بوم کسب و کار چیست؟

از آنجا که پس از حقوق کارمندان، بازاریابی معمولا بیش‌ترین هزینه‌ها را برای اغلب کسب‌وکارها به همراه دارد، بهتر است تا با تهیه یک مارکتینگ پلن مناسب، از بودجه بازاریابی خود، به بهترین شکل استفاده نمایید.

بوم مدل کسب و کار یا ماتریس کانوس چیست؟

ماتریس کانوس یا بوم مدل کسب و کار ابزاری ساده و در عین حال بسیار کارآمد است که از ۹ بخش اصلی یک کسب و کار تشکیل می شود. اینها شامل بخش مشتریان، ارزش پیشنهادی، کانال های توزیع، ارتباط با مشتریان، جریان درآمدی، فعالیت ‌های اصلی، منابع اصلی، شرکای کلیدی و ساختار هزینه‌ها می باشد.

وقتی شما بخواهید کل استارتاپ یا کسب و کارتان را در عرض کمتر از چند دقیقه برای کسی توضیح بدهید، بهترین کاری که می توانید انجام دهید این است که بوم مدل کسب و کارتان را طراحی کنید.

اما چرا به بوم کسب و کار نیاز داریم

هر فردی که در پی راه اندازی یک استارت آپ یا راه اندازی و مدیریت هر کسب و کاری است، باید حتما حتما بوم مدل کسب و کارش را طراحی کند. همان گونه که اشاره شد، ماتریس کانوس بسیار سریع، خلاصه و جامع، نمایی کلی از کسب و کارتان به نمایش می گذارد. وقتی که کلیت کسب و کارتان به طور خلاصه روبرویتان باشد، راحت‌تر می‌توانید طرح کسب و کار (Business Plan) خود را تدوین کنید.

چگونه این بوم را بنویسیم

بوم مدل کسب و کار شامل 9 بخش اصلی است که در اینجا به شرح آنها خواهیم پرداخت.

بخش مشتریان

اولین آیتم بوم کسب و کار مشتریان است. همان طور که از نام آن مشخص است، شما مشتریان ‌تان را که بر اساس یک سری ویژگی ‌ها هدف قرار داده‌اید، معرفی می‌کنید. برای این کار شما باید پرسونای مشتری را نوشته باشید.

ارزش پیشنهادی

دومین آیتم ماتریس کانوس این است که مشخص کنید دقیقا چه ارزشی به مشتریانتان ارائه می کنید. چه مزیتی نسبت به رقبا پیشنهاد می کنید که شما را نسبت به آنها ترجیح دهند. پیشنهادهایی مانند قیمت خوب، راحتی، سرعت و کیفیت.

کانال های توزیع

چگونه می خواهید کالا یا خدمات یا هر نفع دیگری که برای مشتری خواهید داشت، به او برسانید؟ توزیع کالای شما چگونه خواهید بود؟ از چه کانالی این خدمات را به مشتری ارائه خواهید کرد؟

ارتباط با مشتری

باید مشخص کنید که چگونه قرار است با مشتری ارتباط داشته باشید و چگونه می‌خواهید این ارتباط را حفظ کنید؟

جریان درآمد

در این بخش کاملا مشخص می کنید که قرار است استارت آپ شما چگونه از هر گروه از مشتریان درآمد داشته باشد؟ حق اشتراک؟ حق سرویس؟ حق استفاده از مجوز؟

منابع اصلی کسب و کار

تا اینجا شما یک سری از ارزش‌ها، شامل خدمات و محصول و سایر منافعی را که قرار است به مشتری برسانید، تعریف کرده اید. حالا برای تحقق این ارزش‌ها برای مشتری به چه منابع اصلی و ضروری مالی، انسانی، تجهیزات و غیره نیاز دارید؟

فعالیت ‌های اصلی

برای این که ارزش‌هایی را که به مشتریان تعهد کردید را به ارمغان بیاورید؛ اصلی‌ترین فعالیت‌هایی را که باید انجام بدهید کدام اند؟

شرکای کلیدی

قرار است با چه کسب و کارهایی و در چه زمینه‌هایی و چگونه شراکت داشته باشید؟

ساختار هزینه‌ها

به این قسمت برای راه‌اندازی، بقا و توسعه کسب و کارتان نیاز دارید. این هزینه ها به سه دسته تقسم می شوند. آنها را مشخص کنید، تا بوم کسب و کار شما تکمیل شود.

• • هزینه‌های یک ‌باره: مثل خرید نرم‌افزار
  • هزینه‌های ثابت: مثل حقوق کارمندان
  • هزینه‌های متغیر: مثل هزینه تبلیغات

  در انتها یک نمونه بوم کسب و کار را مشاهده می کنید که می توانید از آن برای تدوین بوم مدل کسب و کار خود استفاده کنید.

  بوم مدل کسب و کار فروشگاه اینترنتی

  بوم مدل کسب و کار با نام انگلیسی Business Model Canvas که همچنین با نام اختصاری BMC شناخته می شود، ابزاری است که به عنوان زبان مشترک برای توصیف، تصویرسازی، ارزیابی و تغییر مدل های کسب و کار استفاده می شود.

  به زبان ساده تر، بوم مدل کسب و کار اصول پایه یک سازمان را درباره تولید، ارائه و ارزش های پیشنهادی آن تشریح می کند.

  بوم مدل کسب و کار، ابزار بی نظیری برای کمک به شما در درک مدل کسب و کار یک سازمان به طور شفاف و مستقیم است. استفاده از این بوم منجر به دریافت اطلاعاتی مبنی بر دایره مشتریان شما، فهم ارزش های پیشنهادی و این که این ارزش ها از طریق چه کانال هایی به مشتریان شما خدمات را ارائه می دهند، خواهد شد.

  شما همچنین می توانید برای درک کارکرد بوم مدل کسب و کار خود یا رقیبان، از یک مدل کسب و کار دیگر استفاده کنید.

  این بوم در ابتدا یک صفحه خالی است که به 9 قسمت تقسیم می شود. این قسمت ها نشان می دهند که چگونه بخش های مختلف کسب و کار شما برای دستیابی به موقعیت در حال همکاری هستند.

  این بوم می تواند هر جایی قرار داشته باشد؛ روی یک تخته وایت برد، دفتر یادداشت یا هر جای دیگری که فکر می کنید استفاده از آن برای کسب و کار شما راحت تر است.

  تکمیل بخش های بوم بین 15 تا 30 دقیقه زمان می برد و کمک می کند فرآیندهای مختلف شرکت شما با سرعت و شفافیت بیشتری پیش روند.

  بوم مدل کسب و کار امروزه توسط تمام شرکت های بزرگ جهان استفاده می شود و کمک زیادی به پیشبرد هرچه سریع تر صاحبان کسب و کار می کند.

  اگر شما هم می‌ خواهید بوم مدل کسب و کار فروشگاه اینترنتی مختص به خود را داشته باشید اما اطلاع زیادی از آن ندارید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشد.

  قسمت های مختلف بوم مدل کسب و کار فروشگاه اینترنتی

  در ابتدای مقاله اشاره شد که بوم مدل کسب و کار به 9 قسمت جداگانه تقسیم شده است که هر قسمت نام و کاربرد مختص به خود را دارد. در ادامه قصد داریم هر کدام از این 9 قسمت را به طور جداگانه بررسی کنیم.

  بخش مشتریان بوم مدل کسب و کار فروشگاه اینترنتی

  اولین بخش بوم مدل کسب و کار که در سمت راست این بوم جای دارد، بخش مشتریان یا Customer Segment است. مسلما مهم ترین عنصر در هر کسب و کاری، مشتریان هستند که یک طرح خام را از شرکت، به یک سازمان بزرگ تبدیل می کنند.

  کسب و کار شما حول محور مشتریان می چرخد؛ مشتریان شما افرادی هستند که باور دارید به اندازه کافی قابلیت علاقه مند شدن به محصولات و خدمات جدید شما را دارند و می توانید روی آن ها حساب کنید.

  شما برای تکمیل بخش مشتریان بوم مدل کسب و کار، باید این سوال ها را از خودتان بپرسید:

  • شغل، وظایف و حرفه مشتریان چیست؟
  • امید، رویاها و آرزوهای آن ها شامل چه چیزهایی هستند؟
  • عقاید اصلی آن ها را چه چیزهایی تشکیل می دهند؟
  • آیا آن ها درک مناسبی از نحوه دستیابی به محصولات و خدمات مورد نیاز خود دارند؟

  جواب این پرسش ها، چیزهایی هستند که در بخش مشتریان بوم مدل کسب و کار یادداشت می کنیم. شما به این منظور باید ابتدا مشتریان را به تقسیم بندی های جداگانه بر اساس ویژگی های آن ها تقسیم کنید؛ به عنوان مثال تقسیم بندی های کسب و کارهای کوچک، دانش آموزان، والدین و مواردی از این دست.

  سپس باید توصیف مناسبی را از هر تقسیم بندی بنویسیم، این توصیف ها می توانند ویژگی هایی مانند سن، جنسیت، قد، میزان درآمد، کد پستی، عقاید سیاسی و ترجیحات آن ها باشند.

  باید دقت کنید در این بخش، واژه مشتری به تمام افرادی اطلاق می شود که تصمیم گیرنده هستند و برای محصولات یا خدمات شما هزینه می پردازند (نه کاربران نهایی یا ذی نفعان).

  ارزش پیشنهادی فروشگاه اینترنتی

  قسمت دوم بوم مدل کسب و کار که می خواهیم به آن بپردازیم، ارزش پیشنهادی یا Value Proposition نام دارد.

  شما در این بخش باید شرح دهید که مشتریان شما دقیقا تقاضای چه چیزی را دارند، دقت کنید این بخش به چیزی که شما به آن ها می فروشید اختصاص ندارد، بلکه باید توضیح دهید چرا محصول یا خدمات مورد نظر شما اهمیت دارد.

  این بخش می تواند شامل مواردی مانند جایگاه اجتماعی، رفاه و اعتبار شغلی باشد. هدف توضیحات بخش ارزش پیشنهادی این است که بفهمیم محصولات یا خدمات ما چگونه زندگی مشتریان را آسان تر می کنند، تا جایی که آن ها با رضایت برای این ارزش پیشنهادی ما هزینه می کنند.

  به عبارت دیگر، ارزش پیشنهادی همان دلیلی است که مشتریان را قانع می کند محصول یا خدمات شما را میان هزاران محصول و خدمات مشابه انتخاب کنند.

  این دلیل یا دلایلی که ارزش پیشنهادی شما را تشکیل می دهند، می توانند شامل نوین بودن، نحوه عملکرد، سفارشی بودن، طراحی، برند، قیمت، تخفیف ها، کاهش ریسک خرید، دسترس پذیری و تبدیل محصول یا خدمات شما باشند.

  کانال های ارتباطی فروشگاه اینترنتی

  اکنون که تصویر واضحی از افرادی که به آن ها خدمات رسانی می کنیم داریم و با استفاده از ارزش پیشنهادی می دانیم چگونه رضایت آن ها را جلب کنیم، باید توجه خود را به سمت سه عامل معطوف کنیم که عبارتند هستند از نحوه دستیابی به مشتریان، چگونگی نگه داشتن و برقراری تعامل با آن ها.

  در واقع 3 عامل ذکر شده در پاراگراف بالا، تعریف کانال های ارتباطی یا Channels box هستند؛ یعنی ما در این قسمت باید تعیین کنیم که ابتدا چگونه با مشتریان مواجهه داشته باشیم و سپس چگونه ارزش پیشنهادی خود را ارائه دهیم.

  کانال های ارتباطی، ارزش پیشنهادی را از طریق مکالمات، توزیع ها و فروش ها به مشتریان ارائه می دهند. شرکت ها می توانند از طریق طیف عظیمی از کانال های مستقیم (نیروهای فروش) و غیر مستقیم ارزش پیشنهادی خود را به مشتریان برسانند.

  بهتر است با ارائه یک مثال، قسمت کانال ارتباطی را شفاف تر توضیح دهیم. به عنوان مثال فرض کنید کسب و کار شما، مشتریان خود را از طریق گوگل ادز یا شبکه اجتماعی فیسبوک پیدا می کند و سپس خدمات یا محصولات را از طریق ورکشاپ های چهره به چهره یا بسته های ویژه به آن ها ارائه می دهد.

  در این مثال گوگل ادز و فیسبوک نوعی کانال ارتباطی به حساب می آیند که شما به کمک آن ها مشتریان خود را پیدا می کنید.

  هدف از کانال های ارتباطی عموما بالا بردن سطح دانایی افراد نسبت به شرکت، فراهم کردن زمینه فروش و ارائه خدمات، بهره گیری از حمایت مشتری و مواردی از این قبیل است.

  ارتباطات مشتری فروشگاه اینترنتی

  بخش چهارم بوم مدل کسب و کار به ارتباطات مشتریان یا Customer Relationships اختصاص دارد که توضیح می دهد نحوه شکل گیری ارتباطات ما با مشتری چگونه است. در تکمیل این بخش باید از سوال های زیر را از خودمان بپرسیم:

  • آیا قصدمان یک رابطه بلند مدت یا کوتاه مدت است؟
  • آیا هر مشتری نیاز دارد با شخص خاصی از شرکت در ارتباط باشد یا از تکنولوژی خاصی استفاده کند؟
  • در این صورت، آیا مشتریان نیاز دارند هر مرتبه با یک شخص خاص صحبت کنند یا این موضوع برایشان فرقی ندارد؟
  • آیا باید بیشتر تلاش کنیم تا مشتریان جدیدی را به دست آوریم یا همین تعدادی مشتریان را حفظ کنیم؟

  نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید، این است که قسمت ارتباطات مشتریان و کانال های ارتباطی باید نزدیک یکدیگر قرار داشته باشند.

  زیرا زمانی که شناخت لازم را نسبت به مشتریان، سلایق و اولویت های آن ها به دست آوردیم، می توانیم بهترین روش را برای جذب و نگهداری مشتریان برای سال های آتی شناسایی کنیم.

  منابع کلیدی فروشگاه اینترنتی

  منابع کلیدی به افراد، اماکن، وسایل و دارایی های نامشهودی گفته می شود که هر هفته مورد استفاده قرار می گیرند. این منابع یک فهرست ثابت را بوم کسب و کار چیست؟ تشکیل نمی دهند، بلکه لیستی از منابع کلیدی هستند که در صورت از دست رفتن، کسب و کار شما دیگر نمی تواند به عملکرد صحیح ادامه دهد.

  این منابع می توانند شامل منابع فیزیکی، اقتصادی و یا انسانی باشند که این امکان را به شرکت می دهند خدمات و محصولات خود را به مشتریان ارائه دهد.

  فعالیت های کلیدی فروشگاه اینترنتی

  فعالیت های کلیدی یا Key Activities به فعالیت ها، اقدامات و وظایفی گفته می شود که یک شرکت برای موفقیت در عملکرد صحیح انجام می دهد.

  شرکت های مختلف ممکن است روی فعالیت های متفاوتی تمرکز کنند؛ شامل تولید، حل مساله و پلتفرم یا شبکه. به عنوان مثال، زمانی که شما تصمیم می گیرید به تعطیلات بروید، جایگزین شما باید چه کارهایی را انجام دهد تا فرآیندهای همیشگی به درستی پیش روند؟

  این فعالیت ها می توانند شامل تماس های فروش، آماده سازی وعده های غذا یا نوشتن گزارش ها باشند.

  

  شرکای کلیدی فروشگاه اینترنتی

  شرکای کلیدی یا Key Partners به افراد و سازمان های گفته می شود که بخشی از مسئولیت شرکت را همراه با شما به دوش می کشند.

  این شرکای کلیدی می توانند مواد خام یا کالای نهایی را فراهم کنند، مشتریان را به سوی کسب و کار شما هدایت کرده یا به عنوان یک اسپاسنر و حامی عمل کنند.

  در قسمت شرکای کلیدی بوم مدل کسب و کار، بهتر است به موارد زیر توجه شود:

  • کدام اسپانسرهای خارجی برای مدل کسب و کار ضروری هستند؟
  • کدام یک از شرکا اگر شما را ترک کند، ادامه کار و فرآیند عادی شرکت سخت خواهد شد؟

  جریان درآمد فروشگاه اینترنتی

  به طور کلی دو نوع جریان درآمد یا Revenue Streams وجود دارد: درآمدهای کسب شده از مشتریان مقطعی و درآمدهای حاصل از پرداخت های دائمی.

  این بخش از بوم مدل کسب و کار به شما کمک می کند میان هزینه کنندگان اصلی و دائمی و مشتریانی که مقطعی هستند و فقط یک مرتبه از محصولات و خدمات شما استفاده می کنند، تفاوت قائل شوید.

  همچنین شما به کمک این بخش تعیین می کنید که پیشنهادهای خریداری شده پیش از موعد کدام هستند و در مقابل، کدام محصولات یا خدمات بعد از گذشت ماه ها یا حتی سال ها مورد توجه مشتریان قرار گرفته اند.

  

  ساختار هزینه فروشگاه اینترنتی

  نوبت به آخرین قسمت بوم مدل کسب و کار، یعنی ساختار هزینه یا Cost Structure می رسد. عناصری که در این قسمت جای می گیرند به طور کلی 7 تا 8 مورد از بزرگ ترین خرج های شما هستند؛ یعنی مقدار مخارج شما، تعداد دفعاتی که هزینه های زیاد صرف می کنید و این که آیا با افزایش و کاهش فروش ها، این مقدار تغییر می کند یا خیر.

  این خرج ها می توانند شامل اجاره، مواد اولیه، حقوق ها، تبلیغات، مجهز کردن فروشگاه ها یا پرداخت کمیسیون به بخش های دیگر باشند.

  از آنجا که پس از حقوق کارمندان، بازاریابی معمولا بیش‌ترین هزینه‌ها را برای اغلب کسب‌وکارها به همراه دارد، بهتر است تا با تهیه یک مارکتینگ پلن مناسب، از بودجه بازاریابی خود، به بهترین شکل استفاده نمایید.

  بوم مدل کسب و کار چگونه به ما کمک می کند؟

  تا اینجای مطلب یاد گرفتیم که بوم مدل کسب و کار چیست، از چه بخش هایی تشکیل شده است و هر کدام از قسمت های آن چه مواردی را پوشش می دهد.

  اکنون سوالی که ممکن است برای تعداد زیادی از کارآفرینان و صاحبان استارتاپ پیش بیاید، این است که بوم مدل کسب و کار چگونه می تواند مفید باشد؟

  در جواب این سوال باید گفت درست است که کسب و کارهای جدید معمولا با تصمیم های و نقشه های درست با موفقیت پیش می روند، اما همه کسب و کارها این طور نیستند.

  بسیاری از شرکت ها و سازمان ها برای دستیابی به یک چشم انداز کلی از بخش ها فرآیند مختلف شرکت، نیاز به یک تصویر کلی دارند که همان بوم مدل کسب و کار است.

  شما با استفاده از چنین ابزاری می توانید شرکت خود را بر اساس یک تصویرسازی شفاف مبنی بر وضعیت کنونی شرکت شما در زمان حال و شرایط احتمالی آن در آینده متحد کنید.

  بوم مدل کسب و کار، ابتکار و نوآوری های شما را از قالب تئوری یا نظری خارج کرده و آن را وارد یک مرحله برنامه ریزی عمل می کند. به عنوان مثال شما با استفاده از این بوم می توانید ببینید قدرتمندترین جریان های درآمد شرکت کدام ها هستند و چگونه یکدیگر را تکمیل می کنند.

  همچنین با استفاده از این بوم می توانید ارزش پیشنهادی خود را از زاویه بهتر و نزدیک تری مشاهده کنید و در مورد روش های جدید برای ارائه محصول یا خدمات خود به مشتری تصمیم بگیرید.

  از طرف دیگر، از بخش مشتریان این بوم می توانید برای شناخت دقیق مخاطب های خود استفاده کنید و به راه هایی برای رویکرد موثرتر با آن ها برسید.

  یک مثال برای درک بهتر بوم مدل کسب و کار

  در این بخش قصد داریم با ذکر یک مثال، کاربرد بوم مدل کسب و کار را برای شما روشن تر کنیم تا بتوانید با دید بازتری از آن استفاده کنید.

  در ادامه توجه شما را به بوم مدل کسب و کار وب سایت آپارات که همگی با آن آشنایی داریم، جلب می کنیم:

  • بخش مشتریان: کاربران اینترنت که علاقه مند به مشاهده ویدئوهای آنلاین هستند، آژانس های تبلیغاتی، صاحبان کسب و کار، وب مسترها، حوزه های بازی.
  • بخش ارتباط با مشتریان: شبکه های اجتماعی، سئو، سایت های دیگر مجموعه صبا مانند کلوب، بلاگ، تولید برنامه های ویدئویی و فیلیمو
  • ارزش پیشنهادی: آپلود و به اشتراک گذاری رایگان ویدئوها، تبلیغات و برندینگ موثر به شیوه های نوین ویژه صاحبان کسب و کار
  • فعالیت های کلیدی: مارکتنیگ، ساخت و نگهداری پلتفرم، به دست آوردن ترافیک برای وب سایت و اپلیکیشن، مدیریت ترافیک، ممیزی کردن ویدئوهای نامناسب، توسعه محصول، تحقیق و توسعه
  • منابع کلیدی: تولیدکنندگان محتوا، پلتفرم آپارات، واحد تبلیغات، الگوریتم. پیشنهاد ویدئوهای مشابه، دفتر کار، نیروی فنی و برنامه نویس، بخش حقوقی و کپی رایت
  • شرکای کلیدی: صبا ایده، شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنتی، برندهای معروف، آژانس های تبلیغاتی و خبری
  • کانال ها: سایت آپارات، اپلیکیشن آپارات، اینستاگرام، تلگرام، فیسبوک
  • ساختار هزینه: هزینه توسعه و نگهداری پلتفرم، هزینه دیتا سنتر، هزینه کپی رایت، هزینه بازاریابی، هزینه های حقوقی و قضایی، کارمندان، هزینه دفاتر و تجهیزات، مالیات
  • جریان درآمد: اخذ هزینه در ازای افزایش بازدید، کسب هزینه برای نمایش لینک دلخواه هنگام نمایش ویدئو، کسب هزینه برای نمایش باکس آخر ویدئو، تبلیغات بنری

  سخن نهایی

  بوم مدل کسب و کار یکی از مهم ترین عناصری است که صاحبان کسب و کار برای دستیابی به یک چشم انداز کلی از فرآیندهای شرکت و عوامل کلیدی از آن استفاده می کنند.

  اگر شما هم قصد راه اندازی یک استارتاپ را دارید، توصیه می شود حتما با استفاده از مطالب ذکر شده در این مقاله بوم مدل کسب و کار خود را بسازید. سپس بررسی کنید عوامل کلیدی کسب و کارتان چگونه با یکدیگر ارتباط دارند.

  بوم مدل کسب و کار چیست؟چه تفاوتی با طرح کسب و کار دارد؟

  امروزه بوم مدل کسب و کار (Business Model Canvas) بسیار فراگیر شده است و کم و بیش اغلب افراد این واژه را شنیده اند. در این مطلب به بررسی این که این بوم چیست، چه ویژگی های متمایزی با طرح کسب و کار داشته و در چه کسب و کارهایی کاربرد دارد، خواهیم پرداخت. یکی از هدف هایی که کسب و کارها برای رسیدن به آن، اقدام به تهیه طرح کسب و کار (Business Plan) می کنند، جذب سرمایه گذار است. در کنار این هدف، تهیه طرح کسب و کار به صاحبان آن، این امکان را می دهد تا با نگاهی استراتژیک به کسب و کار خود بنگرند. این طرح ساختارهایی را برای پیشبرد کسب و کار در اختیار صاحبان آن قرار می دهد. این امر به واسطه مکتوب شدن فرضیات و پیش بینی های حال حاضر این افراد در مورد آینده آن کسب و کار انجام می پذیرد.

  

  مدل کسب و کار

  طرح کسب و کار (Business Plan) برای کسب و کارهای بزرگ بسیار مفید است و در مقابل بوم مدل کسب و کار می تواند برای کسب و کارهای کوچک کاربردی باشد . بوم مدل کسب و کار توسط الکساندر اسوالدر ایجاد شده است . این بوم در واقع یک قالب گرافیکی است که ۹ فعالیت اساسی را که در یک کسب و کار نقش مهمی دارند، بیان می کند . این بخش ها شامل : بخش بندی مشتریان، پیشنهاد ارزشی، کانال ها، روابط مشتریان ( مانند سلف سرویس یا خدمات شخصی سازی شده ) ، درآمد، منابع، فعالیت ها، شرکت ها و سازمان های همکار و هزینه ها هستند .

  بوم مدل کسب و کار نشان می دهد که تمامی ۹ فعالیت اشاره شده، چگونه در کنار یکدیگر کار می کنند و چه میزان با یکدیگر هماهنگ هستند. این بوم به منظور کاربرد در کنار سایر روش های طراحی شده برای استارتاپ نوپا (Lean Startup) به کار می رود.

  

  مدل کسب و کار

  در کسب و کارهای کوچک، استفاده از بوم مدل کسب و کار می تواند انتخاب بهتری از نوشتن طرح کسب و کار باشد. دلایل زیر اشاره به این مطلب دارند:

  ۱- بوم مدل کسب و کار تصویری است:

  بیشتر صاحبان کسب و کارهای کوچک، از روش های تصویری و نمایشی برای فکر کردن استفاده می کنند. تدوین استراتژی برای آن ها با استفاده از استیکر بسیار مناسب تر و راحت تر از نوشتن سندی ۱۰ صفحه ای خواهد بود.

  ۲- بوم مدل کسب و کار داینامیک تر است:

  در مقایسه با بوم مدل کسب بوم کسب و کار چیست؟ و کار، طرح کسب و کار استاتیک می باشد. در حالیکه، بوم مدل کسب و کار با تجربه ای که صاحبان استارتاپ از محیط اطراف خود پیدا می کنند، تکامل می یابد.

  ۳- بوم مدل کسب و کار در مورد فعالیت ها و نحوه تفکر است:

  این ابزار کاربرد بیشتری در مورد فعالیت ها و تجربه ها دارد و در مورد نحوه تفکر کاربرد چندانی ندارد. البته اهمیت تفکر بر کسی پوشیده نیست. این روش بیشتر مبتنی بر خارج شدن از دنیای ذهنی و آموختن از محیط اطراف به منظور یافتن تأیید برای فرضیه هاست و به نوعی آموزشی است که از تجربه کردن به دست می آید.

  ۴- بوم مدل کسب و کار بر پایه فعالیت های کلیدی است نه نتایج:

  طرح کسب و کار بر پایه صورت درآمد (Income Statement) پیش بینی شده، تدوین می شود. صورت های درآمد نتایج را به صورت بهتری پس از راه اندازی کسب و کار، گزارش خواهند کرد. در این صورت صاحبان این کسب و کار می بایست تمرکز بیشتری بر روی فعالیت ها داشته باشند تا نتایج بهتری کسب کنند.

  البته باید توجه داشت که بوم مدل کسب و کار همان طور که قبلاً نیز اشاره شد، می تواند برای کسب و کارهای کوچک که به تازگی فعالیت خود را آغاز کرده اند مفید باشد و در رابطه با کسب و کارهای بزرگ و با سابقه طرح کسب و کار (Business Plan) و طرح بازاریابی (Marketing Plan) ابزار های مفیدتری هستند. در این رابطه به تارگی جهت مشاوره در شرکتی که در زمینه ساختمان سازی و ساخت کارخانه های صنعتی فعالیت می کردند، مراجعه کردم. این شرکت سابقه ای ۳۰ ساله در این صنعت داشت و جالب بود که یکی از همکاران به ایشان پیشنهاد تهیه بوم مدل کسب و کار (Business Model Canvas) را داده بودند، غافل از این که این شرکت با سابقه اشاره شده، کسب و کار کوچکی نبوده و نیز استارتاپ هم محسوب نمی شود. این سابقه چند ساله فعالیت به خوبی می تواند اطلاعات و نتایج فعالیت های گذشته را در قالب گزارش های متعدد فراهم کند. می توان از این اطلاعات و گزارش ها به خوبی در قالب طرح کسب و کار و طرح بازاریابی (Marketing Plan) جهت پیشبرد اهداف این کسب و کار استفاده کرد. به این ترتیب، سندی استراتژیک برای موفقیت در اختیار قرار خواهد گرفت تا بتوان نتایج فعالیت های این شرکت را بر اساس آن سنجید.

  مونا مظاهری

  دانش آموخته رشته MBA با گرایش Multimedia Marketing از دانشگاه MMU بوده و در حال حاضر به عنوان مشاور مارکتینگ و برندینگ مشغول به فعالیت هستم.

  ممکن است برای شما جالب باشد

  

  بازسازی و تغییر پس از شکست

  

  طراحی فضای استارتاپ ها

  

  هوش عاطفی و نقش آن در لیدرها – قسمت اول

  ۶ دیدگاه برای “ بوم مدل کسب و کار چیست؟چه تفاوتی با طرح کسب و کار دارد؟ ”

  مطلب خیلی خوبی بود، مرسی

  بسیار مفید بود .
  اتفاقا شرکت ما در گیر انتخاب بین مدل و طرح بود که در مقاله شما به وضوح توضیح داده اید. جواب خود را یافتم.
  ممنون

  متشکرم، نظر لطف شماست…خوشحالم که این مقاله توانست مفید باشد.

  درود بر شما مطالبتون آموزشی و کاربردی بود و یک سوال آیا برای یک حرفه خاص بصورت اختصاصی مدل کسب وکار طراحی میکنید

  ممنون، نظر لطف شماست
  بله ما پس از تحقیق، مدل کسب و کار اختصاصی برای هر کسب و کار طراحی می کنیم

  دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

  آخرین مطالب

  

  مارکتینگ پلن یا طرح بازاریابی چیست؟

  در این مطلب از وب سایت مارکت گرافی، به سوال مارکتینگ پلن یا طرح بازاریابی چیست پاسخ می‌دهیم. مارکتینگ پلن

  بحران منابع انسانی در صنعت مارکتینگ در ایران

  کارلوس گون در شرکت نیسان با بحران مواجه می شود

  از مدیر عاملی نیسان تا فرار در صندوقی فلزی از ژاپن- داستان زندگی کارلوس گون

  درباره ما

  مارکت گرافی مرجعی برای بررسی و تحلیل مطالب مرتبط با بازاریابی (Marketing)، تبلیغات، برندینگ و کسب و کارهای نوپا (Start-up) است. کسب و کارهای کوچک و بزرگ و استارتاپ هایی از صنایع مختلف مخاطبان این وب سایت بوده و خدمات مرتبطی در قالب مشاوره و . به این کسب و کارها ارائه می شود. برای کسب اطلاع بیشتر در مورد این خدمات می توانید با ما در تماس باشید.

  ⋘ نقل مطالب مارکت گرافی به هر شیوه و با هر عنوان، تخلف محسوب شده و متخلفین بر اساس قوانین جاری کشور مورد پیگرد قانونی قرار می گیرند. ⋙

  بوم مدل کسب و کار استارتاپ ها

  

  تابلوی طراحی یا بوم مدل کسب و کار (Business Model Canvas) یکی از ابزارهای کاربردی در ایده پردازی و طراحی کسب و کارهاست که به شما کمک می کند در قالب یک زبان مشترک، مفاهیم و عناصر کسب و کارتان را در کنار همدیگر ترسیم کنید. در این دوره شما با تابلوی طراحی مدل کسب و کار آشنا می شوید و می توانید از آن برای طراحی یا تحلیل استارتاپ خود استفاده کنید.

  • آموزش تدوین طرح کسب و کار
  • آموزش راه اندازی کسب و کار
  • آموزش استارتاپ را از کجا را اندازی بکنیم؟
  • آموزش اصول شراکت و شریک داری
  • آموزش خلاقیات و نوآوری در استارتاپ
  • آموزش مدیریت استارتاپ
  • آموزش راه اندازی شرکت فناوری
  • آموزش روش های جذب سرمایه چیست؟
  • آموزش فرهنگ سازمانی در استارتاپ
  • آموزش ابر روندها در ساتارتاپ ها
  • آموزش قوانین ثبت و مالیاتی در استارتاپ
  • آموزش نحوه اداره استارتاپ ها
  • آموزش استارتاپ از ایده تا اجرا
  • آموزش کارافرینی اجتماعی
  • آموزش طراحی مدل کسب و کار
  • 
    

  

  مهندس مهدی علیپور

  مربی، مشاور و سرمایه گذار استارتاپ، drstartup.ir

  توضیحات

  تابلوی طراحی یا بوم مدل کسب و کار (Business Model Canvas) یکی از ابزارهای کاربردی در ایده پردازی و طراحی کسب و کارهاست که به شما کمک می کند در قالب یک زبان مشترک، مفاهیم و عناصر کسب و کارتان را در کنار همدیگر ترسیم کنید. در این دوره شما با تابلوی طراحی مدل کسب و کار آشنا می شوید و می توانید از آن برای طراحی یا تحلیل استارتاپ خود استفاده کنید.

  طراحی بوم مدل کسب و کار جدید

  

  بوم مدل کسب و کار توسط الکساندر استروالدر براساس آخرین کتابش " هستی شناسی مدل کسب و کار " ارائه شده است که بلوک های سازمان یافته برای فعالیت ها را شرح می دهد. بوم مدل کسب و کار هم به کسب و کار های نوپا و هم آنهایی که مدتی است شروع به کار کرده اند، این توانایی را می دهد تا برنامه ریزی های مدیریت استراتژیک و طرح های بازاریابی به خوبی عملیاتی شوند.

  طراحی این بوم، مدل کسب و کار شما را سیستماتیک نشان می دهد، و شما می توانید آزادانه هر یک از اجزای کسب و کار خود را در عناصر بوم خود بچینید. (این همچنین بدین معنی است که شما لازم نیست تمام قسمت ها را تعریف کنید و تمام فیلد ها را پر کنید). لیست و سوالات زیر به شما کمک خواهد کرد برای ایده ی بکر خود مدل کسب و کار دقیقی طراحی کنید.

  

  1. شرکای اصلی:

  الف ) شرکای اصلی و تامین کنندگان مالی شما چه کسانی هستند؟

  ب) انگیزه برای مشارکت چیست؟

  2 . فعالیت های کلیدی

  

  الف ) ارزش پیشنهادی شما چه فعالیت های کلیدی لازم دارد؟

  ب) چه فعالیت هایی در کانال های توزیع، روابط مشتری، درآمد و . مهم است ؟

  3. ارزش پیشنهادی

  الف ) ارزش پیشنهادی که برای مشتری ارائه می شود چه قدر است؟

  ب) بررسی میزان رضایت کدامیک از مشتری ها واجب است؟

  4 . رابطه با مشتری

  الف) مشتری های مورد نظر شما چه نوع رابطه ای را با شما دوست دارند؟

  ب ) چگونه می توان این رابطه را با هزینه و فرمت کاری خود ادغام کنید؟

  5 . بخش مشتریان

  الف) مشتریان شما مربوط به چه قشری از جامعه هستند؟

  ب) چه کسانی جزو مهمترین مشتریان شما هستند؟

  6 . منابع اصلی

  الف) منابع اصلی مورد نیاز ارزش پیشنهادی شما چیست؟

  ب) چه منابعی در کانال های بوم کسب و کار چیست؟ توزیع، روابط مشتری، درآمد و . مهمتر هستند؟

  7. کانال توزیع

  الف) مشتریان شما از طریق چه کانال هایی دوست دارند به محصول یا خدمات شما دسترسی پیدا کنند؟

  ب) کدام کانال ها بهتر کار می کنند؟ چه مقدار هزینه در بر دارد؟ چگونه می توان آن را با روال زندگی و کا و روزمره ی شما و مشتریانتان ادغام کرد؟

  8. ساختار هزینه

  الف) بیشترین هزینه در کسب و کار شما مربوط به کدام قسمت است؟

  ب) کدامیک از منابع و یا فعالیت های اصلی نیازمند هزینه بیشتری است؟

  9. جریان در آمد

  الف) چه ارزشی موجب جلب مشتری می شود و او را مجاب به خرید از شما می کند؟

  ب) آنها ترجیح می دهند برای چه چیزی هزینه کنند؟ و اخیرا چگونه و چرا هزینه کرده اند؟

  ج) هر یک از جریان های در آمدی که دارید چه درصدی از در آمد کل شما را در بر می گیرد؟