استراتژی برنده بورس

اسرار معامله در بورس

دنیای اقتصاد : یک معامله‌گر موفق در بورس، باید یاد بگیرد که چگونه با دوره‌های زیان‌ده خود برخورد کند. اگر یک معامله‌گر موفق هستید، ممکن است نیمی ‌از معاملات خود را معاملات زیان‌ده ببینید و اگر یک معامله‌گر ناموفقید، امکان دارد با همین نسبت معاملات زیان‌ده داشته باشید.

تفاوت بین یک معامله‌گر موفق و ناموفق این است که استراتژی برنده بورس حتی اگر هر دو به یک نسبت در معاملات خود متحمل زیان شده‌اند، معامله‌گر موفق همچنان با انرژی مثبت از نظر مالی و روانی در بازار باقی می‌ماند. این مقاله، مثبت اندیشی را به دو دسته تقسیم کرده است:
الف) مالی: هر شخصی در معامله ممکن است ضرر کند، به هر حال اگر در یک بازه طولانی پیوسته متحمل ضرر می‌شوید، می‌توان استراتژی برنده بورس نتیجه گرفت که به طور قطع برخی موارد را به اشتباه انجام می‌دهید. بزرگترین خطا‌هایی که تا به حال من و دیگر معامله‌گران مرتکب شده‌ایم، شامل موارد زیر است:
۱ – فقدان یک حد زیان (Stop-loss) تعریف شده و مشخص: به مراتب گفته‌ام که «یک فرد می‌تواند با پرتاب دارت به سمت یک سری
سهام و انتخاب تصادفی آنها، سودآوری کسب کند، اگر حد سود (Stop-profit) و حد زیان (Stop-loss) مناسب داشته باشد- اختیار معامله (Option) می‌تواند این توانایی را تا حد بسیار زیادی افزایش دهد. »
۲ – مبارزه با یک روند (Trend): یک ضرب‌المثل قدیمی‌ هست که می‌گوید: «روند دوست شماست. » اکثریت مردم طبق تئوری گله‌ای، همیشه دنباله‌روی یکدیگرند، مردم همیشه به صورت جمعی به یک جهت حرکت می‌کنند، زیرا دوست دارند که ‌اندیشه‌ها و عقایدشان توسط دیگران تایید شود. مثلا اگر یک نفر بگوید که سهام شرکت الف را دوست دارد، هیچ تناقضی با این که شما نیز بگویید این سهام را دوست دارید، وجود ندارد. وقتی جریان پیوسته‌ای از پول، یک روند را در یک موجودی ایجاد کرده است، یکی از آسان‌ترین راه‌های کسب سود، همراه شدن با روند است. اما فراموش نکنید که ریسک آن را پوشش (Hedge) دهید تا وقتی که فرش از زیر پای شما کشیده می‌شود، شما جایی برای نگهداشتن خود در آن مهلکه داشته باشید و از رنج و یاسی که سایرین را در بر خواهد گرفت، مصون باشید.
۳ – حرص و طمع: انجام معاملات برای کسب سود کلان یک‌شبه و بدون برنامه هیچ مفهومی جز قمار ندارد. اگر برنامه خوب از پیش تعریف شده نداشته باشید به مثابه این است که قمار می‌کنید. چگونه برنامه درست را تشخیص دهیم؟ آنچه را که قصد انجامش را دارید، به طور واقعی یا در ذهن، به همسر، بهترین دوست یا بدترین دشمن خود بگویید. اگر آنها منطق درستی در گفته‌های شما نمی‌بینند، شما در حال قمار هستید و نمی‌توانید به صورت استراتژیک فکر کنید و تصمیم بگیرید.
۴ – تقبل ریسک بیش از حد تحمل: بزرگ‌ترین و محتمل‌ترین خطای افراد، پذیرش ریسک بالاتر از حد تحمل خود است. بسیاری از افراد در معاملات فقط به فکر پولی هستند که در آن معامله قرار است به دست آورند، بدون اینکه به این مساله توجه کنند که اگر آنها در این معامله شکست بخورند، چه اتفاقی خواهد افتاد. وقتی که آن اتفاق غیر قابل اجتناب می‌افتد، درد و رنجی سخت آنها را فرا گرفته و وادارشان می‌کند تا به طور جدی به خروج از بهترین تجارت دنیا فکر ‌کنند. شکست همیشه اتفاق می‌افتد، کلید موفقیت یافتن یک استراتژی مناسب با روحیات خود است. به علاوه اعمال استراتژی‌های مدیریت پول (Money Management) در هر معامله یک مساله حیاتی است.
۵ – معامله با استراتژی غلط: این موضوع هم شبیه بند چهارم است. بند چهارم بیشتر روی ریسک‌های بالا در رابطه با حجم قرارداد در هر استراتژی معامله بحث می‌کند. معامله با استراتژی غلط شاید بزرگترین مساله‌ای است که گریبان‌گیر بسیاری از افراد است.
اگر فکر می‌کنید که بعد از شکست و زیان نمی‌توانید سرزنده و خوشحال در بازار باقی بمانید، شاید بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید جست‌وجوی استراتژی‌های با ریسک پایین و نوسانات کم است. استراتژی‌های یقه‌ای (Collar)، پروانه‌ای (Butterfly)، و تقویمی‌ (Calendar)، استراتژی‌هایی با ریسک کم و با سود خوب هستند.
ب) روانی: همچنان مثبت باقی بمانید. انسان، انسان است! با تمام روحیات انسانی. یکی از دوستانم می‌تواند بدون هیچ مشکلی در هر ماه ده‌میلیون تومان در معاملات به دست آورد؛ ولی زمانی که یک‌میلیون تومان در ماه ضرر ببیند، چنان ناله و زاری می‌کند که انگار نزدیکان خود را از دست داده است. ولی دوست دیگرم، شخصی است که هیچ کس مانند او نمی‌شناسم که بهتر از این با زیان برخورد کند. تا به حال کسی با چنین ویژگی‌هایی ندیده‌ام، زیرا وقتی او متحمل زیان می‌شود، روز بعد سر موقع در محل کارش حاضر می‌شود و معتقد است که در معامله بعدی، برنده واقعی است. این دو معامله‌گر، تفاوت‌های بسیاری دارند، آنها در یک بازار مشابه فعالیت می‌کنند و سود و زیان مشابه نصیبشان می‌شود ولی دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به اتفاقات دارند. کلید موفقیت این است که بدانید چه روحیاتی دارید (با خود رو راست باشید) و مطابق آن معامله کنید. طرز برخورد مایه شرمندگی نیست، نباید وانمود کنیم که خصوصیاتی داریم که اصلا در ما وجود ندارند و این کلید موفقیت در معامله است. دوستانم می‌دانند که من آدم حساسی هستم، ولی این مهم نیست زیرا شخصیت من این‌گونه است و من نمی‌خواهم طوری رفتار کنم، که نیستم.
با این حال حتی اگر شما محدودیت‌های خود را بشناسید و در حوزه آن در بازار بمانید، هنوز این امکان وجود دارد تا زمانی با بیشترین ناملایمتی از بازار مواجه شوید. مهمترین نکته این است که همچنان مثبت بمانید و دوباره بر این اسب سرکش سوار شوید و با این اندیشه بمانید که «پایان شب سیه سفید است». زیان‌ها هر چند دردناک، ولی پلی هستند برای یادگیری. بسیار شنیده‌اید که دو عامل بازار را به حرکت در می‌آورد: ترس و طمع (fear and greed). چرا این چنین است؟ بازار به صورت ساده، جمع تمام حالات احساسی افراد شرکت‌کننده است.
مردم به دو روش یاد می‌گیرند: جست‌وجوی لذت و خوشی و دوری گزیدن از درد و رنج؛ وقتی که پولی از دست می‌دهید و درد و رنجی را تجربه می‌کنید؛ این یک تجربه یادگیری بالقوه است فرصتی برای در آغوش گرفتن و پذیرفتن استراتژی برنده بورس این تجربه و نه فرار از آن. بیشتر افراد موفق تلاش می‌کنند که خود را سرزنده و خوشحال نگه‌دارند و این شکست را پشت سر بگذارند. با تجربه روبه‌رو شوید و از آن درس بگیرید و گرنه محکوم به تکرار آن هستید.
یک روش عالی برای مثبت باقی ماندن این است که فردی مثبت را پیدا کنید که به موضوع مورد نظر شما علاقه‌مند باشد. مردم حقیر به شما می‌خندند و شما را به عقب باز می‌گردانند. مردم والا شما را بالا می‌برند و به شما در محکم باقی‌ماندن کمک می‌کنند. اگر کسی که در مواقع ضرر با او صحبت می‌کنید، از شما عیب‌جویی می‌کند، دیگر در این موارد با او صحبت نکنید و به دنبال شخصی دیگر باشید. وارد گروه‌های معاملاتی شوید. با مشاور مشورت کنید. با یک دوست صحبت کنید. شخصی را با عقاید مثبت پیدا کنید تا بتواند شما را همچنان با انگیزه نگه‌دارد. بهترین کتابی که به توصیف رنج ضرر در معامله می‌پردازد، کتاب «بزرگترین‌ معامله‌گر بورس دنیا (World’s Greatest Stock Trader)» نوشته Jesse Livermore است. شما با خواندن این کتاب مطلبی در مورد معاملات بورس یاد نمی‌گیرید، اما مقداری دلگرمی ‌از کسی که بیش از چندین بار قبل از اینکه ۱۰۰‌میلیون‌دلار در سال ۱۹۲۹ به دست آورد، شکست خورده است، فرا می‌گیرید. یکی از بهترین زمان‌های یادگیری برای من زمانی بود که یک کتابچه از ضررهای معاملاتی خود تهیه کردم. مواردی که در این کتابچه نوشته بودم، نوع معامله، میزان ضرر، دلیل ضرر و سطح ناراحتی از این ضرر(در مقیاس ۱ تا ۱۰) بودند. مطلبی که یاد گرفته بودم این بود که بیشترین ناراحتی مربوط به زمان‌هایی بود که من ضرر را به خودم تحمیل کرده بودم. من معمولا ریسک بالا متقبل می‌شدم یا از استراتژی‌های با ریسک بالا استفاده می‌کردم. از آن موقع به بعد تصمیم گرفتم که با خود رو راست باشم و معاملاتی که مقیاس ناراحتی آنها ۱ تا ۴ بود را انتخاب کردم و معاملات بین ۵ تا ۱۰ را به کلی از ذهنم خارج ساختم. از اینجا بود که تصمیم گرفتم هر آنچه که در مورد استراتژی‌های معاملاتی انتخابی که مورد علاقه من بودند و می‌توانستم بهتر به آنها عمل کنم، یاد بگیرم. متاسفانه زمانی که معامله‌‌گری را شروع کردم، مکان خاصی برای یادگیری استراتژی‌ها وجود نداشت. در نتیجه مجبور بودم که آنها را به تنهایی و با سعی و خطا یاد بگیرم که پرهزینه‌ترین و دردناک‌ترین راه یادگیری بود. اگر امکانی برای آموزش استراتژی‌های معاملاتی وجود داشت، من حاضر بودم مبلغ یکصدهزار‌دلار برای آن پرداخت ‌کنم، زیرا این مبلغ همچنان کمتر از آن چیزی است که من برای یادگیری توسط خودم هزینه کردم. هزینه آموزش در واقع هزینه نیست؛ بلکه سرمایه‌گذاری است. زیرا با این کار هزینه بالاتری برای یادگیری توسط خود خواهید پرداخت. ممکن است شما چندین‌هزار‌دلار در معاملات مختلف ضرر کنید و هنوز راه مناسب و درست معامله را پیدا نکنید. آموزش حرفه‌ای در نهایت باصرفه‌ترین راه است و اگر شما به این موضوع باور ندارید، می‌توانید از یک جراح بپرسید که برای آموزش خود چه مقدار هزینه کرده است. سپس او را با یک شخص که به یک دانشکده پزشکی ارزان‌قیمت رفته است، مقایسه کنید. گرچه این شخص در هنگام تحصیل در پرداخت شهریه صرفه‌جویی کرده است، اکنون احتمالا سوار بر یک اتومبیل نه چندان گران‌قیمت است. ولی آن جراح که پانصد‌هزار‌دلار برای اخذ مدرک خود از‌‌هاروارد پرداخته است، سوار بر یک رولز رویس است.
نوشته: اسکات کرامر (وی یکی از موفق‌ترین معامله‌گران در دنیا استراتژی برنده بورس استراتژی برنده بورس و یکی از بهترین استادان در دوره‌های آموزشی Option و مباحث اوراق بهادار است.)

آخرین اخبار

• گزارش تصویری مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی (سهامی عام) سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۱۴۰۰
• مجمع عمومی عادی سالیانه وبانک با حضور بیش از ۸۰ درصد از سهامداران برگزار شد
• سامانه پخش زنده مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی سال مالی منتهی به ٢٩ اسفند ١۴٠١
• گزارش فعالیت هیئت مدیره دوره ۱۲ ماهه منتهی به ۱۴۰۰/۱۲/۲۹
• صورت های مالی منتهی به ۱۴۰۰/۱۲/۲۹ حسابرسی شده شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی منتشر شد

تماس با ما

تهران، میدان ونک، خیابان شهید خدامی، بعد از پل کردستان، پلاک 89
کد پستی: 1994844202
صندوق پستی: 3898-15875
تلفن: 85598 – 85599000
فاکس: 85599811
پست الکترونیک: [email protected]
اینستاگرام

پیوندهای مفید

کپی‌رایت © شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی. تمامی حقوق محفوظ است.

فکر برنده و فکر بازنده در بورس چیست؟

سرمایه گذاری در بازار بورس ملزم به رعایت قوانین این بازار است. فعالیت در این بازار، همانند بازی است که در ابتدا یادگیری قواعد آن ضرورت دارد. برای برنده شدن در این بازی، باید از قوانین بازی نیز به درستی استفاده کرد؛ بنابراین فردی در بازار بورس برنده خواهد بود که ابتدا با این بازار آشنا شده و سپس قوانین آن را به طور صحیح اجرا کند. فکری برنده است که روش برنده بودن را بلد باشد و بتواند برای دستیابی به آن، در جهت درست تلاش کند. در مقابل، فکری در بازار بورس بازنده خواهد بود که بدون داشتن اطلاعات و استراتژی درست وارد بازار شده و تنها براساس شنیده‌ها، اقدام به معامله کند. در ادامه به بررسی برخی از استراتژی‌هایی که برای فعالیت در بازار بورس ضروری است، خواهیم پرداخت.

آموزش

بارها گفته‌ایم که اولین قدم برای ورود به بازار بورس و سهام، آموزش است. حتی می‌توان گفت که قبل از اقدام به دریافت کد، باید به کسب آموزش و اطلاعات کافی مبادرت استراتژی برنده بورس ورزید. بازار بورس سازوکاری پیچیده دارد که معامله در آن نیز نیازمند یادگیری این سازوکار است. شاید در مواقعی که بازار بورس مثبت و رو به رشد است، بدون اطلاعات و یادگیری بتوان سود کرد اما باید در نظر داشت که ماهیت بازار سهام نوسانی بوده و همیشه بر روی یک منوال نیست. شرایط بحرانی، روندهای نزولی و صف‌های فروش، جایی است که طعم ضرر را متوجه می‌شوید. حتی در بازار رو به رشد نیز، با اطلاعات می‌توان سود بیشتری کسب نمود. شرکت در کلاس‌های آموزشی، مطالعه کتب و مقالات مرتبط، مشاهده ویدئوهای آموزشی، پیگیری اخبار، تجزیه‌وتحلیل سهام و بازار، همه جزو قدم‌های کسب آموزش و آشنایی در بازار بورس است.

بنابراین فردی برنده است که همواره اطلاعات بورسی خود را به‌روز کند و پیوسته به دنبال یادگیری بیشتر و کسب آموزش باشد.

رفتارهای هیجانی

یکی از عمده دلایل ضررهای هنگفت در بازار بورس، رفتارهای هیجانی است. افرادی که تازه‌وارد بازار بورس شده‌اند، افرادی که بدون کسب آموزش و اطلاعات در این بازار فعالیت می‌کنند و یا حتی افرادی که سال‌ها در این بازار فعال هستند اما فرآیند صحیحی برای معاملات خود ندارند، حتماً با این رفتارها استراتژی برنده بورس آشنا هستند. به دلیل ماهیت نوسانی بازار بورس، افراد نیز دچار احساسات نوسانی شده و به‌جای تصمیم‌گیری منطقی، رفتارهای هیجانی در خریدوفروش‌های خود انجام می‌دهند. خرید در صف‌های خرید و سقف نمودار، فروش در صف‌های فروش، رفتارهای گله‌ای یا گروهی در بازار، ترس از زیان و مغرور از سود، همه جزو هیجانات کاذب هستند.

با استقبال بیشتر مردم برای ورود به بورس، افراد به‌جای دریافت آمادگی برای معاملات، دیگران را به‌عنوان مرجع خود قرار می‌دهند و برای خرید یا فروش سهام خود از آن‌ها اطلاعات می‌گیرند که یکی از پرخطرترین رفتارها در بورس است؛ زیرا سرمایه‌گذاری هر فرد در بورس با فرد دیگر متفاوت بوده و میزان ریسک‌پذیری افراد نیز مختلف است؛ بنابراین نمی‌توان گفت که سرمایه گذاری شخصی در یک سهم برای شخص دیگر نیز مناسب خواهد بود.

فردی در بورس برنده است که بی‌توجه به شایعات و اخبار لحظه‌ای، بتواند تصمیم درستی بگیرد. افراد موفق در بورس، به‌جای تصمیم‌گیری لحظه‌ای، افقی بلندمدت را در نظر می‌گیرند و عواقب تصمیم خود را قبل از اقدام عمل، می‌دانند. این افراد مسئولیت تصمیم خود را می‌پذیرند و در صورت شکست در تصمیم خود، دیگران را مقصر نمی‌دانند.

تعیین استراتژی‌های معاملاتی

از دهه‌های گذشته تاکنون، استراتژی‌های معاملاتی فراوانی به بازار بورس و معامله گران معرفی شده‌اند. برخی از این استراتژی‌ها پس از گذشت زمان و نشان دادن عملکرد خود، منسوخ و از فرایند معاملات حذف شده‌اند؛ اما برخی دیگر از استراتژی‌ها و روش‌های معاملاتی مناسب بوده و در طی زمان بهبود یافتند که بسیاری از تحلیلگران و معامله گران پیوسته از آن‌ها استفاده می‌کنند. با توجه به وجود استراتژی‌های مختلف در بازار بورس، افراد باید با این استراتژی‌ها آشنا شده و براساس اهداف معاملاتی، میزان انتظار بازده و ریسک‌پذیری خود، از این استراتژی‌ها استفاده کنند. لازم به ذکر است که افراد نباید به استفاده همیشگی این استراتژی‌ها تعصب داشته باشند و در صورتی که استراتژی انتخابی معاملاتی آن‌ها با شکست مواجه شد، باید بتوانند از روش‌ها و تکنیک‌های جایگزین استفاده کنند و برای جلوگیری از زیان بیشتر، استراتژی خود را عوض کنند.

فردی در بازار بورس برنده است که بتواند بهترین استراتژی‌های معاملاتی را شناسایی کرده و در زمان صحیح بر روی سهم مناسب، از آن‌ها استفاده کند.

سرمایه گذاری غیرمستقیم

همان‌طور که توضیح دادیم، افرادی که تمایل به سرمایه گذاری در بورس دارند، باید به اندازه کافی با این بازار و سازوکار آن آشنا باشند. همچنین این افراد باید در ساعات معاملات پیوسته بازار را زیر نظر داشته باشند؛ بنابراین فعالیت در بازار سهام، زمان زیادی را می‌طلبد. همان‌طور که در مقالات قبل توضیح دادیم، یکی دیگر از روش‌هایی که می‌توان در بازار بورس فعالیت کرد، سرمایه گذاری غیرمستقیم است. این روش سرمایه گذرای، برای همه افراد مناسب است اما افرادی که آشنایی و اطلاعات کمتری نسبت به بازار بورس، معاملات و تحلیل سهام دارند و همچنین افرادی که زمان کافی برای فعالیت ندارند، می‌توانند به‌جای ورود مستقیم به بازار بورس، از سرمایه گذاری غیر مستقیم استفاده کنند. سرمایه گذاری غیرمستقیم شامل استفاده از خدمات مدیریت دارایی است که این خدمت، صندوق های سرمایه گذاری مختلف و سبدگردانی را ارائه می‌دهد.

صندوق‌های سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری نهادهای مالی هستند که با تجمیع وجوه اشخاص و سرمایه گذاری آن در اوراق بهادار مختلف، موجب منتفع شدن سرمایه گذار از سود بازار سرمایه می‌شوند. افراد می‌توانند با هر میزان از سرمایه‌ای که تمایل دارند در صندوق های سرمایه گذاری، سپرده گذاری کنند. سرمایه گذاری در این صندوق ها، ریسک بسیار کمتری نسبت به معاملات مستقیم سهام دارد. همچنین انواع مختلفی از صندوق ها براساس میزان ریسک‌پذیری و بازده مورد انتظار افراد طراحی شده است. برای آشنایی بیشتر با صندوق ها مطالعه مقاله انواع صندوق های سرمایه گذاری به شما پیشنهاد می‌شود.

سبدگردانی اختصاصی

سبدگردانی یک خدمت اختصاصی به‌حساب می‌آید که در این روش با کمک تیم‌های حرفه‌ای و متخصص تحلیلگر مالی و بازار سرمایه، سبدی متنوع از اوراق بهادار براساس اهداف مالی سرمایه گذار و میزان ریسک پذیری فرد تشکیل می‌شود.

فردی در بازار بورس برنده است که بتواند از این خدمات در راستای اهداف خود، به‌خوبی استفاده کند. شایان ذکر است که سرمایه گذاران می‌توانند علاوه بر اینکه خود به‌طور مستقیم در بازار بورس فعالیت می‌کنند، صندوق های سرمایه گذاری را به‌عنوان یکی دیگر از گزینه‌های سرمایه گذرای خود انتخاب کند. همچنین می‌توانند بخشی از سرمایه خود را در اختیار تیم‌های حرفه‌ای سبدگردانی بگذارند تا بدون صرف زمان، سود بیشتری را کسب نمایند.

کلام آخر

تبدیل شدن به یک معامله‌گر و سرمایه گذار حرفه‌ای، در ابتدای راه شاید سخت به نظر برسد. قدم‌های مختلفی برای رسیدن به این هدف وجود دارد که به افراد کمک می‌کند موفق شوند. در صورتی که این استراتژی برنده بورس قدم‌ها درست برداشته شود، هر فردی می‌تواند در بازار بورس برنده باشد. یکی از مهمترین ابزارها که می‌تواند در این مسیر سرمایه گذاران را به سمت برنده شدن هدایت کند استفاده از خدمات مدیریت دارایی به صورت صندوق سرمایه گذاری و یا سبدگردانی اختصاصی است. این ابزارها به دلیل داشتن تیم تحلیل‌گر حرفه ای و آشنا به بازار بورس، با مدیریت ریسک سرمایه گذاری در مقایسه با ورود مستقیم خود فرد به بازار بورس؛سعی در کسب بازدهی مورد انتظار مناسب و بیشتری برای سرمایه گذاران خواهند نمود.

مدیریت سرمایه و استراتژِی قسمت سوم

سلام دوستان با ویدیو سوم مدیریت سرمایه و استراتژِی همراتون هستیم.

در جلسه گذشته در خصوص استراتژی صحبت کردیم و گفتیم که استراتژی به چه صورت ایجاد میشود و مراحل شکل گیری استراتژی که 6 مرحله داشت رو نام بردیم.

اما در خصوص یک جمله که در جلسه پیش گفته شد بیشتر باهم صحبت کنیم گفتیم بازار در یک کلمه خلاصه میشه و اون هم احتمال هست.

اما قبل از اینکه بریم سراغ بررسی احتمال و مثال هاش یک نکته بسیار مهم رو حواستون باشه و ما طبق یک اصل در حال تلاش هستیم تا بهترین عملکرد رو داشته باشیم و اون اصل چیزی نیست جز

اینکه ما در بازار باید مراقب پولمان باشیم و اولین و مهم ترین عملکرد ما در بازار حفظ سرمایه است و همیشه اولویت اول ماست.

به این تصویر نگاه کنید این تصویر نشون میده درصورت ضرر شما چه مقدار باید سود کنید تا به اصل پولتون برگردید.

نکته مهم در استراتژی برنده بورس این تصویر این است که شما از یک جایی به بعد برگردوندن پول براتون تقریبا غیر ممکن میشود پس برای همین اولا رعایت حد ضرر یک موضوع مهم است و دوما حفظ سرمایه در برابر ضرر در این جا مهم میشه.

یا در این تصویر که به وضوح مشخص است که اگر شما 50 درصد از سرمایه اتون رو از دست بدید باید 100 درصد سود کنید تا به اصل سرمایه برگردید اما از 50 درصد بیشتر تقریبا کم کم برگشت پول غیرممکن میشود.

اما بریم سراغ مبحث احتمال و اینکه استراتژی بر چه مبنایی است.

در جلسه گذشته ما یاد دادیم که چجوری استراتژی بنویسید و بررسی کنید در این جلسه بررسی میکنیم اصلا مفهوم احتمال در استراتژی به چه صورت معنا پیدا میکنه.

در بازار قیمت به 3 حالت بیشتر نمیتونه حرکت کنه : 1 صعودی 2 رنج 3 نزولی

پس احتمال وقوع هر یک از این حالت ها از 100 درصد 33.3 درصد هست یعنی اگر شما بدون استراتژی به صورت کاملا شانسی حرکت کنید ممکن هست 33 درصد برنده شوید و در حرکت صعودی بازار بیافتید.

اما وقتی شما استراتژی داشته باشید این احتمال 33 درصد را افزایش میدید یعنی بر مبنای یک استراتژی خوب شما تلاش میکنید احتمال بردتون رو بیشتر کنید و از 33 درصد مثلا به 55 درصد برسونید یعنی شما در 60 درصد از معاملاتتون موفق به کسب سود بشید.

برای موفقیت در بازار شما باید در ذهنتون این 3 مورد رو همواره بررسی داشته باشید.

1 در بازار هر چیزی ممکن است اتفاق بیافته

2- برای کسب سود لازم نیست بدونیم چه اتفاقی میافتد

3- اگر شما یک استراتژی نوشته اید باید این موضوع در احتمال رو حتما حواستون باشه برد و باخت ها در استراتژی به صورت تصادفی پخش شده اند و لزومی نداره معامله شماره 1 تا 6 سود ده شود و 7 تا 10 حد ضرر بخورد رخ داد ها متغیر هستند ( استراتژی برنده بورس در جلسه بعد در خصوص این موضوع بیشتر بحث میکنیم)

بررسی کم‌واکنشی بورس تهران پس از رخدادهای شدید بازار

1 کارشناس ارشد، گروه مهندسی مالی، دانشکده علوم مالی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه مدیریت مالی و مهندسی مالی، دانشکده علوم مالی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده

هدف: هدف از اجرای این پژوهش، بررسی وجود کم‌واکنشی یا بیش‌واکنشی در بورس تهران، پس از وقوع رخدادهای شدید در سطح بازار است. با توجه به گستردگی تعداد و نوع وقوع رخدادها، کشف چگونگی عملکرد سرمایه‌گذاران در این موقعیت، در تصمیم‌گیری به‌موقع و مدیریت سبد سرمایه‌گذاران اهمیت بسزایی دارد.
روش: پس از تشخیص وقوع رخدادهای شدید در سطح بازار، از طریق مقایسه بازدهی روزانه بازار با میانگین ارزش در معرض ریسک متحرک 500روزه بازار، سبدی از سهم‌های برنده و بازنده تشکیل شد و با مقایسه بازدهی حاصل از اتخاذ استراتژی مومنتوم و معکوس روی این سبدها، به بود یا نبود پدیده‌های بیش‌واکنشی و کم‌واکنشی پی ‌برده شد.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌های این پژوهش، پس از وقوع رخدادهای شدید بورس تهران، شاهد وقوع پدیده کم‌واکنشی بودیم. این پدیده، به‌خصوص در روزهای ابتدایی پس از وقوع رخدادهای شدید منفی، شدیدتر بود. اتخاذ موقعیت مومنتوم توانست به کسب بازدهی مازاد در مقایسه با بازدهی بازار منجر شود. همچنین در هیچ یک از حالات بررسی ‌شده، وجود بیش‌واکنشی کوتاه‌مدت ثابت نشد.
نتیجه‌گیری: وجود کم‌واکنشی کوتاه‌مدت در بورس تهران، ممکن است از وجود سقف نوسان روزانه 5 درصدی بازار نشئت گرفته باشد. فارغ از علت به‌وجود آمدن این پدیده، سرمایه‌گذاران می‌توانند با اتخاذ موقعیتی مناسب، در استراتژی برنده بورس روزهای پس از وقوع رخداد شدید، به کسب سود بیشتر از بازار بپردازند

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.10248153.1399.22.4.4.2

عنوان مقاله [English]

Tehran Stock Exchange Underreaction Following Extreme Market Events

نویسندگان [English]

• Morteza Talebi 1
• Mohammad Ebrahim Aghababaei 2
• Mahdi Saeidi Koosha 2

1 M.Sc., Department of Financial Engineering, Faculty of Financial Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.

2 Assistant Prof., Department of Financial Management and Financial Engineering, Faculty of Financial Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran.

Objective: The purpose of this study is to investigate the presence of under-reaction or over-reaction in Tehran Stock Exchange after extreme market events. Regarding the vast number of these events, finding how investors trade in these conditions is crucial for timely decision making and portfolio management. Regulations also can be wisely made to control investors.
Methods: Using daily TEDPIX and daily prices of all stocks from 2009 – 2018, we identify extreme market events by comparing daily market returns with the 500- days moving Value at Risk (VaR) of returns. Winner and loser portfolios are formed in the second stage and Then, we investigate the presence or absence of under-reaction or over-reaction by comparing momentum and reversal strategies' excess return. Positive values of momentum strategy excess returns lead us to under-reaction and positive values of reversal strategy lead us to an over-reaction.
Results: According to the results from the present study, from 67 extreme events in the research period, we have 30 positive and 37 negative extreme events. The momentum strategy yields a positive and significant excess return on average. Consequently, we find that stocks tend to under-react after both positive and negative events. But this behavior is more intense after negative events. Thus, the momentum strategy can make excess returns. Also, we didn't find the persistence of over-reaction within the study criteria.
Conclusion: Short-term under-reaction in the Tehran Stock Exchange may be due to the daily price limit of this market. Disregarding of the cause, investors can make a profit by taking advantage of the opportunity in the days following an extreme event. In other words, investors that prefer a momentum strategy can have notable excess returns in the days following an extreme event.

کلیدواژه‌ها [English]

• Value at Risk
• Underreaction
• Overreaction
• Extreme event

مراجع

اسلامی بیدگلی، غلامرضا؛ طالبی، علیرضا (۱۳۸۹). بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر بیش واکنشی قیمتی سهام‌داران عادی در بورس اوراق بهادار تهران. دوماهنامه دانشور رفتار، ۱۷(۴۴)، ۴۶۱- 476.

رستمی نوروزآباد، مجتبی؛ جلیلوند، ابوالحسن؛ فلاح شمس لیالستانی، میرفیض؛ سعیدی، علی (1398). چه عواملی بر رفتار متفاوت شرکت‎های ارزشی و رشدی مؤثرند؟ شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 21(4)، 517-544.

سعیدا اردکانی، سعید؛ بهلکه، آیناز؛ میرزاد، نگار؛ توسلی، طاهره السادات. (1394). بررسی واکنش سرمایه‎گذاران نسبت به رویدادهای ناگهانی در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 17 (1)، 103-122.

شهیکی تا‏ش محمدنبی، ا‏سما‏عیل ا‏عزا‏زی محمد، غلا‏می بیمرغ، لیلا. (1392). محا‏سبه ا‏رزش در معرض ریسک (VAR) در با‏زا‏ر بورس ا‏ورا‏ق بها‏دا‏ر تهرا‏ن. فصلنا‏مه تحقیقا‏ت توسعه ا‏قتصا‏دی، (10)، 51- 70.

صا‏لحی صدقیا‏نی، جمشید (1386). تعیین ریسک سرما‏یه‎گذا‏ری در یک پرتفو ا‏رزی با‏ ا‏ستفا‏ده ا‏ز روش ا‏رزش در معرض خطر. فصلنا‏مه علمی ـ پژوهشی مطا‏لعا‏ت مدیریت صنعتی، (17)، 183- 200.

فرامرزی، مهدی (1391). بررسی عکس‎العمل بیش از اندازه سرمایه‎گذاران و تأثیر دوره سرمایه‌گذاری بر این پدیده در بورس اوراق بهادار تهران. پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت.

قالیباف اصل، حسن؛ نادری، معصومه (1385). بررسی واکنش بیش از اندازه سرمایه‎گذاران در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به اطلاعات و اخبار منتشره درشرایط رکود و رونق. تحقیقات مالی، 8 (21)، 97-112.

گل ارضی، غلامحسین؛ دانایی، کیمیا (1398). بررسی بیش واکنشی سهام‎داران و مقایسه آن در شرکت‌های کوچک و بزرگ در بورس اوراق بهادار تهران. چشم‏انداز مدیریت مالی، (25)، 59-76.

مددی، سعید؛ برزگر، نرگس؛ موسوی، میرحسین (1393). مدل‌سازی فرا‌واکنشی سرمایه‌گذاران در بازار سهام با قیمت‌های OHLC روزانه. پژوهش‎های تجربی حسابداری، 3(4)، 179-196.

نجفی، امیرعباس؛ نوپور، کبری؛ قهطرانی، علیرضا (1396). بهینه‏سازی بازه ای سبد سهام با سنجه ریسک ارزش در معرض خطر مشروط. تحقیقات مالی، 19 (1)، 157-172.

نیک‌بخت، محمدرضا؛ مرا‏دی، مهدی (1384). ا‏رزیا‏بی وا‏کنش بیش ا‏ز ا‏ندا‏زه سها‏م‌دا‏را‏ن عا‏دی در بورس ا‏ورا‏ق بها‏دا‏ر تهرا‏ن. مطا‏لعا‏ت حسا‏بدا‏ری، (40)، 1-26.

وکیلی فرد، حمیدرضا؛ سعیدی، علی؛ افتخاری، اکبر (1393). بررسی و تحلیل واکنش‏های رفتاری در بورس اوراق بهادار تهران. راهبرد مدیریت مالی، 3(9)، 223- 240.

Barberis, N., Shleifer, A., & Vishny, R. (1998). A model of investor sentiment. Journal of Financial Economics, 49(3), 307–343.

Bondt, W. F. and Thaler, R. (1985), Does the Stock Market Overreact? The Journal of Finance, 40: 793-805.

Boubaker, S. Farag, H. and Nguyen, D. (2015). Short-term overreaction to specific events: Evidence from an emerging market. Research in International Business and Finance, 35, 153-165.

Brown, Keith C., Harlow, W. V., & Tinic, Seha M. (1988). Risk aversion, uncertain information and market efficiency. Journal of Financial Economics, 22, 355–385.

Can Yalcin, K. (2010). Market Rationality: Efficient Market Hypothesis versus Market Anomalies. European Journal of Economic and Political Studies, 3, 23-38.

Corrado, Ch. & Jordan, B. D. (1997). Risk aversion, uncertain information, and market efficiency. Reexamining the evidence. Review of Quantitative Finance and Accounting, 8, 51–68.

Cox, D.R., & Peterson, D.R. (1994). Stocks returns following large one-day declines: Evidence on short-term reversals and longer-term performance. The Journal of Finance, 49(1), 255–267.

Eslami Bidgoli, Q., Talebi, A. (2010). Investigating the Impact of Factors Affecting Regular Shareholder Price Reaction on Tehran Stock Exchange. Daneshvar Raftar, 17 (44), 461-476. (in Persian (

Farag, H. (2015). The Influence of Price Limits on Overreaction in Emerging Markets: Evidence from the Egyptian Stock Market. Quarterly Review of Economics and Finance, 58, 190-199. http://dx.doi.org/10.1016/j.qref.2015.01.003

Faramarzi, Mehdi. (2013). Investigating Investors' Overreaction and the Impact of Investment Period on this phenomenon in Tehran Stock Exchange. M.Sc., Islamic Azad University, Merv Dasht. (in Persian)

Ghalibaf Asl, H. & Naderi, M. (2006). Investor Overreaction to Information in Boom and Recession Periods: The Case of Tehran Stock Exchang. Journal of Financial Research, 8(21), 97-112. (in Persian (

Golarzi, Gh. & Danayi, K. (2019). Evaluation of Shareholders’ Overreaction and its Comparison in Small and Large Companies (Case Study: Accepted Companies in Tehran Stock Exchange). Journal of Financial Management Perspective, 25, 59 – 76.
(in Persian(

Grigaliūnienė, Ž. (2011). Investor Sentiment, Overreaction and Underreaction in Stock Market. The 18th Annual Conference of the Multinational Finance Society, Italy.

Larson, S. & Madura, J. (2003). What Drives Stock Price Behavior Following Extreme One-Day Returns. The Journal of Financial Research, 26(1), 113-127.

Lerskullawat, P. & Ungphakorn, T. (2018). Does overreaction still exist in Thailand? Kasetsart Journal of Social Sciences, 1-6. DOI: 10.1016/j.kjss.2018.02.001

Liang, Y. & Mullineaux, D. J. (1994). Overreaction and reverse anticipation: two related puzzles? The Journal of Financial Research, 17(1), 31–43.

Madadi, S., Barzgar, N., Mousavi, M. (2014). Overreaction modeling of Stock Market through Intraday OHLC Prices. Empirical Research in Accounting, 3(4), 179-196. (in Persian (

Mahani, R.S. and Poteshman, A. M. (2008). Overreaction to stock market news and misevaluation of stock prices by unsophisticated investors: Evidence from the option market. Journal of Empirical Finance, 15, 635–655.

Maher, D. & Parikh, A. (2011). Short-term under/overreaction, anticipation or uncertainty avoidance? Evidence from India. Journal of International Financial Markets. Institutions and Money, 21(4), 560-584.

Miralles-Marcelo, J., Miralles-Quiros, J., &Miralles-Quiros, M. (2014). Intraday Stock Market Behavior after Shocks: The Importance of Bull and Bear Markets in Spain. Journal of Behavioral Finance, 15(2), 144-159.

Mun, J. C., Vasconcellos, G. M. and Kish, R. (2000). The Contrarian/Overreaction Hypothesis an analysis of the US and Canadian stock markets. Global Finance Journal, 11 (1-2) 53–72.

Murray, Z. F. and Sanati, A. (2018), How does the stock market absorb shocks? Journal of Financial Economics, 129(1), 136-153.

Najafi, A.A., Nopour, K. and Ghatarani, A. (2017). Interval Optimization in Portfolio Selection with Conditional Value at Risk. Journal of Financial Research, 19(1), 157-172.
(in Persian (

Nikbakht, M., Moradi, M. (2005). The Evaluation Investors Overreaction in the Tehran Stock Exchange (TSE). Empirical Studies in Financial Accounting, 3(9), 1-26. (in Persian (

Parikakis, G. & Syriopoulos, T. (2008). Contrarian strategy and overreaction in foreign exchange markets. Research in International Business and Finance, 22(3), 319-324.

Piccoli, P., Chaudhury, M., Souza, A. and da Silva, W. (2017). Stock overreaction to extreme market events. Research in International Business and Finance, 42, 275-284.

Rostami Noroozabad, M., Jalilvand, A., Fallahshams Layalestani, M. & Saeedi, A. (2019). What Factors Influence the Differential Behavior of Value and Growth Firms? Evidence from the Tehran Stock Exchange. Financial Research Journal, 21(4), 517-544.

Saeida Ardakani, S., Bahlakeh, A., Mirzad, N. & Tavassoly, T. (2015). A review of investors’ reaction to unexpected events in Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Research, 17(1), 103-122. (in Persian (

Salehi Sadaghiani, J. (2007). Determining investment risk in an exchange portfolio by using Value at Risk (VaR) method. Industrial Management Studies, 6(17), 183-200.
(in Persian(

Schnusenberg, O. and Madura, J. (2001). Do U.S. Stock Market Indexes Over- or Under-React? Journal of Financial Research, 24(2), pp.179-204.

Shahiki Tash, M. N., Esmail Ezazi, M., Bimorgh, L. (2013) Computation Value at Risk in Tehran Stock Market. Economic Development Research, 3 (10), 51-70. (in Persian (

So, M. & Yu, P. (2006). Empirical analysis of GARCH models in value at risk estimation, Journal of International Financial Markets. Institutions and Money, 16(2), 180-197.

Spyrou, S., Kassimatis, K., & Galariotis, E. (2007). Short-term overreaction, underreaction and efficient reaction: evidence from the London Stock Exchange. Applied Financial Economics, 17(3), 221-235.

Teigen, K. H., & Keren, G. (2003). Surprises: low probabilities or high contrasts? Cognition, 87, 55–71.

Vakilifard, H., Saeedi, A., Eftekhari, A. (2013). Behavioral Reactions An Analysis Based on the Data Derived from the Tehran Stock Exchange. Financial Management Strategy, 1(2), 33-52. (in Persian (

Zarowin, P. (1990), Size, Seasonality, and Stock Market Overreaction. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 25(1), 113-125.

سهامداران نگاه بلندمدت به بورس داشته باشند

نگاه بلندمدت در سرمایه گذاری در بازار سرمایه یکی از موضوعاتی است که نوسان های شدید در بورس، آن را به حاشیه رانده است.

• نگاه بلندمدت به بورس؛ آری یا خیر؟
• نگاه بلندمدت در بازار سرمایه ایران جواب می‌دهد؟
• سهامداران در سرمایه‌گذاری بلندمدت به چه چیزی توجه کنند؟
• تفاوت بورس با سایر بازارهای مالی در چیست؟

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس، بورس در وضعیت نوسانی و نزولی قرار گرفته است. خروج از این وضعیت نیازمند تزریق نقدینگی به این بازار است که در حالت رکود دست و پا می‌زند.

بسیاری از سهامداران خروج از بورس و ورود به بازارهای دیگر را انتخاب کرده‌اند. در بین بازارهای مالی، بورس بدترین بازار آبان ماه لقب گرفت. این رویه در حال تکرار در آذرماه نیز هست، اما سهامداران باید در چنین وضعیتی چه کنند؟

اغلب کارشناسان حاضر در بازار معتقدند که سهامداران نباید تحت تاثیر نوسان‌‌های ایجاد شده نسبت به سرمایه ‌گذاری در این بازار تصمیم ‌گیری و دست به اقدام ‌های هیجانی برای سهام خود در بورس بزنند.

نگاه بلندمدت به بورس؛ آری یا خیر؟

مدت‌‌‌هاست که هم مقامات دولتی و هم کارشناسان بورسی از لزوم نگاه بلندمدت به سرمایه ‌گذاری در بازار سهام سخن می‌‌‌‌گویند. سخنانی که البته چندان به مذاق معامله ‌‌‌گرانی که حالا ۱۵ ماه است در انتظار تغییر مسیر قیمت‌‌ها و خروج از زیان هستند، خوش نیامده است.

اینکه گفته می شود افراد باید نگاه بلندمدت به بازار سرمایه داشته باشند، زمانی در بین سهامداران بسیار گفته می‌شد. اما به دلیل این که بورس دچار ریزش سنگین شده و تعداد زیادی از سهامداران که عمدتا تازه وارد بودند، دچار زیان شده بودند، این جمله بیان می شد. به نظر می‌‌رسد که این نگاه به عنوان یک راهکار برای جبران زیان سهامداران در بازار مطرح می شده است.

برای یک سرمایه‌‌گذاری می توان از زوایای مختلف استراتژی تعریف کرد. از جمله استراتژی ها در بازار سرمایه، زمان است که به سه بازه کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تبدیل می‌ شود و از نظر شخصیت سرمایه‌‌گذار به سه محور، ارزش محور، رشد محور و نوسان گیر تقسیم می ‌شود. در نتیجه در انتخاب نوع استراتژی باید هر دو استراتژی را ارزیابی کرد.

نگاه بلندمدت در بازار سرمایه ایران جواب می‌دهد؟

نگاهی به عملکرد بازارهای دارایی در ۴ سال گذشته نشان می‌دهد بازار سرمایه در میان سایر بازارها عملکرد بهتری داشته است. اگر به ۴ سال گذشته یعنی از ابتدای سال ۹۷ تاکنون برگردیم، شاخص کل بورس تهران در حالی جهشی ۱۳۴۰‌ درصدی را رقم زده که بازارهای رقیب مانند سکه، دلار و مسکن به ترتیب با رشد ۶۶۷، ۴۷۸ و ۴۶۴‌ درصدی همراه شده‌اند.

با کاهش این بازه زمانی به حدود ۳ سال نیز نتایج مشابهی به دست می‌آید؛ به طوری که از ابتدای سال ۹۸ تاکنون در مقابل رشد ۶۷۶‌ درصدی بورس، بازارهای رقیب در بهترین حالت ۱۹۰‌ درصد سود از آن سرمایه‌‌گذاران خود کرده‌اند.

حتی در دو سال اخیر نیز بورس برنده بازار دارایی‌‌‌‌ها بوده است. هرچند با توجه به زیان‌‌‌ های هنگفت بورس ‌‌‌بازان در ۱۵ ماه گذشته، نمی‌‌توان به راحتی این موضوع را مطرح کرد؛ اما به نظر می‌رسد افرادی که نگاه بلندمدت به سرمایه‌‌گذاری در بازار سهام داشته‌اند، همیشه برنده بوده‌اند.

سهامداران در سرمایه‌گذاری بلندمدت به چه چیزی توجه کنند؟

سهامداران در سرمایه‌ گذاری بلند مدت، باید ابتدا عامل بنیادی رشد سهام در یک سال پیش رو را بررسی کنند؛ اگر در این مدت عامل بنیادی که بر رشد سهام تاثیر گذار است، وجود نداشته باشد، اصرار و ایستادن در آن سهم با این نگاه که در آینده سهم رشد می‌کند، برای سرمایه‌گذار خطرناک است

مدافعان نگاه بلند مدت در سرمایه‌گذاری نرخ تورم سالانه را دلیل این دیدگاه مطرح می‌کنند. در کشوری که نرخ سالانه تورم به صورت میانگین 40 درصد وجود داشته، هر نوع سرمایه‌گذاری با نگاه بلندمدت می‌تواند سود ده باشد.

یک اصل مهم در سرمایه ‌گذاری در بورس وجود دارد که سهامداران مسئول رشد شرکت‌ها نیستند؛ بلکه شرکت‌های بورسی ابزار سرمایه‌گذاری افراد در این بازار هستند. معمولا سهامدارانی که با نگاه بلند مدت در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند، سبدی از سهام ‌بنیادی درست می‌کنند و با امید کاهش زیان و سوددهی آن را به مدت یک سال و یا بیشتر نگه می‌دارند.

تفاوت بورس با سایر بازارهای مالی در چیست؟

مهم‌ترین عاملی که باعث تفاوت سرمایه‌گذاری در بورس با دیگر بازارها می‌شود، طول مدت سرمایه‌ گذاری در این بازار است. بازار سرمایه، بازاری کوتاه‌ مدت برای مدت یک یا دو ماه نیست، بلکه بازار بلندمدتی است که باید سهامداران با نگاه میان ‌مدت یک ساله یا بلند مدت سه تا پنج‌ساله به این بازار نگاه کنند.

یکی از موضوعاتی که در حال حاضر سهامداران را با مشکل جدی مواجه کرده است، همین مسئله نگاه کوتاه مدت به بورس است. برخی کارشناسان معقتدند، اگر زمانی که همه افراد جامعه را به بورس دعوت می کردیم، چنین مسائلی را به‌ عنوان آموزش برای افراد تازه وارد، بیان می شد، دیگر شاهد فشار صف‌های خرید و فروش هیجانی از طرف سهامداران نبودیم و شاید بازار سرمایه نیز به این حال و روز نمی‌افتاد.

تفاوت دیگری که بازار سرمایه با سایر بازارها دارد، مولد بودن بازار سرمایه است. در بازه‌هایی، سهام شرکت‌ها ممکن است پایین تر از ارزش ذاتی (Under Value) یا بالاتر از ارزش ذاتی (Over Value) خود قرار گیرد، از آنجایی که بازار سرمایه، بازاری مولد است و شرکت‌ها در آن به طور پیوسته به تولید و ارائه خدمت مشغول هستند، طبیعتا خرید سهام شرکت ها در هر شرایطی حتی اگر مقداری بالاتر از ارزش ذاتی باشد (و خریداران از این حیث دچار خطای ارزش گذاری شوند)، باز هم در بلند مدت نتایج مثبتی را در پی دارد.

تقریبا هیچ بازار دیگری از این حیث توان رقابت با بورس را ندارد. البته سودآور بودن شرکتها و تداوم فعالیت آن و ارزنده بودن از نظر بنیادی نیز شرط مهمی در این موضوع است.