقه دارید و نیز میزان ریسک پذیری شما در انتخاب یک شرکت و یا خرید یک سهام نقش اساسی خواهد داشت.

علاوه بر این ممکن است که مدت زمانی که قصد دارید روی یک سهام سرمایه گذاری کنید بر روی سهام و یا اوراق بهادار انتخاب شده برای سرمایه گذاری تاثیر فراوانی داشته باشد. یک مثال مهم قابل ذکر دیگر می‌تواند طبقه بندی سهام و یا اوراق خریداری شده به دو دسته کوتاه مدت و بلند مدت باشد.

در این مرحله شما باید لیستی از سهام‌ها و یا اوراقی که قصد خرید آنها را دارید تهیه کنید که این می‌تواند یکی از سخت‌ترین مراحل برای تشکیل سبد سهام باشد. در این مرحله به نکات زیر توجه داشته باشید:

انتخاب سهام

در زمان انتخاب سهام به میزان ریسکی که دارد توجه کنید و پس از آن بر اساس شخصیت خود و ریسک پذیر یا محافظه کار بودن استراتژی خود, سعی در انتخاب یکی از آنها داشته باشید.

توجه داشته باشید که برای انتخاب بهترین سهام باید به طور دوره‌ای, تغییرات قیمتی سهام‌ها را تحت نظر داشته باشید تا بتوانید بین سهام‌هایی که ثبات قیمت دارند و سهام‌هایی که ممکن است ریسک پذیر باشد یکی را انتخاب کنید.

انتخاب اوراق قرضه

اوراق قرضه از جمله اوراق بهادار دیگری هستند که امکان سرمایه گذاری بر روی آنها وجود دارد و به طور حتم باید در زمان انتخاب و خرید آنها به فاکتورهای مهمی مانند تخفیف، نوع اوراق قرضه، سررسید اوراق، رتبه و نیز نرخ بهره آن توجه داشته باشید.

در این راه امکان دارد که به صندوق‌های دو جانبه که برای گستره وسیعی از طبقات سرمایه‌ای در دسترس هستند و شما را قادر به مالکیت انواع سهام و اوراق قرضه خواهند کرد متوسل شوید.

البته مدیران این صندوق‌ها برای خدماتی که در اختیار شما قرار خواهند گذاشت هزینه‌هایی را دریافت خواهند نمود. صندوق‌های شاخص نیز گزینه دیگری هستند که هزینه کمتری دریافت می‌کنند، و در عوض مدیریت آنها به شکل منفعل انجام می‌شود.

صندوق‌های قابل معامله و یا صندوق های “ای تی اف” ETF :

صندوق‌های ETF گزینه‌های خوبی برای کسانی هستند که ترجیح می‌دهند دوجانبه سرمایه گذاری کنند. ETF ها در واقع صندوق‌های دو جانبه‌ای محسوب می‌شوند که میتوان آنها را مانند سهام معامله کرد. شاید اخیرا در مورد این صندوق‌ها در اخبار نیز شنیده باشید که مربوط به عرضه این صندوق‌ها توسط دولت در سال ۱۳۹۹ بوده است.

به دلیل اینکه مدیریت صندوق‌های قابل معامله منفعل است، این امر باعث می‌شود تا هزینه‌های کمتری در مقایسه با صندوق‌های دوجانبه داشته باشند. ETF ها و یا صندوق‌های قابل معامله طیف وسیعی از طبقات دارایی را پوشش می‌دهند و به همین دلیل ابزار بسیار مناسبی برای دست یافتن به یک سبد سها متعادل می‌باشند.

۳. سنجش مجدد وزن سبد سهام

پس از این که یک سبد سهام مناسب را برای خود تشکیل دادید باید به طور دوره‌ای به ارزیابی آن بپردازید و در صورت نیاز تغییرات لازم را در آن اعمال کنید.

ممکن است نیازهای شما در آینده تغییر کند و یا این که وضعیت یکی از شرکت‌های موجود در سبد سهام شما با تغییر مواجه شود یا اینکه ممکن است در میزان ریسک پذیری خود و یا در میزان سرمایه‌ای که می‌خواهید در بازار سهام به خرید و فروش سهام اختصاص دهید دچار تغییر شود، در هر یک از این حالت‌ها نیاز به ارزیابی مجدد سبد سهام خواهد بود تا تغییرات لازم را در آن اعمال کنید.

برای مثال فرض کنید که شما نیمی از سرمایه خود را در سهام شرکت‌های کوچک و یا شرکت‌های ریسک پذیر سرمایه گذاری کرده باشید، این در حالی است که در ارزیابی‌های جدید خود به این نتیجه رسیده‌اید که باید یک چهارم یا ۲۵ درصد دارایی‌های خود را در این شرکت‌ها سرمایه گذاری کنید. در این صورت باید سبد سهام خود را به طور اساسی تغییر دهید.

۴. ایجاد تعادل در سبد سهام به طور استراتژیک

در این مرحله باید دوباره تعادل جدیدی در سبد سهام خود با توجه به تغییراتی که در استراتژی شما به وجود آمده است اعمال کنید. توجه داشته باشید که در هنگام تغییر در سبد سهام که با خرید یا فروش سهام همراه خواهد بود به آثار مالیاتی آن نیز توجه کنید. ممکن است که در این حالت با مالیات‌های بالایی به دلیل سود سرمایه روبرو شوید.

در این حالت شاید بهتر باشد که صندوق جدیدی را در آن طبقه دارایی دخالت ندهید و بر سایر طبقات دارایی تمرکز کنید. این کار باعث کاهش وزن دهی سهام‌های شما در سبد اوراق بهادار خواهد شد و مالیات حاصل از کسر سرمایه را به شما تحمیل نخواهد کرد.

اما باید توجه داشته باشید که سهام‌های رشدی که ممکن است در آینده نزدیک دچار سقوط شوند را بفروشید تا ضرر نکنید. زیرا که حتی اگر تبعات مالیاتی داشته باشد فروش انها به صرفه‌تر از نگهداری آنها در پورتفوی شما خواهد بود. در این راستا برای بهترین تصمیم گیری توجه به نظرات افراد متخصص در بازارهای مالی و تحلیلگران بسیار سودمند خواهد بود.

تنوع بخشی به سبد سهام

تنوع بخشی به سبد سهام یکی از مهم ترین فاکتورهایی است که باعث موفقیت شما در بازار بورس خواهد شد و در این راه نکات زیادی است که تعدادی از آنها را مورد اشاره قرار دادیم.

سرمایه گذاران می توانند با استفاده از صندوق‌های ETF و یا صندوق‌های متقابل به تنوع خوبی دست پیدا کنند و شما هم می‌توانید از این ظرفیت برای دست یافتن به تنوع سهام خود استفاده کنید.

نتیجه گیری

رشد پایدار و طولانی مدت در بازار بورس و اوراق بهادار نتیجه تنوع بخشی به سبد سهام شما خواهد بود و علاوه بر این می‌تواند به شما کمک کند تا از سقوط سرمایه‌ای در هنگام فعالیت در بازارهای مالی پیشگیری کنید.

برای همین همواره باید نسبت به تشکیل سبد سهام متنوع تلاش خود را به کار برید و در کنار آن به طور مداوم به ارزیابی و پایش وضعیت سرمایه گذاری خود بپردازید و با توجه به تغییراتی که در فاکتورهایی مانند میزان سرمایه وارد شده به بورس و یا میزان ریسک پذیری شما به وجود آمده است سعی در تضمین موفقیت بلند مدت مالی خود داشته باشید.

نحوه تشکیل سبد سهام کم ریسک در بورس

تشکیل سبد سهم یا همان پرتفوی سهام مناسب در بازار بورس بسیار حائز اهمیت است، به خصوص زمانی که وضعیت بازار بورس مناسب نیست، داشتن یک سبد سهامی بهینه و کم ریسک میتواند از ضررهای شما در بازار بورس تا حدود زیادی جلوگیری کند. البته اگر نحوه تشکیل سبد سهام کم ریسک را بلد باشیم در روزهای سبز بازار سرمایه نیز سود به مراتب بیشتری نسبت به قبل کسب خواهیم کرد و این موضوع نشان می دهد که بازار بورس در هر شرایطی که بود، ما باید با توجه به اصول نحوه تشکیل سبد سهام کم ریسک در بورس، چینش پرتفوی سرمایه گذاری خودمان را به بهترین شکل انجام دهیم و مطمئنا در روزهای قرمز، ضررها کم تر و در روزهای سبز، سودها بیشتر و شیرین تر خواهد شد. پس اگر شما هم مثل من به آموزش نحوه تشکیل سبد سهام کم ریسک علاقه دارید، این مطلب شما را بصورت رایگان و با زبان ساده راهنمایی خواهد کرد.

نحوه تشکیل سبد سهام کم ریسک

موفقیت در بازار سهام مثل هر بازار مالی دیگری به انتخاب یک رویکرد مناسب و حفظ انسجام و نظم فکری نیازمند است. بدون این‌ ها، سرمایه گذاری فقط خرید و فروش‌ های بدون برنامه ای می باشد که سود یا زیان سرمایه گذار بیشتر به بخت و اقبال بستگی دارد تا به مهارت هایی مثل پشت کار در تحقیق، قدرت تحلیل، توانایی تصمیم‌ گیری و صبر و شکیبایی برای رسیدن به هدف‌ ها. در بین رویکردهای مختلف برای سرمایه گذاری در بازار سهام، تشکیل یک سبد متنوع به عنوان یک روش غیر فعال ولی نسبتا مطمئن شناخته شده که میزان ریسک را کم می کند و بازده سرمایه گذاری را در سطح نزدیک به بازده کل بازار نگه می دارد.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

ولی یک سبد متنوع می تواند به یک چارچوب به منظور آزمودن توانایی‌ های یک شخص برای مدیریت دارایی بدل شود که در این صورت نمونه کامل مدیریت فعال خواهد بود. در این مطلب ابتدا در مورد اینکه چگونه یک سبد متنوع و کم ریسک بچینیم اشاره می کنیم و در ادامه ۸ نکته بسیار مهم در راستای تشکیل سبد سهام کم ریسک را معرفی کرده و مفصل توضیح می دهیم تا کاملا جا بیوفتد و در انتها نیز چندین نکته کمکی در این مسیر را معرفی می کنیم و سعی می کنیم از این مقاله نتیجه گیری مناسبی داشته باشیم، پس همچنان همراه کد بورسی بمانید.

چگونه یک سبد سهام متنوع و کم ریسک تشکیل دهیم؟

هر چقدر تعداد و نوع سهم‌ ها بیشتر باشد، بازدهی بیشتر و ریسک غیر سیستماتیک نیز کاهش می یابد. البته نکاتی را در این راستا باید مد نظر داشت؛ در انتخاب این سهام‌ ها باید، آنهایی را انتخاب کنید که از نظر بازدهی سهم، به همدیگر کم تر بستگی داشته باشند. این انتخاب نیز مهارت و دانش مخصوص به خود را نیاز دارد. به منظور خرید سهم‌ های متفاوت باید کارمزد بپردازید و این هم به نوبه خود هزینه‌ های شما را افزایش می‌ دهد.

علاوه بر این، برای مدیریت سبد باید زمان زیادی را صرف کنید و از امکانات گوناگونی استفاده کنید. برخی از بزرگان بورس داشتن بیشتر از ۱۰ سهم را در سبد سهام توصیه می‌ کنند و برخی نیز پیشنهاد می‌ کنند تا در بیشتر از ۵ صنعت مختلف حداقل ۳ سهم در سبد سرمایه گذاریتان داشته باشید. به این منظور که یک سبد متنوع تشکیل دهید، می‌ توانید از روش ها و رویکردهای مناسبی مثل رویکرد مبتنی بر ارزش بازار و یا شیوه سبد هم وزن استفاده نمایید و نکات تکمیلی دیگری هم هست که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت.

۱) تشکیل سبد با رویکرد مبتنی بر ارزش بازار

همانطور که از نام این روش مشخص است، در انتخاب سهام‌ ها به این روش باید به ارزش بازار توجه نماییم. هر شرکت بورسی یک ارزش بازار مشخص دارد که از حاصل ضرب تعداد سهام شرکت در قیمت هر سهم، به دست می اید. نکته حائز اهمیت این است که باید نسبت ارزش خرید بازار هر سهم را در مقایسه با دیگر سهام‌ های سبد، در نظر بگیرید و به هر سهمی، وزنی متناسب با این ارزش، تخصیص دهیم.

به عنوان مثال چنانچه ارزش بازار سهام الف ۲۰ درصد بیشتر از سهام ب باشد، وزنش در سبد سهام نیز، باید ۲۰ درصد بیشتر باشد. یعنی باید نسبت وزن این سهام‌ ها در سبد، با نسبت ارزش بازار هر سهم، معادل باشد.

۲) تشکیل سبد با شیوه سبد هم وزن

در این شیوه، وزن تمامی سهم ها در سبد با یک دیگر مساوی است. فرق این روش با ورش قبلی در این است که به صورت کلی در این روش، ارزش بازار مبنا قرار نخواهد گرفت، لذا این روش نسبت به رویکرد مبتنی بر ارزش بازار، ساده‌ تر است.

۳) استراتژی تنوع بخشی برای کاهش ریسک

تنوع بخشی یک روش عالی برای کاهش ریسک غیر سیستماتیک به حساب می آید. ریسک غیر سیستماتیک از تاثیرات رویدادهایی ناشی می شود که به طبیعت یک شرکت یا گروه خاصی از شرکت ها مرتبط است و لزوما کل شرکت ها و یا کل بازار را به صورت مستقیم تحت تاثیر خود قرار نمی دهد.

برای مثال مدیریت ضعیف یک شرکت در توسعه بازار ممکن است باعث تضعیف موقعیت آن شرکت در برابر رقبا شده و سودآوری شرکت را به نسبت سایرین کاهش دهد و همین موضوع به افت قیمت سهم آن شرکت منجر شود. به عنوان مثال همین رویداد به صورت مستقیم بر بازده سهام شرکت های مرتبط را تحت تاثیر قرار می دهد و نه کل بازار را!

این موضوع را باید در نظر داشته باشید که تنوع بخشی به وسیله ساختن یک سبد متشکل از سهام شرکت های مختلف می تواند ریسک غیر سیستماتیک را تا حدود زیادی کم کند، اما در مقابل ریسک غیر سیستماتیک، ریسک سیستماتیک قرار دارد.

ریسک سیستماتیک به تاثیرات مجموعه ای از رویدادهای کلی بر بازده طیف وسیعی از شرکت ها و صنایع گفته می شود که به سادگی قابل پیش بینی یا کنترل نیستند. به عنوان مثال، سیاست های پولی دولت ها، عملکرد کلی اقتصاد، مناقشات سیاسی، حوادث طبیعی و تغییرات دائمی شرایط روانی بازار نمونه هایی از این رویدادها محسوب می شوند که هر یک می تواند بازده کل بازار را به صورت مثبت یا منفی تحت تاثیر بگذارد.

۴) شناسایی صنایع پربازده

کارشناسان بورسی بر این باورند که انتخاب گزیده‌ ای از سهام شرکت‌ های گوناگون، به تنهایی ریسک سرمایه‌ گذاری در بورس را کاهش نمی دهد. در حقیقت بجز تشکیل سبد سهام و متنوع‌ سازی دارایی‌ هایتان، باید به صنعتی که در آن سرمایه‌ گذاری می‌ کنید هم توجه کافی داشته باشید.

چنانچه به عنوان مثال تمام سبد سهام خود را از شرکت‌ های فلزی انتخاب کرده‌‌ اید، لازم است خیلی سریع استراتژی جامع‌ تری برای سرمایه‌ گذاری‌ خود اتخاذ نمایید، چرا که اگر اتفاقی برای شرکت‌ های فعال در حوزه صنایع فلزی رخ دهد یا سیاست جدیدی در دستور کار قرار گیرد که به ضرر این صنعت باشد و در عین حال کل سهم‌ های شما هم در این صنعت باشد، مطمئنا ریسک بالایی را متحمل شده اید و احتمال متضرر شدن شما و قرمز شدن سبد سرمایه گذاری شما در روزهای آتی بسیار قوت خواهد گرفت.

ولی چنانچه سهم شرکت‌ های فلزی را در کنار سهم شرکت‌ های پتروشیمی و صنایع مخابراتی بخرید، ریسک فعالیت‌ های اقتصادی‌ شما نیز به صورت قابل توجهی کم می شود، از همین روی توصیه می‌ شود گزیده‌ ای از صنایع پربازده را برای تشکیل سبد سهام نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب خود انتخاب نمایید.

در این صورت چنانچه اتفاق خاصی برای یک صنعت رخ دهد، کل سرمایه شما در یک صنعیت خاص قرار ندارد که متحمل ضرر جبران ناپذیری شود و به صورت کلی بهتر است چند صنعت برتر را شناسایی و از میان آن‌ ها، شرکت‌های مطلوب‌ تر را انتخاب نمایید تا ریسک سرمایه‌ گذاری ‌شما تا حد امکان کم شود. این نکته را هم نباید از یاد ببرید که خرد کردن بیش حد سرمایه هم کار چندان درستی نیست، به این خاطر که ریسک مدیریت آن را افزایش خواهد داد، لذا سعی کنید در این راستا میانه رو باشید و افراط و تفریط را کنار بگذارید.

۵) توجه به صندوق‌‌ های قابل معامله

در کنار سبدی از سهام شرکت‌ های برتر، همچنین قادرید نسبت به خرید واحدهای سرمایه‌ گذاری صندوق‌ های قابل‌ معامله یا همان ETF های بورسی نیز اقدام کنید. صندوق‌ های ETF نوعی از صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری به حساب می آیند که از دارایی‌ های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن مثل سهام در بازار خرید و فروش می شود و ساختاری شبیه صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است، قادرید یک یا چند واحد از یک صندوق‌ های ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را به فروش برسانید.

با خرید واحدهای ETF، پول خود را در صندوقی سرمایه‌ گذاری کرده اید که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفه‌ ای، تلاش دارد تا با تشکیل پرتفویی از سهام و انواع اوراق بهادار سود به دست آورد. این نکته را هم نباید از یاد برد که صندوق‌ های قابل معامله گستره‌ ای‌ وسیع از طبقات دارایی گوناگون هستند که می‌ توانند ابزاری مناسبی برای به نتیجه رسیدن سبد اوراق بهادار شما به حساب آیند.

۶) به شایعات و شایعه‌ سازها توجه نکنید

همان طور که توجه به رسانه‌ های معتبر برای خرید یا فروش سهم و انتخاب سهام شرکت‌ های ارزنده بسیار حائز اهمیت است، نباید به اخبار رسانه‌ های غیر معتبر توجه داشته باشید و در دام شایعات و پیام‌ های غیر واقعی بیافتید! برخی مواقع دیده شده است که بعضی از افراد نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب تاثیرگذار و پرنفوذ در بازار، بعد از خرید سهام یک شرکت خاص، اقدام به خبرسازی و شایعه‌ پراکنی برای آن می کنند تا در اصطلاح بازار را مطابق میل خود حرکت دهند، لذا در همچین مواقعی تیزبینی و تکیه‌ بر اخبار رسانه‌ های معتبر بسیار مهم است و همچنین باید سایر ابزارهای تحلیل بازار بورس را نیز به دقت مورد بررسی قرار داد تا بدین وسیله بتوانیم اخبار کذب را از اخبار واقعی تشخیص دهیم.

۷) عدم تعصب به یک شرکت یا یک سهم

این را در خاطر داشته باشید که چنانچه سهام یک شرکتی در چند سال گذشته همواره سوددهی بالایی داشته، دلیل بر این نخواهد بود که در آینده هم به همین روند مثبت خود ادامه خواهد داد! برخی از افراد با تکیه‌ بر این که سهام شرکتی در سالیان اخیر معمولا سودده بوده، بدون توجه به دیگر روش‌ های تحلیل‌ علمی، حجم زیادی از سهام شرکت‌ مذکور را می خرند و سبد سهام خود را در ریسک قرار می دهند و این در حالی است که امکان دارد تحلیل‌ ها و بررسی‌ های کارشناسی برخلاف برداشت سرمایه‌ گذار، به خرید مجدد سهام شرکت مذکور توصیه نکند!

حال گروه دیگری از معامله‌ گران تنها با توجه به این که از گذشته یک شرکت خاص را می‌ شناخته‌ اند، اغلب خرید سهام آن شرکت‌ را جزو گزینه‌ های اصلی‌ خود قرار می‌ دهند و این در حالی است که شناخت سطحی یک شرکت دلیل مناسبی برای سودآور بودن سهام آن نیست، لذا برای تشکیل بهترین سبد سهام باید معیارهای بسایری را مورد توجه قرار دهیم تا هم ریسک کمتر و هم بازدهی مناسب‌ تری را به دست آوریم.

۸) به هیچ عنوان تک سهمی نشوید!

دارایی خود را بین چند سهم تقسیم بندی کنید و از تک سهمی بودن به شدت خودداری کنید. بعضی اتفاقات تاثیر مستقیمی بر یک شرکت و سهام آن دارند، لذا تمامی شرکت ها تحت تاثیر آن رویداد قرار نخواهند گرفت. با تنوع‌ بخشی به سبد سهام می‌ توان ریسک غیر سیستماتیک را کم کرد. هر چقدر تعداد سهم‌ های یک سبد بیشتر باشد، ریسک غیر سیستماتیک نیز کاهش خواهید یافت، ولی نکته مهمی که باید در نظر داشت این است که تنوع بیش از حد سبد سهام نیز باعث چالش‌ هایی از جمله افزایش هزینه معاملاتی و صرف زمان قابل توجه برای بررسی سهم‌ های مورد نظر خواهد شد.

از طرفی تنوع بیش از حد سبد سهام می‌ تواند مدیریت و کنترل دقیق سبد را با مشکل روبرو کند. مدیریت یک پرتفوی ۴ سهمی به‌ مراتب انرژی و زمان کمتری را نسبت به یک پرتفوی ۱۰ سهمی نیاز دارد. ولی به صورت کلی تنوع‌ سازی سبد سهام امکان کاهش ریسک را برای نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب سرمایه‌ گذار فراهم می‌ آورد. چنانچه شما نتوانید پرتفوی بهینه و مناسبی را تشکیل دهید، این امکان وجود دارد که زیان شما از ضرر تک سهمی بودن نیز بیشتر گردد. در هر صورت نباید از عدم تک سهمی، به عنوان یکی از نکات کلیدی در روش تشکیل سبد سهام غفلت کرد.

نکات طلایی برای تشکیل سبد سهام کم ریسک

• به اخبار مربوط به بازار جهانی توجه کنید.
• بدون دلیل منطقی نسبت به سهمی تعصب نورزید.
• نسبت به تحلیل های سیاسی و اقتصادی حساس باشید.
نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب
• به شایعات و اخباری که منابع معتبری ندارند، گوش فرا ندهید!
• در چیدمان سبد از سهام های صندوق‌ های قابل معامله غافل نشوید.
• در انتخاب سهام درون سبد از تحلیل های تکنیکال و بنیادی استفاده نمایید.
• هیچ گاه تک سهم نباشید. همواره سبد سرمایه گذاری خود را متنوع سازید.
• صنایع پر بازده را شناسایی کنید و درصد مناسبی از آنها را در سبدتان قرار دهید.
• تاثیر تغییر شاخص کل و شاخص هم وزن بیشتر گریبانگیر شرکت های بزرگ با سرمایه زیاد است.
• افرادی که زمان کافی یا تخصص لازم را ندارند، بهتر است از سبد سهام پیشنهادی استفاده نمایند.
• در تشکیل سبد سرمایه گذاری حتما به شاخص بورس توجه نمایید. شاخص کل و شاخص کل هم وزن را ملاک کارتان قرار دهید.
• چند صنعت برتر را شناسایی کنید و از میان آن‌ها، شرکت‌های مطلوب‌تر را انتخاب کنید تا ریسک سرمایه‌ گذاری‌ تان تا حد امکان کاهش پیدا کند.
• اگر سهام یکی از شرکت‌هایی که در آن سرمایه‌ گذاری کرده‌ اید کاهش قیمت داشت، آن افت با افزایش در قیمت دیگر سهم‌ های سبدتان جبران شود.

نتیجه گیری و کلام پایانی

موارد عنوان شده از حائز اهمیت ترین معیارهایی هستند که در نحوه تشکیل سبد سهام کم ریسک نقش پررنگی دارند و باید دقیقا مورد بررسی قرار گیرند. با توجه به این که در بورس سبدهای گوناگون سهام و اصول چیدمان آن وجود دارد، افراد باید سبد سهام مختص به خود را از نظر ریسک و مدت سرمایه‌ گذاری تشکیل دهند. در معامله، تحت تاثیر قیمت‌ های روزانه سهام قرار نگیرند و تحلیل‌ های خود را مطابق با قابلیت های شرکت، صنعت و … دنبال کنید.

به تعداد افراد فعال در بازار سرمایه، انواع گوناگونی از سبد سهام نیز وجود دارد؛ به علت این که ویژگی‌ ها و انتظارات افراد از هم متفاوت است، لذا به منظور تشکیل سبد بهینه خود اقدام به کپی برداری از سبد سهام افراد دیگر نکنید و تلاش کنید سبد منحصر به فردی را برای خود ایجاد کنید. از دیگر نکات مهم در زمینه نحوه تشکیل سبد سهام و دیگر مسائل بازار سهام کسب آموزش و تجربه است. با افزایش اطلاعات بورسی خود می‌ توان پرتفوی سهام را به شکلی چید که سرمایه و ریسک به بهترین شکل مدیریت شود.

در بازار سرمایه می بایست به صورت کاملا منطقی عمل کنید و چنانچه مطابق تحلیل‌ های خود اقدام به خرید سهمی کردید ولی در ادامه روند طبق پیش‌ بینی‌ های شما روند سهم شکل نگرفت، بهتر است هرچه سریع‌ تر اقدام به فروش آن کنید و از سهم خارج شوید چرا که این کار از ضررهای بیشتر در آینده نزدیک جلوگیری خواهد کرد. نکته مهم آخر اینکه افراد حرفه‌ ای می‌ توانند به شما در نحوه تشکیل سبد سهام و داشتن سبد سهام بهینه کمک کنند، پس اگر افراد با تجربه در اطراف خود دارید که میتوانند در این راستا به شما کمک کنند، بی شک مشورت کردن با آن ها نیز میتواند کمک کننده باشد.

پس به صورت خلاصه، با توجه به عوامل مهمی که عنوان کردیم، یک سبد سهام کم ریسک تشکیل دهیم را با این ۳ مورد حداقلی می توانیم تشکیل دهیم :

• تشکیل سبد سهام متنوع
• انتخاب سهام شرکت های معتبر
• بررسی و مشاهده وضعیت بازار جهانی

همان طور که در قولش را داده بودیم، بصورت کامل نحوه تشکیل سبد سهام کم ریسک را برای شما عزیزان توضیح دادیم.

همچنین اگر دوست دارد بدانید پرتفوی سهام چیست و استراتژی پرتفوی بهینه بورس یعنی چی نیز می توانید این مطلب را مطالعه کنید.

بهترین روش تشکیل سبد سهام کدام است؟ آموزش صفر تا صدی

ریشه کلمه‌ی پورتفولیو در کلمه‌ی لاتین portafoglio نهفته و معنی آن “پوشه‌ای برای حمل کاغذهای جدا از هم” یا همان پرونده است. این کلمه مرکب از دو کلمه‌‌ی دیگر است: porta به معنای “حمل کردن” و foglio به معنای “ورق، برگه”. معادل این کلمه در انگلیسی (portable folio)، به معنی برگه‌ها و مدارک قابل‌حمل در یک پرونده است.

معنای کلمه‌ی پورتفو یا پورتفولیو (portfolio)

تشکیل سبد سهامی یا پورتفولیو مجموعه‌ای از سرمایه‌گذاری‌های مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالاها، وجه نقد و معادل‌های نقدی از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری سرمایه ثابت و صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF)ها است. عموم مردم بر این باورند که سهام، اوراق قرضه و پول نقد هسته‌ی مرکزی یک سبد سرمایه را تشکیل می‌دهند. فلسفه‌ی تشکیل پورتفولیو همان ایده‌ی قدیمی “نچیدن همه‌ی تخم‌مرغ‌ها در یک سبد” بوده است، بدین معنا که برای پوشش ریسک یک سرمایه‌گذاری توسط سرمایه‌گذاری‌های دیگر باید سرمایه را در موضوعات و مکان‌های گوناگون توزیع نمود پس تنوع دارایی در پورتفو مفهوم پایه‌ای است.

از مهم‌ترین مباحث مرتبط با موضوع پورتفو، اقلام تشکیل‌دهنده و انواع آن، نحوه‌ی چیدمان پورتفو و عوامل تأثیرگذار بر تخصیص سرمایه به هر یک از اقلام آن، بحث ریسک و تحمل ریسک مشتری و مدیریت پورتفو است. در این مقاله قصد داریم به انواع رویکردهای موجود در چیدمان پورتفو و ریسک موجود در هر نوع بپردازیم. برای مطالعه‌ی بیشتر در موضوعات دیگر نیز می‌توانید به مقاله‌ی “ مدیریت پورتفو ” و “ انواع ریسک سرمایه‌گذاری ” در سایت آکادمی دانایان مراجعه نمایید.

لزوم تشکیل پورتفو و بهتری روش تشکیل سبد سهامی

وقتی از پورتفولیو برای مقاصد سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنید، انتظار دارید که سهام، اوراق قرضه یا هر دارایی مالی دیگر بازدهی داشته باشد و برای شما کسب سود کند یا ارزش آن در طول زمان افزایش یابد. سرمایه‌گذاری در قالب پرتفوی ممکن است استراتژیک باشد یعنی دارایی‌های مالی را به‌قصد نگهداری آن دارایی‌ها برای مدت طولانی خریداری می‌کنید. یا تاکتیکی باشد یعنی سرمایه‌گذاری فعالانه در جایی که دارایی را به امید دستیابی به سود کوتاه‌مدت خریدوفروش می‌نمایید. اکثر متخصصان موافق‌اند که اگرچه در برابر ضرر تضمینی وجود ندارد، اما تنوع‌بخشی جزء کلیدی برای دستیابی به اهداف بلندمدت مالی و درعین‌حال به‌حداقل‌رساندن ریسک است. حال بسته به اینکه به هر یک از اقلام موجود در پورتفو چه وزنی (درصدی) تخصیص دهیم، انواع مختلفی از پورتفو را خواهیم ساخت.

انواع پورتفولیو در تشکیل بهترین سبد سهامی

به تعداد سرمایه‌گذاران و مدیران پول می‌تواند انواع مختلف سبد و استراتژی پرتفوی یا تشکیل سبد سهامی وجود داشته باشد. همچنین هر شخص ممکن است چندین پورتفولیو داشته باشد که محتوای هر یک از آنها استراتژی یا سناریوی سرمایه‌گذاری متفاوتی را منعکس کند، استراتژی‌هایی که برای نیازهای متفاوتی است.

تخصیص پرتفوی در تصویر نمونه‌ای از سرمایه‌گذاری محتاطانه (با تحمل ریسک پایین) است. به‌طورکلی، یک استراتژی محافظه‌کارانه (conservative strategy) سعی می‌کند با سرمایه‌گذاری عمده در اوراق بهادار با درآمد ثابت که ریسک پایینی دارد، از ارزش پرتفوی محافظت کند. در این مثال، می‌بینید که 50٪ سرمایه در این پورتفو به اوراق قرضه اختصاص داده شده است که ممکن است شامل سرمایه‌گذاری در شرکت‌های درجه یک و اوراق قرضه دولتی مثلاً اوراق قرضه‌ی شهرداری‌ها باشد. 20 درصد سهام می‌تواند شامل سهام شرکت‌های بسیار بزرگ، خوشنام و باسابقه‌ی طولانی در عملکرد مالی خوب باشد و 30 درصد باقیمانده، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت مثل وجه نقد، گواهی سپرده و حساب‌های پس‌انداز با بازده بالا باشد.

نمونه ای از یک سبد محافظه‌کارانه

چند نکته در مورد تشکیل سبد سهامی

در تشکیل سبد سهامی حتما برخی از مفاهیم مانند مدیریت ریسک، بازه‌ی زمانی مورد نظر برای سرمایه‌گذاری، توجه به وضعیت بنیادی و صورت‌های مالی شرکت باید در نظر گرفته شود و با توجه به همه‌ی موارد مطرح شده، اقدام به تشکیل سبد سرمایه‌گذاری شود.

تشکیل سبد سهام ترکیبی (Hybrid Portfolio)

رویکرد پورتفولیوی ترکیبی، تنوع سبد را در بین طبقات مختلف دارایی ایجاد می‌کند. به‌طورکلی، یک سبد ترکیبی مستلزم داشتن نسبت‌های نسبتاً ثابتی از سهام، اوراق قرضه و سرمایه‌گذاری‌های جایگزین (کالاها، املاک و مستغلات ، حتی آثار هنری، فرهنگی و تاریخی) است. این مفید‌ترین حالت است، زیرا از نظر تاریخی، سهام، اوراق قرضه و جایگزین‌ها همبستگی کمتری با یکدیگر داشته‌اند، بدین ترتیب اصل تنوع‌بخشی (diversification) و پوشش ریسک صورت می‌گیرد.

تشکیل سبد سهام تهاجمی متمرکز بر سهام (Aggressive, Equities-Focused Portfolio)

دارایی‌های زیربنایی در یک پرتفوی تهاجمی عموماً ریسک‌های بزرگی را در جستجوی کسب سودهای عالی متحمل می‌شوند. طرفداران سرمایه گذاری تهاجمی به دنبال شرکت‌هایی هستند که در مراحل اولیه رشد خود هستند و ارزش پیشنهادی منحصربه‌فردی دارند. بسیاری از آنها هنوز برند معروفی نیستند، اما پتانسیل رشد چشمگیری در آینده دارند همچون استارتاپ‌ها و پروژه‌های جسورانه .

تشکیل سبد سرمایه‌گذاری دفاعی متمرکز بر سهام (Defensive, Equities-Focused Portfolio)

پورتفولیویی که تدافعی است، تمایل دارد روی سهام شرکت‌هایی تمرکز کند که تولیدکننده‌ی کالاهای مصرفی‌اند، کالاهایی که در برابر رکود نفوذناپذیر هستند و همیشه مورد درخواست جوامع خواهند بود. سهام تدافعی هم در زمان‌های رکود و هم در زمان‌های رونق بازار، خوب عمل می‌کند. مهم نیست که شرایط اقتصادی در یک دوره‌ی معین چقدر بد باشد، شرکت‌هایی که محصولاتی را تولید می‌کنند که برای زندگی روزمره ضروری هستند، همیشه زنده خواهند ماند.

تشکیل سبد سهام متمرکز بر درآمد (Income-Focused, Equities Portfolio)

این نوع پورتفولیو متشکل از انواع سهامی است که از طریق پرداخت سود سهام (سود تقسیمی) یا انواع دیگر توزیع عواید بین سهام‌داران، موجب کسب درآمد برای سهام‌داران می‌شود. برخی از سهام موجود در سبد درآمدی ممکن است از همان نوع سهام موجود در سبد دفاعی باشند، اما تفاوت در رویکرد مدیر پورتفو است که در اینجا آنها را عمدتاً به دلیل بازدهی بالا و درآمدزایی‌شان انتخاب می‌نماید. تشکیل یک سبد سهامی متمرکز بر درآمد باید جریان نقدی مثبت (positive cash flow) ایجاد کند. خرید سهام تراست‌های سرمایه‌گذار در املاک و مستغلات (REIT) نمونه‌هایی از این نوع سرمایه‌گذاری‌های درآمدزا هستند زیرا این تراست‌ها مالک املاک و مستغلات درآمدزا در طیف وسیعی از بخش‌های دارایی هستند.

تشکیل سبد سرمایه‌گذاری جسورانه و متمرکز بر سهام (Speculative, Equities-Focused Portfolio)

این نوع پورتفو مناسب سرمایه‌گذارانی است که سطح بالایی از تحمل ریسک را دارند. سهم‌های جسورانه می‌تواند شامل عرضه‌های عمومی اولیه (IPO) یا سهامی شرکت‌هایی است که شایع شده پتانسیل رشد بالایی خواهند داشت. سهام شرکت‌های فناوری اطلاعات یا مراقبت‌های پزشکی و بهداشتی که در فرایند توسعه‌ی یک محصول جدید قرار دارند نیز در این دسته قرار می‌گیرند.

بهترین روش تشکیل سبد سهام در بورس ایران

تشکیل سبد سهام ریزه‌ کاری‌های بسیاری دارد و بسیار وابسته به مشخصات فردی و شرایط شما دارد. برای مثال تشکیل سبد سهام برای یک فعال حرفه‌ای بازار بسیار متفاوت از تشکیل سبد سهام یک سرمایه‌گذار تازه کار است. مخاطب این مقاله افرادی هستند که اطلاعات عمیقی پیرامون سرمایه‌گذاری ندارند، بنابراین یک توصیه‌ی فراگیر برای آن‌ها دارید و آن هم تشکیل سبد متنوعی از سهام است.

برای مثال اگر قصد تشکیل سبد سرمایه‌گذاری را دارید تمام دارایی خود را به یک یا چند سهم محدود اختصاص ندهید. سعی کنید از صنایع پیش‌رو و اثرگذار بر بازار سرمایه مانند صنعت فولاد، پتروشیمی، بانکی و پالایشی سهامی را که نسبت قیمت به سود خالص کمتری دارند برای سبد سرمایه‌گذاری خود انتخاب کنید. هرچند که این پیشنهادها هم صرفاً چارچوب کلی را به شما ارائه می‌دهد و تشکیل سبد سهام امری تخصصی است و باید به متخصصان این امر سپرده شود. از این رو برای افرادی که کار اصلی آن‌ها سرمایه‌گذاری در بورس نیست پیشنهاد می‌شود صندوق‌های سرمایه‌گذاری را انتخاب کنند.

سخن پایانی آکادمی دانایان در رابطه با تشکیل سبد سهامی

در چینش سبد سرمایه چه در جایگاه یک فرد، چه در جایگاه مدیریت پورتفو لازم است دو نکته‌ی اساسی را مد نظر داشته باشید: 1) میزان تحمل ریسک و 2) مدت‌زمان موردنظر برای هر سرمایه‌گذاری

همان‌طور که گفتیم در چینش و توزیع سهام در یک پورتفو عامل تعیین‌کننده میزان تحمل ریسک (Risk Tolerance) صاحبان سرمایه است، پس تشخیص میزان ریسک سرمایه‌گذاری به طور قابل‌توجهی بر محتوای پرتفوی تأثیرگذار است. بر همین اساس سرمایه‌گذاران با میزان تحمل ریسک بالا لازم است به‌جای سهم‌هایی که در طولانی‌مدت رشد می‌کنند، در پورتفوی خود از موقعیت سهم‌هایی استفاده کنند که رشد سریع و تهاجمی دارند، مثلاً اوراق قرضه با بازده بالا یا فرصت‌های سرمایه‌گذاری در املاک، سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی و … . در رویکردی کلی، یک سرمایه‌گذار باید قرارگرفتن در معرض سهام یا طبقاتی از دارایی را که تحمل نوسانات آنها را ندارد، به حداقل برساند.

نکته‌ی دوم تأثیر افق زمانی (Time Horizon) بر چینش پورتفولیو و تخصیص سرمایه است. مشابه موضوع تحمل ریسک، سرمایه‌گذاران باید در هنگام چینش یک سبد سرمایه‌گذاری، مدت‌زمان سرمایه‌گذاری را نیز در نظر داشته باشند و با نزدیک شدن به تاریخ هدف، به سمت تخصیص دارایی به موارد محافظه‌کارانه و دارایی‌ها یا سهم‌های سریع نقدشونده حرکت کنند تا از سود پرتفوی تا آن نقطه، محافظت کنند.

برای مثال، سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که در حال پس‌انداز برای دوران بازنشستگی است و قصد دارد تا پنج سال دیگر بازار کار را ترک کند. حتی اگر این سرمایه‌گذار از تحمل ریسک بالایی برای سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق بهادار پرریسک‌تر برخوردار باشد، لازم است بخش بزرگ‌تر پرتفوی خود را در دارایی‌های محافظه‌کارانه‌تر مانند اوراق قرضه و گواهی‌های سپرده نقدی (مشابه پول نقد) سرمایه‌گذاری کند تا به محافظت از آنچه در طول عمر کاری خود پس‌انداز نموده کمک کند. برعکس، فردی که تازه‌وارد بازار کار شده ممکن است بخواهد کل سبد سرمایه‌ی خود را در سهام سرمایه‌گذاری کند، زیرا چندین دهه برای سرمایه‌گذاری فرصت دارد و می‌تواند نوسانات کوتاه‌مدت بازار را برای کسب سود در بلندمدت تحمل نماید.

تشکیل سبد سهام و 5 روش متداول در خرید و تشکیل سبد سهام

در این مقاله قصد داریم شما را با روش های متداول تشکیل سبد سهام آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

حتما تاکنون اصطلاح سبد سهام را شنیده اید، نکته اصلی که در سهام وجود دارد این است که اگر سهام یکی از شرکت هایی که در آن سرمایه گذاری کرده باشید، افت قیمت داشته باشد، افت قیمت آن با افزایش، در قیمت سهام های دیگر شما جبران می شود.

ساخت سبد سهام یک فرآیند کاملا شخصی است و نیاز به خودشناسی زیادی دارد.

چگونگی تشکیل سبد سهام شما به عوامل زیادی از جمله درآمد فعلی شما، نوع نگرش شما نسبت به ریسک و این نکته که آن پول را برای چه زمان و چه سنی لازم دارید، بستگی دارد. اما ابتدا باید معنای کلی مسئله سبد را درک کنید و بدانید که با تشکیل سبد سهام میخواهید به چه چیزی دسترسی پیدا کنید.

قبل از شروع به سرمایه گذاری، باید بر اساس اینکه چرا می خواهید سرمایه گذاری کنید، استراتژی مشخصی را ایجاد کنید.

داشتن یک ایده واضح و روشن از اهداف مالیتان و اینکه چه مقدار برای ریسک آماده هستید، تا حد زیادی شانس موفقیتتان را افزایش می دهد.

5 روش متداول در خرید و تشکیل سبد سهام

سبد سهام با ریسک بالا:

همانطور که از نامش مشخص است این سبد سهامی را شامل می شود که دارای ریسک های بالایی هستند و در نتیجه با خطر زیادی هم همراه است. شما از طریق این سبد یا به سود بالایی دسترسی پیدا می کنید یا اینکه با ضرر زیادی روبرو می شوید. در این سبدها سهام هایی که دارای ریسک بالاتری هستند، انتخاب می شوند. ضریب بتای این این سهام در مقایسه با دیگر سها ها بالاتر است.

بسیاری از این سهام ها نوپا و ناشناخته هستند و افرادی دست به تشکیل این سبدها می زنند که اهل ریسک هستند. افرادی که این سبد را تشکیل می دهند به دنبال سهم هایی هستند که دیر مورد توجه بازار قرار گرفته اند و یا هنوز مورد توجه بازار قرار نگرفته اند.

به هر حال افراد این سبد را تشکیل داده و ریسک آن را می پذیرند. در این سبد به دلیل اینکه احتمال ضرر وجود دارد باید مدیریت ریسک را به خوبی انجام داد. با مدیریت ریسک می توان ضرر این سبد را به کمترین میزان خود رساند. درگیر کردن مقدار پول مناسب و تعیین کردن حد ضرر باید به خوبی در این سبد انجام شود تا ریسک آن کاهش یابد. شما باید نوسانات در سهام را نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب نیز زیر نظر داشته باشید و کاملا مواظب این سهام باشید.

تشکیل سبد سهام کم خطر:

این سبد هم همانطور که مشخص است با خطر و با ریسک پایین است و و افراد از سود این سبد اطمینان خاطر بالایی دارند. افرادی سراغ سهم هایی می روند که قبلا امتحان خود را پس داده اند و از گذشته تا به حال مسیر خوبی را پیموده اند.

سهام این سبد ضریب بتای زیادی ندارد و تغییرات قیمت زیادی هم نخواهد داشت. به دلیل این که نوسانات در این سهام عادی است در نتیجه ریسک بالایی هم ندارد. با وجود چنین سبدی افراد می توانند به سود خوبی دست یابند. حاشیه امنیت برای سرمایه گذاری در این سبد بالاست. افرادی که از ریسک بالا بریز آن هستند معمولاً چنین سبد هایی را انتخاب می کنند و به دنبال سود مطمئن و نه چندان زیاد هستند آنها سهامی را که ریسک بالایی نداشته باشد انتخاب می کنند و سود خوبی را از این طریق برای خود رقم می زنند.

سبد ترکیبی:

منظور از سبد ترکیبی این است که در این سبد فرد معامله گر انواع اوراق بهادار را دارد. به جز اوراق قرضه سهام کالا و موارد دیگر نیز در این سبد موجود است تاریک حس بد را کاهش دهد و با استفاده از این روش سود تشکیل سبد سهام را تضمین کند. در چنین سبدی انعطاف بالاست چون برای فرد سرمایه گذار حق انتخاب وسیعی وجود دارد.

در واقع این سبد برای به وجود آمدن تعادل تشکیل می شود. شماره ای که بالای سهام پرخطر را میتوانید با انتخاب اوراق و سهام با سود تضمینی کنترل کنید و با استفاده از این روش در بازار بورس به خوبی فعالیت کنید. نسبت درصد سهام در یک سبد ترکیبی نسبتاً معینی می باشد. شما با داشتن یک سبد ترکیبی به خوبی می توانید ریسک خود را مدیریت کنید و به سود خوبی برسید.

سبد سفته بازی سهام و نوسان گیری:

حتماً به نوسان گیری در بازار بورس شما هم برخورد کرده‌اید و مشاهده کرده اید که با این کار خیلی ها در این بازار به سود برسند. هرچند انجام این کار ریسک بالایی دارد اما به هر حال دارای سود خوبی می باشد و برای افراد می تواند مناسب باشد. چنین سبدی از سهامی که نوسان های زیادی دارد تشکیل میشود و افراد برای نوسان گیری و انجام معاملات کوتاه مدت از آنها استفاده می کنند.

در واقع برای انجام دادن نوسان گیری برد مجموعه ای از سهام مورد نظر را خریداری می کند و سپس در فرصت مناسب آنها را می فروشد. چنین سبدی ریسک بالا و عمر کوتاهی دارد. فقط افرادی که دارای تجربه کافی و مهارت بالا در بازار بورس هستند باید این سبد سفته گردانی را تشکیل دهند. این سبد سود بسیاری را می تواند منجر شود اما از طرفی دیگر ضرر زیادی هم می‌تواند بیانجامد پس باید بسیار مواظب بود.

سبد سهامی که مبتنی بر سود نقدی است:

حتما شما هم این موضوع را می دانید که سالانه بخشی از سود هر سهم خود را باید به سهامداران بدهید. زمانی که شما سهام شرکت‌هایی را که سود خوبی می دهند بخرید آنگاه شما سهام مبتنی بر سود نقدی تشکیل داده اید. مانند سبد کم خطر این سبد نیز ز دارای ریسک پایینی است اما به هرحال ریسک آن در مقایسه با سبد کم خطر بالاتر است شرکت ها بر اثر شرایط اقتصادی ضرر کنند. شما در این سبد به هر حال سهامی را انتخاب میکنید که وضعیت مالی مناسبی دارد و سود خوبی را می توانند به شما بدهند. شرکتهای این سهام بخش عمده‌ای از سود خود را به فرد سهامدار می دهند.

سهام چه شرکت هایی را انتخاب کنیم؟

این سوال که سهام چه شرکتی را انتخاب کنید، پاسخ ساده ای ندارد، زیرا عوامل متعددی را باید مد نظر داشته باشید. می توان به طور کلی گفت اگر روشهای تحلیل بازار سرمایه را دنبال کنید ادامه راه تا حد زیادی برایتان روشن خواهد بود، اما اگر هیچ کدام از ابزارهای تحلیلی او را نمی شناسید، نگران نباشید زیرا راهکار دیگری هم وجود دارد.

برای افرادی که تخصص لازم را ندارند، بهتر است از بسته هایی مانند “سبد سهام پیشنهادی” استفاده کنند. در این بسته ها تحلیلگران حرفه ای بورس پیشنهادهای مناسبی را جهت خرید سهم های مختلف در اختیار شما می‌گذارند. اگر مطابق با همین پیشنهادات عمل کنید، برای کسب بازدهی مناسب شانس بیشتری خواهید داشت. تجربه استفاده از “سبد سهام پیشنهادی” توسط سرمایه گذاران بورس نشان میدهد کسانی که از این توصیه ها بهره برده اند، عملکرد چشمگیر و حتی بازدهی بالاتری را در شاخص کل بورس کسب کرده‌اند.

اشتباهات خود را بپذیر و آنها را اصلاح کن

بهتر است در بازار سرمایه دور از هرگونه برخورد احساسی و منطقی عمل کنیم. اگر به هر دلیلی سهمی را خریده اید و اوضاع آن نحوه تشکیل یک سبد سهام مناسب طور که تصور می کردید پیش نرفته، بهتر است آن را بفروشید.

در واقع قرار نیست همیشه تحلیل‌های شما همان طور که می خواهید پیش بروند. اگر قصد دارید یک قدم حساب شده بردارید، در ابتدا باید اشتباهات خود را بپذیرید و در مرحله بعد برای اصلاح آن تصمیم منطقی تری را اتخاذ کنید.

نتیجه گیری

برای سود کردن در بازار بورس یادتان باشد که شما در تشکیل سبد سهام باید سهام های مختلف را به خوبی تحلیل کنید و بتوانید به درستی سبد خود را مدیریت کنید.